Nöbetçi Eczaneler
Intersteno Uluslararası Bilgi İşlem Federasyonu Türkiye Temsilcisi Seçkin Köse, bilgisayarda Türkçeye en uygun tuş dizimi olan F Klâvye’de disiplinli çalışan gençlerin Dünya Şampiyonu olabileceğini söyledi. Köse, F Klâvye’nin bir gün mutlaka yaygınlaşacağını belirterek “Uyduruk Q Klâvye’den bir gün herkes kurtulacak, her tarafta F Klâvye olacaktır” dedi
MURAT ARISOY
Birleşmiş Milletler’e bağlı çalışan Intersteno Uluslararası Bilgi İşlem Federasyonu’nun Türkiye Temsilcisi Seçkin Köse, Dünya Şampiyonluğu’nu yaşayan bir Afyonkarahisarlı. Köse, 1969 Elektrikli Daktilografi Gençler Ayrımı Dünya Şampiyonu, 1971 Elektrikli Daktilografi Deneyimliler Ayrımı Dünya Hatasızlık Şampiyonu…
Bilgisayarda ve telefonda 10 parmağıyla F Klâvye kullanabilen Seçkin Köse, yeni şampiyonların yetişmesinde de önemli bir görev üstlenmiş durumda. 10 parmakla hızlıca yazan Seçkin Köse’nin söylediklerini, 2 parmağıyla F Klâvye kullanan birisi olarak aktarmak da benim için tuhaf bir çelişki oldu.
Seçkin Köse’nin 1960’lardan başlayan F Klâvye mücadelesinin özetini kendi anlatımıyla okuyacaksınız.
MÜDÜR VE
ÖĞRETMEN DESTEK VERDİ
GAZETENİZ KOCATEPE: F Klâvye ile nasıl tanıştınız?
SEÇKİN KÖSE: Şuhut Ortaokulundan mezun olduktan sonra, 1964-65 öğretim yılında Afyonkarahisar Ticaret Lisesi’ne kaydım yaptırdım. F Klâvye ile Ticaret Lisesi’nde tanıştım.
Öğrenciyken F Klâvye ile Dünya Şampiyonu oldunuz. Bu başarının sırrı nedir?
İlk Türkiye Şampiyonası’nda katıldığımda, yazabildiğim halde heyecanla ve yarış tekniğini yeteri kadar bilememekten dolayı yarıştan elendim. Bu elenme beni teşvik etti. Benim hedef belirlememe yardımcı oldu. Hedefim, bir yıl boyunca her gün en az 2 saat antrenman yapmak, yarışlara katılmak, şampiyon olamadığım takdirde müteakip yılda en az 3 saat antrenman yapmak ve başarmak şeklinde idi. Yaptığım antrenman planına, Daktilografi Öğretmenim Remzi Uğur ve Okul Müdürümüz Yüksel Eryılmaz, gerekli desteği verdiler, beni teşvik ettiler. Daktilografi Öğretmenimiz Remzi Uğur’du. Beni o yetiştirdi. Okul Müdürümüz Yüksel Eryılmaz da ciddi destek verdi. Afyonkarahisarlı F Klâvye duayeni İhsan Yener hocamın da teknik ve metot konusunda katkıları oldu. Türkiye ve Dünya Şampiyonaları antrenmanlarında, Güzin Talu ve Sevim Yener hocalarımızın da katkılarını, rakibim Hasan Atay’ın desteğini unutamam.
DERS ARALARINDA ÇALIŞTIM
On dakika olan ders aralarında, bir dakikada sınıfımdan daktilo sınıfına gidiş, bir dakikada daktilo sınıfından sınıfımıza geri dönüş yaparak, bakiye 8 dakikada F Klâvye antrenmanı yaptım. Öğleden sonraları da okula giderek, günde en az 2 saat antrenman yapma programını aynen uyguladım. Bu şartlarla, düzenli, planlı ve programlı çalışarak, Türkiye ve Dünya Şampiyonluklarını çok rahat kazandım.
ŞAMPİYONLUĞUN SIRRI
Dünya Şampiyonu olmak nasıl bir duygu?
Dünya Şampiyonu olmak güzel bir duygu. Öğrenci iken bir Dünya Şampiyonası’na katılıyorsunuz, o yarışta tüm dünyanın, gözümüzde çok büyüttüğümüz gelişmiş ülkelerin temsilcileri de var. İlk defa yurt dışına çıkıyorsunuz, yarış sonucunda açık farkla tüm rakiplerinizi geçip rekor kırarak Dünya Şampiyonu oluyorsunuz, bu durum oldukça sevindirici bir olay. Dünya Şampiyonu olduktan sonra, bu sonucun bende bıraktığı iz: “… Bir Türk genci disiplinli ve sistemli çalışırsa, Dünya Şampiyonu da olur, okulunda, işinde de en iyi başarıyı elde edebilir…” şeklinde oldu. Nitekim, Türkiye ve Dünya Şampiyonluklarımdan sonra, iş hayatımda –ticaret lisesini okul birincisi olarak bitirmiştim- başarılı olduğumu amirlerim devamlı bana söylerlerdi. Somut olarak da, bankacılıkta Genel Müdür Yardımcılığı’na kadar yükseldim.
