Afyon’un İlk Kadın Milletvekili Kimdir?

Avrupa ülkelerinden önce Türk kadınına verilen seçme ve seçilme hakkı ile Afyonkarahisar’ı milletvekili olarak temsil eden ve TBMM kürsüsünde yemin eden ilk Türk kadın milletvekili olarak tarihe adını yazdıran isim kim?

İLK KADIN VEKİL AFYON’DAN TBMM’YE GİRDİ
TBMM kürsüsünde yemin eden ilk Türk Kadın Milletvekili Afyonkarahisar’dan meclise girdi. Hazine-i Hassa memurlarından İbrahim Bey ile Didar Hanım’ın kızı olan Afyonkarahisar’ın ilk kadın milletvekili, 1900 yılında İstanbul’da doğdu. İlköğrenimine Üsküdar Doğancılardaki Kız Sanat Okulu’nda başladı, Beşiktaş-Akaretlerdeki İttihad-ı Osmani Mektebi’nde sürdürdü. 1914 yılında az sayıda Türk öğrencinin eğitim gördüğü Arnavutköy Amerikan Koleji’ne girdi ve 1919 yılında mezun oldu. Okulu bitirdikten sonra bir süre Beylerbeyi Kız Mektebi’nde Fransızca öğretmenliği yaptı. Bir süre Çamlıca Kız Lisesi’nde, bir süre de özel bir okulda İngilizce Fen dersleri öğretmenliği yaptı. İngilizceden başka, Fransızca ve Almanca da bilirdi.

MODERN TÜRKİYE’Yİ AVRUPA’YA TANITTI
Afyonkarahisar’ın ve modern Türkiye’nin dünyaya tanıtımına hizmet etmek üzere 12 Haziran- 5 Eylül 1926 tarihleri arasında Karadeniz Vapurunda düzenlenen seyyar sergi ile Avrupa seyahatine katıldı. Türk mallarını dünyaya tanıtmak üzere yolculuk eden görevliler, tüccarlar, sanatçılar, basın temsilcileri, devlet adamları ve öğretmenlerden seçilmiş olan 285 kişiden oluşuyordu ki, bunlardan birisi de Mebrure Gönenç’tir. Milletvekili Gönenç, 1929 yılında Kıbrıslı Doktor Ahmet Remzi Beyle evlendi. Remzi Bey’in Adana’da hükümet tabibi olarak görevlendirilmesi üzerine bu kente Adana’ya yerleşen ailenin 1929 yılında Ayşe Füsun ve 1933 yılında Gülgün ismini verdikleri iki çocukları dünyaya geldi. Dr. Ahmet Remzi Bey önce Adana Emraz-ı Zühreviye Hastanesi’nde, sonra Adana Belediyesi Hastanesi’nde baştabip olarak görev yaptı. Bu süreçte Adana’da tanınan bir doktor oldu ve Halkevi’nde önemli görevler üstlendi. Mebrure Gönenç’te çeşitli yardım faaliyetleri içinde görev alarak entelektüel bir Türk kadını olarak Adana’da kısa sürede tanındı.

ADANA VE MERSİN’DE BELEDİYE MECLİS ÜYELİĞİ İLE İL GENEL MECLİS ÜYELİĞİNE SEÇİLDİ
1930 yılında Belediye Kanunu ile kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanınması üzerine Dr. Ahmet Remzi Bey eşini siyasete girmesi hususunda teşvik etti ve destekledi. Cumhuriyet rejiminin değerlerini benimseyen iyi eğitim görmüş modern bir Türk kadını olması onun 1930 belediye seçimlerinde Adana’dan belediye meclis üyesi adayı olarak gösterilmesinde önemli rol oynamıştır. 1930 belediye seçimlerinde ilk kadın belediye meclis üyesi olarak Adana Belediye Meclisi’ne seçildi. 1933 yılı başında Adana’ya yaptığı gezi sırasında Mustafa Kemal Paşa’yı karşılayalar arasında yer alması, Atatürk ile tanışmasını sağladı. Gönenç’in eşinin Mersin Sıhhat ve İçtimai Muavenet Müdürlüğü’ne atanması üzerine aile Mersin’e taşındı. Mebrure Gönenç, 1934 belediye seçimlerinde önce Mersin Belediye Meclisi üyeliğine, sonra İl Genel Meclisi Üyeliğine seçilir.

1935 YILINDA AFYON MİLLETVEKİLLİĞİNE SEÇİLDİ
1935 yılında Afyon Milletvekilliğine seçilen Gönenç, TBMM’nde dört dönem Afyonkarahisar Milletvekili olarak, Türkiye’ye hizmet etti: Mebrure Gönenç’in görevi 1946 yılına kadar sürdü. Gönenç’in son katıldığı seçimlerde, mensubu olduğu CHP Afyonkarahisar’da seçimi kaybetti. Gönenç 1981 yılında Ankara’da vefat etti.