Nöbetçi Eczaneler
Bir çatı altında olduğunu düşündüğümüz han-gâhın ihtiva ettiği medreseyle tekkenin yıkılması ve mescidin kullanılmaz hale gelmesi sonucunda 1969 yılında yıkılmıştır. Yerine iki katlı olarak yeniden cami yapılmıştır89.
Medresenin müderrisleri ve öğrenci sayısı şöyledir:90
Yıl Müderrisleri Öğ. sayısı
1848’den Müderris Hacı
önce Mehmet Âşık Efendi. ?
1848 Müderris Mehmet Feyzi Efendi. ?
H. 1317/
M. 1899 Müderris Müftü Yunus Efendi. 57
H. 1318/
M. 1900 Müderris Ali Feyzi Efendi. 38
H. 1321/
M. 1903 Müderris Yunus Efendi. 19
1905 Yunus Efendi. ?
1914. Müftü-zâde Bekir Efendi (beratsız). –
13. Hacı Hanife Hatun/Keskin-zâde/Dağ Medresesi
Hacı Hanife Hatun Medresesi, Hacı Yahya Mahallesi’nde Derviş Mehmet Ağa kızı seyyide Hacı Hanife Hatun91 tarafından H. 1233/M. 1818 yılından kısa bir süre önce açılmıştır. Medrese, bir dershane ve buraya bağlı olarak on yedi oda, üç helâ olarak yapılmıştır. Ayrıca içerisinde bir çeşmesi ve bahçesi de vardır.
Hanife Hatun çarşı içerisinde muhtelif yerlerde bulunan on altı dükkânını vakfetmiştir. Bu yerlerin kira gelirlerinin medresede görevli ilim, fazilet ve takva sahibi müderrise verilmesini; buna karşılık olarak müderrisin her gün fıkıh ve diğer ilimlerle eğitim ve öğretimle meşgul olmasını istemiştir. Ayrıca senede bir hatim inilmesini, müderris mazeretsiz olarak üç aydan fazla gelmezse işine son verilerek bir başka ehil müderris görevlendirilmesini şart koşmuştur. Hanife Hatun ayrıca değirmen hissesinden Karahisar kilesi ile 10 kile buğdayla medresenin bakım ve tamirinin yapılmasını, beş kile buğday ücretiyle hatimle teravih kılınmasını, yine beş kile buğdayla aydınlatılmasını şart koşmuştur. Hacı Hanife Hatun, yukarıda belirttiğimiz medrese dışında, mektepler kısmında anlattığımız mekteple de ilgili vakfiyesini Karahisâr-ı Sâhib Mahkemesi’nde 5 Zilhicce 1233/6 Ekim 1818 tarihinde tescil ettirmiştir92.
Bu medresede Keskin-zâde Mehmed Efendi, medresede uzun yıllar müderrislik etmesinden dolayı, muhtemelen Keskin-zâde Medresesi ismiyle de anılmaktadır. Mehmed Efendi’nin vefatından sonra oğlu Hasan Ekmel de buraya muhtemelen H. 1263/M. 1847 yılından önceki bir tarihte tayin edilmiş, o da burada uzun yıllar müderrislik görevinde bulunmuştur93.
23 Safer 1308/8 Ekim 1890 tarihli bir belgede Gecek Hamamı civarında Serdar Değirmeni diye bilinen üç taş devirli bir adet değirmenin dört sehim itibariyle bir sehim hissesi Keskin-zâde Medresesi vakfının olduğu kayıtlıdır94. (Devamı Yarın)
KAYNAK
89 Ahmet Topbaş, “Afyonkarahisar Camileri: Afyonkarahisar Câmileri: Hacı Âşık Camii)”, Afyon Zafer, nr. 837, 9 Mart 1992.
90 SNMU., 1317, s. 1162-1163; SNMU., 1318, s. 1298-1299; SNMU., 1321, s. 487; Atabek, age., s. 204; AŞS, nr. 669, belge no:189; Yazıcı, agm, s. 46.
91 Hacı Hanife Hanım, birinci eşi Turunç-zâde Hacı Osman Ağa oğlu Abdullah Ağa vasiyetiyle medreseyi yaptırmıştır. (VGMA, Vakfiye Defteri, nr. 581/2, s. 313, belge nr.316; Vakfiye Defteri, nr. 2229, s. 57, sıra: 34).
92 Aynı vakfiye.
93 İlgar, Afyonkarahisar Müftüleri, s. 70; Gönçer, age., II, s. 84.
94 AŞS, nr. 619, vr. s. 3/447.