F KLÂVYE, BAŞARIYI GETİRDİ
10 parmak klavye kullanmanın size öğrencilik ve iş hayatınızda sağladığı katkılar ne oldu?
Öğrencilik hayatımda, ev ödevlerimin çoğunu daktiloda F Klâvye’de yazarak, büyük bir zaman tasarrufu sağladım. İş hayatımda ise katkısı daha da mükemmel olmuştur. Öğrenci iken çalıştığım Türkiye Kızılay Derneği’nde, şef konumunda bir raportörün bir haftada yaptığı işi, bir günde çok rahat yapardım. O nedenle maaşıma bol bol zam yaparlardı. Bankacılıkta ise özellikle müfettiş iken raporlarımı, hatasız ve en seri şekilde yazmam mümkün oluyor. Bu sayede zamandan büyük bir tasarruf sağlıyordum. Arkadaşlarıma kıyasla, tapajda geçen sürem çok az olduğu için, teftişlerde inceleme zamanım daha çok oluyordu. Böyle bir ortamda da başarılı teftiş yapma imkanım kendiliğinden doğmuş oluyordu.
Diğer görevlere atandığımda da, yazıları, raporları çok süratli yazarak, sağladığım zaman tasarrufu ile diğer işlerimi başarı ile yapmaya çalışıyordum. Özetle, on parmak klavyeyi bilimsel olarak hızlı kullanmak, bana çok önemli artan zaman yaratmıştır. Emsallerime kıyasla ekstradan oluşan zamanla da, mesleğimde önemli başarılar sağlamam sözkonusu olmuştur. Halen aynı süratle F Klâvye’yi kullanıyorum. Kullanmak rahatlık veriyor, zaman tasarrufu sağlıyor.
İHSAN YENER TEKLİF ETTİ
Günümüzde F Klâvye mücadelesini veren ender insanlardansınız. Neden bu mücadeleyi veriyorsunuz?
l969 ve 1971 yıllarındaki Dünya Şampiyonluklarımdan sonra, bankacılık mesleğine başladım. Intersteno Uluslararası Bilgi İşlem Federasyonu Türkiye Temsilcisi, şimdiki Onursal Başkanımız İhsan Yener Hocamız, 1992 yılında kendisine yardımcı olmamı, Türkiye Temsilciliği görevini üstlenmemi istedi. Hocamın teklifini kabul ettim. İstirahat ve uyku saatimden fedakarlık yaparak, F Klâvye mücadelesine yeniden başladım. Burada yapabileceklerim, yarışçı gençlerimizle diyalog kurmak ve onların yurt dışına gidişi ile ilgili finansman sağlamaktı. Bu konuda da önemli sonuçlar elde ettik. Sponsorluklar sayesinde, iki yılda bir değişik ülkelerde yapılan Dünya Şampiyonlukları yarışlarında, bir ara duraklayan Dünya Şampiyonluklarımızı yeniden kazanmaya başladık. Bu yıl ise Dünya Şampiyonalarında zirve yaptık. Dünya Şampiyonluğu sayımız 80’e çıktı.
UYDURUK Q KLÂVYE’DEN KURTULACAĞIZ
Yarışlara verdiğimiz katkı ve aldığımız sonuçlar F Klâvyenin yaygınlaşmasına önemli katkıda bulunmaktadır. Bu mücadelemde yatan en önemli etken, bana sağlanan on parmakla süratli F klâvye imkanının, tüm öğrencilere, tüm vatandaşlara sağlanmasını temin etmektir. Ben bu sahada iyi bir imkan yakalamış, F Klâvye kullanmanın rahatlığı, huzuru ve başarısı içindeyim. Bu güzelliklerden herkes faydalansın istiyorum. Bu güzelliklere, rahatlığa tüm vatandaşlarım layıktır. Bir gün herkesin F Klâvye ile bilgisayarı on parmakla yazmaya başlayacağına inancım tamdır. Uyduruk Q Klâvye’den bir gün herkes kurtulacak, her tarafta F Klâvye olacaktır. Cep telefonumu bile F Klâvye takarak on parmakla kullanıyorum. Yabancılar teknolojide zirve yapmışlar, bizde teknolojiyi kullanmada zirve yapalım, nitekim yarışlarda bu zirveyi yakalıyoruz.
