Nöbetçi Eczaneler
1912-1914 öğretim yılında genel ve özel 91 “Mekatib-i İbtidaiye” bulunurken bir sonraki yılda bu sayı 49’a düşmüştür. Gayri müslim okulları da kanaatimize göre, istatistiğe girmemiştir.
İkinci Meşrûtiyet’in son yıllarında (1912-1914), genel ve özel “mekâtib-i ibtidaiye”lerin Karahisar-ı Sahib’deki dağılımı şöyledir:17
Yerel İdare Öğretim yılı Genel okullar Özel okullar Gayr-i müslim Genel
okulu toplam
erkek kız toplam erkek kız toplam
Karahisar-ı Sahib livası 1328-1329/
1912-1913
öğretim yılı 57 28 6 91
Karahisar-ı Sahib livası 1329-1330/
1913-1914
öğretim yılı 38 5 43 5 1 6 ? 49
Karahisar-ı Sahib’de 1329-1330/1913-1914 öğretim yılında mevcut olan Genel ibtidai mektep sayısı kırk üçtür. Aşağıdaki tabloyu incelediğimizde bu dönemde de halkın okullara sahiplendiğini görürüz. İstatistiklerden bu yılda mevcut olan eğitim kurumlarının yaklaşık 1/3’ünün vakfa, köy halkına ve kişilere ait olduğu anlaşılmaktadır. Belirtilen öğretim yılında genel ibtidai mekteplerin kime ait olduklarına ait dağılımı şöyledir:18
Hükümet veya Maarif’e ait evkafa ait köy halkına ait Kişilere ait toplam okul sayısı
28 4 9 2 43
1329-1330 öğretim yılında beş erkek, bir kız özel mekteb-i ibtidai bulunmaktadır. Her okulda kaç öğretmen, kaç sınıf vardır, sınıfların mevcudu ne kadardır belli değildir. Ancak eldeki bilgilere göre, otuz dört öğrenciye bir öğretmen düşmektedir19.
Yerel İdare Öğr. sayısı Öğrt. sayısı
erkek kız toplam erkek kız toplam
Karahisar-ı Sahib livası 338 135 473 13 1 14
Karahisar-ı Sahib livasında 1329-1330 öğretim yılında genel ibtidai mekteplerde imtihanlardan önce 327 kız, 3592, toplam 3917 öğrenci bulunmaktadır. Genelde kız öğrencilerin az sayıda olmaları dikkati çekmektedir20.
Karahisar-ı Sahib livası erkek kız toplam
İmtihanlardan önce öğrenci sayısı 3592 325 3917
Sınıf geçenler 2961 237 3198
Sınıfta kalanlar 544 87 631
Toplam 3505 324 3829
Tasdikname ile ayrılanlar 87 1 88
KAYNAK
17 Maarif-i Umûmiye Nezâreti 1328-1329 Senesine Mahsus İhsaiyat Mecmuası, s. 9; Maarif-i Umûmiye Nezâreti 1329-1330 Senesine Mahsus İhsaiyat Mecmuası, s. 1, 5, 7.
18 Maarif-i Umûmiye Nezâreti 1329-1330 Senesine Mahsus İhsaiyat Mecmuası, s. 3.
19 Aynı eser, s. 5.
20 Aynı eser, s. 3.
(Devam Edecek)
