Ana Sayfa Arama Galeri Video Yazarlar
Üyelik
Üye Girişi
Yayın/Gazete
Yayınlar
Kategoriler
Servisler
Nöbetçi Eczaneler Sayfası Nöbetçi Eczaneler Hava Durumu Namaz Vakitleri Gazeteler Puan Durumu
WhatsApp
Sosyal Medya
Uygulamamızı İndir
Yusuf İLGAR
e-posta: YAZARIN TÜM YAZILARI

AFYONKARAHİSAR’DA EĞİTİMİN TARİHİ MEDRESELER -20

Vakıf gelirlerinden müderris Açıkgöz-zâde Mehmet Efendi’ye hizmeti karşılığı olarak yıllık dört yüz kuruş; medrese odalarının aydınlatılması için yağ alınmak üzere on beş öğrenciden her birine onar kuruştan toplam yüz elli kuruş; medresenin müderrislerinin vakfı korumaları karşılığı olarak yıllık elli kuruş verilecektir. Vakfın mütevellisine yıllık yirmi beş kuruş verilmesinden sonra artan para ile medresenin tamir ve bakımının yapılmasını istemiştir.
Müderrisi Mehmet Efendi’nin vefatından sonra müderrisliğe ehil evladı olursa, medresenin müderrisliğine atanmasını, ehil olmazsa mütevelli tarafından ehil müderris tayin olunacaktır. Vefatından sonra Ağmet Ağa’nın kardeşi İsmail Ağa mütevelli olacak, onun da vefatından sonra nesilden nesile olmak üzere evladının yaşça büyük olanı görevi devralacaktır. Onların da nesli biterse hâkimin tayin ettiği dinine bağlı, dürüst ve vakfın işlerini yürütebilecek birisi mütevelli olacaktır. Vakıf işlemez hale gelirse geliri fukara-yı müslimine sarf olunacaktır154.
Cami ve medrese R. 1325/M. 1909 yılında yanınca155 Evkâf İdaresi tarafından yeniden yaptırılmıştır156.
Ömer Fevzi Atabek’in nakline göre, Yonca-altı mevkiinde, iki katlı, alt kısmı deve oturağı, üst katı sekiz odalı ve bir dershaneli idi157. 1924’te kapatılan medrese, daha sonra İmam Hatip dershanesi olmuştur.158

 

Medresenin müderrisleri ve öğrenci sayısı şöyledir:
Yıl Müderrisleri Aldığı ücret Öğrenci
Yıllık sayısı
H. 1270/
M. 1854 Açıkgöz-zâde Mehmet Efendi ?
Öl. H. 1291/
M. 1874 Kara Baba Hacı İbrahim
29 Şaban 1295/ ibn-i Osman Efendi
28 Ağustos 1878 Ahmet Rüşdî ibn-i Hacı İbrahim 390 kuruş ?
2 Zilkade 1297/
6 Ekim 1880 Ders-i âm Ahmet Rüşdî 390 kuruş ?
29 Recep 1299/
17 Haziran 1882 Hacı İbrahim oğlu 390 kuruş ?
Öl. H. 1313/ Müderris Ahmet Efendi
M. 1895 Hacı İbrahim oğlu ?
Şevval 1314/ Müderris Ahmet Efendi
Mart 1897 Ahmet Efendi oğlu
İbrahim Hicabi Efendi ?
H. 1317/M. 1899 Müderris Cemal Efendi 5
H. 1318/M. 1900 Müderris Hicabî Efendi 45
H. 1321/M. 1903 Müderris Cemal Efendi 47
1914-3 Ocak 1915 Miras-zâde Ahmet oğlu
Hicabî Efendi (Berâtlı) 12

24. Karahisar-ı Sahib Medresesi
Karahisar-ı Sahib Medresesi’nin ne zaman ve kim tarafından açıldığı, mevkii tespit edilememiştir. Tespit ettiğimiz bir atama yazısında ismi geçmektedir. Bu bağlamdan olarak Karahisar-ı Sahib Medresesi’nde Kur’ân-ı Kerîm muallim vekili olan Sapancalı Ahmet Refik Efendi, İlmiye heyeti kararıyla 31 Kanun-ı sani 331/13 Şubat 1916 tarihinde medreseden Elpirek Köyü Camii’ne hatip olarak atanmıştır159. (Devamı Yarın)

 

KAYNAK
154 VGMA, Vakfiye Defteri, nr. 582/2, s. 537, nr. 414; Vakfiye Defteri, nr. 2234, s. 186, nr. 151.
155 Albayrak, age., II, s. 227; Cami ve medresenin yandığını ve yeniden yapıldığını Afyon’da bir ay kadar kalan Saraybosnalı Semiz-zâde el-Hâc Mehmet Efendi şöyle nakleder: “Yoncaaltı denilen yerde, bundan yaklaşık olarak iki sene önce [1909] meydana gelen yangında yanan cami ile medresenin arsası yeniden ihya edilmiştir. Burada eskiden olduğu gibi, fukara ve köylülerin hayvanlarını ücretsiz olarak bağlayabilecekleri bir bölüm ayrılmış, kalan kısma da dükkânlar ve cami inşa edilmiştir. Buranın üst tarafında ise bir kâgir medrese ve gayet güzel bir camiin alt tarafının taştan yapılmış sütunlarıyla, üst katın döşemesi için iki hamiyet sahibi yüz adet Osmanlı altın lirası vermişlerdir. Medresenin inşasına ise 36.000 kuruş gitmiş ve bu da devlet hazinesi veya Evkâf idaresi’nden ödenmiştir.” Beyânü’l-Hak, 28 Zilkade 1329/20 Kasım 1911, nr. 136’dan naklen Nesimi Yazıcı, “Geçmişten Bir Yaprak”, Beldemiz (Afyon), nr. 32, (Temmuz-Ağustos 1993), s. 12.
156 AŞS, nr. 669, belge no:189; Yazıcı, agm, s. 47.
157 Medresenin mimari özelliği hakkında bilgi için bk. Neşe Şensoy, Afyon ve Çevresinde İncelenmemiş Türk Mimari Eserleri, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk ve İslam Sanatı Kürsüsü, Yayımlanmamış Lisans Tezi, İstanbul 1981, s. 20-23.
158 AŞS, nr. 608, s. 9/14; nr. 626, vr. 68b/466; nr. 648, s. 185/281; AŞS, nr. 669, belge no: 28, 189; VGMA, Vakfiye Defteri, nr. 582/2, s. 537, nr. 414; nr. 2234, s. 186, nr. 151; nr. 3120, s. 85; nr.187/2128; SNMU., 1317, s. 1162-1163; SNMU., 1318, s. 1298-1299; SNMU., 1321, s. 487; Yazıcı, agm, s. 47.
159 AŞS, nr. 646, s. 1/23.

YAZARLAR

TÜMÜ

SON HABERLER