F KLÂVYE MİLYARLARCA TASARRUF SAĞLAR
F Klâvye’yi diğer klavyelerden ayıran özellikler neler?
F Klâvye’de, en güçlü parmaklara, Türkçede en çok kullanılan harfleri yazma görevi verilmiştir. Güçlü olmayan parmaklar ise Türkçede çok az kullanılan harfleri yazmaktadır. Örneğin “j” harfi, Türkçede çok az kullanılmakta olup, bunu yazma görevi çok zayıf durumda olan küçük parmağı verilmiştir. 30.000 kelime üzerinde yapılan araştırmaya göre en çok kullanılan A, K gibi harflerin aralarında bulunduğu harfler, sol (yüzde 25.3) ve sağ (yüzde 25,8) işaret parmaklarına verilmiştir. Türkçede çok az kullanılan j, f gibi harflerde (yüzde 3,9, yüzde 4,9) küçük parmaklara bırakılmıştır. F Klâvye’nin özelliği budur. Q Klâvye’de böyle bir metod, plan bulunmamaktadır. Q Klâvye’nin temelinde, 1885’li yıllarda, çok kullanılan harfleri klâvyede birbirinden uzak yerlere yerleştiren, yazarken tuşların birbirine çarparak kırılmasını önlemek isteyen demode bir sistem vardır. Yabancılar bunu o yıllardan bugünümüze kadar öyle bırakmışlar ve bir türlüde değiştiremiyorlar. Biz zannediyoruz ki bu klavye Uluslararası klavye. Aslında hiç alakası olmayan, ancak Amerika başta olmak üzere birçok ülkenin bilinçsizce kullandığı klavye şeklidir. F Klâvye’yi, İngilizce ve diğer yabancı dillerde yazma açısından incelediğimizde de, yine başta İngilizce olmak üzere çoğu yabancı dilleri F Klâvye’de, Q Klâvye’ye kıyasla yazmak daha kolaydır. Çünkü, F Klâvye sisteminde, İngilizcede de çok kullanılan harfler güçlü parmaklar tarafından yazılmaktadır. Nitekim, internet çok dilli dünya şampiyonalarında Türk öğrenciler madalyaları daha çok almaktadırlar. Bunda da en büyük etkin F klâvyenin bilimsel olması yatmaktadır. F Klâvye ile bilimsel yazmayı öğrenerek yazmaya harcanan zaman yüzde 80 azaltılabilir. Böylece kazanılan zaman, bilgisayarda başka işleri yapmaya, daha hızlı çalışmaya veya öğrenmeye ya da gereken herhangi bir işe ayrılabilir. F Klâvye ile bilimsel çalışmanın pek çok kişinin dikkatini çekmeyen çok önemli bir avantajı daha vardır: Anlayarak yazabilir; yazarken düşünebilir. Anlayarak veya düşünerek yazma yönteminde insanlar işlerini daha doğru yapabilir, hatalarını azaltabilir, daha verimli ve mükemmel yazılar hazırlayabilir. Kalem yerine bilgisayarla yazanlar, gözleriyle harf ve işaretleri aramayıp, gözleriyle yazacağı metni ya da ekranı izleyebilir; böylece konsantrasyonu bozulmaz, daha verimli çalışır.
F Klâvye, Türkiye’ye ne kazandırır?
Öğrencisinden profesörüne, memurundan Müsteşarına, işçisinden patronuna kadar herkesin on parmakla bilgisayar F Klâvye’yi bilimsel olarak bakmadan kullanması, Türkiye’ye milyarlarca Türk Liralık zaman tasarrufu kazandırır. Çünkü iki parmakla bakarak 4 – 5 saatte yazılan yazılar, makaleler, raporlar, kitaplar, F Klâvye ile on parmakla azami 1 saatte yazılmaktadır. Bilgisayar günümüzde herkesin önündedir. O halde bu teknolojiyi en verimli ve en başarılı şekilde kullanmamız gerekir.
AFYON, F KLÂVYE’YE SAHİP ÇIKMALI
Siz bir Afyonlusunuz. F Klâvye mücadelesinde Afyonkarahisar’dan beklentiniz nedir?
F Klâvye’nin mucidi İhsan Yener Hocamız, 1969 ve 1971 yıllarında Dünya Daktilografi Şampiyonu olan ben, 0-12 ve 13-16 Yaş Grubu’ndaki yarışlarda ilimiz öğrencilerinin Dünya rekorları kırarak şampiyon olmalarını sağlayan Hüseyin Özçelik Hocamız Afyonkarahisarlı’dır. Bu üçlü grup, F Klâvye’nin Afyonkarahisar’da önemli bir yere oturtulmasında Türkiye ve Dünya çapında bir sonuç almasına vesile olmuşlardır. Durum böyle olunca, F Klâvye mücadelesinde Afyonkarahisar’lı hemşehrilerimizden beklentim, herkesin on parmakla F Klâvye’yi diğer illere kıyasla hemen öğrenmesidir. Bunu da hemşehrilerimizin başaracaklarına inanıyorum.
Afyonkarahisar F Klâvye Platformu kurdunuz. Bu Platform’un kısa ve uzun vadeli hedefleri neler?
Milli Eğitim Bakanlığımızın F Klâvye eğitimini hızlandırması, yaygınlaştırması kanımca çok zaman alacaktır. Örneğin, Fatih Projesi F Klâvyeli tablet dağıtımı ile başlıyor, ancak on parmakla eğitim üzerinde durmuyor. Dolayısıyla, F Klâvye kullanarak Dünya Şampiyonlukları yakalayan ilimizde, F Klâvye Platformu kurmak suretiyle, kısa zamanda klâvye eğitimi veren öğretmenlerimizi yetiştirmek, uzun vadede de öğrenciler dahil tüm Afyonkarahisarlıların F Klâvye’yi on parmakla bilimsel olarak kullanmaları sağlamaktır.
Intersteno nasıl bir teşkilattır?
Intersteno Uluslararası Bilgi İşlem ve İletişim Federasyonu, 1887 yılından bu yana Stenografi, Daktilografi ve Bilgisayar konularında gelişmeleri teşvik amacıyla Kongreler ve Dünya Şampiyonaları organize etme faaliyetlerini sürdürür. Birleşmiş Milletlere bağlı bir Federasyondur. Bugüne kadar toplam 50 kongre ve çok sayıda Dünya Bilgisayar ve İnternet Şampiyonaları organize etmiştir. Ayrıca, Ülkelerin İnternet Şampiyonalarına da teknik destek vermektedir. Intersteno, bir sivil toplum örgütü olup, politik, dini veya etnik içerikli tartışmalara izin vermeyen bir kuruluştur. Türkiye 5 Mayıs 1957 tarihinde Intersteno’ya katılmış; aynı tarihte Merkez Komitesine de üye olmuştur. 2000 yıldan fazla tarihi olan stenografi ve 150 yıldan fazla geçmişi olan daktilografi mesleklerinin ve günümüz bilgisayar çağının gereği Amatör ve Profesyonel Bilgi İşlem uygulamalarının ve eğitiminin geliştirilmesi için yapılan meslekî kongreler, parlamentolarda, her türlü kurullarda ve bürolarda sorunların çözümlenmesi, işlerin daha verimli yapılabilmesi için fikir ve deneyim alışverişleri yapmak, çalışanları daha verimli çalışmaya teşvik etmek üzere, ülkeler arası yarışlar ve Dünya Şampiyonaları organize etmek gibi faaliyetleri görev bilmiş; arada geçen iki büyük Dünya savaşının sonralarında da kongreler yine başlayıp yapılabilmiş; böylece, 1954 yılından beri üye ülkelerden birer temsilcinin oluşturduğu Merkez Komitesinin her yıl toplanmasıyla daha sistemli olarak gelişmeleri ve kurallaşmaları hızlandırmıştır.1955 yılından 1995 yılına kadar 2 yılda bir, 1995 yılından 2001 yılına kadar 3 yılda bir, sonrasında tekrar 2 yılda bir olmak üzere üye ülke gruplarının organize ettikleri Kongre ve Şampiyonalar da durmadan gelişerek bugünlere gelmiştir.
NELER YAPILABİLİR?
Türkiye’ye özgü klâvyenin yaygınlaştırılması için nasıl bir siyaset izlenmeli?
Bilgisayar klavyesinin F Klâvye’de eğitimi ve kullanılması için Türkiye çapında kampanya başlatılmalı ve başta kamu olmak tüm bilgisayar alımları F Klâvye olmalıdır. Bu konudaki Başbakanlık’ın genelgesi titizlikle uygulanmalıdır. İlkokulun 1’inci sınıfının ikinci yarısından itibaren, öğrencilere bilgisayar F Klâvye eğitimi verilmeli ve yeterli ders saati 2015-16 öğretim yılına konmalıdır. Ayrıca, ilkokul ikinci sınıfından lise son sınıfa kadar tüm üst sınıflarda -ticaret liseleri-adalet meslek liseleri ve sekreterlik okulu haricinde- F klâvye eğitimi verilmelidir. YÖK görevlendirilerek, bu dönemden itibaren, tüm öğrencilere F Klâvye eğitimi verilmeli, müteakip dönemden itibaren ise üniversiteyi yeni kazanan gençlere, bilgisayar Klâvyesi’ni bilimsel olarak F Klâvye’de kullanılması öğretilmelidir. Tüm kamu personeli eğitimden geçirilerek F Klâvye eğitimi almasına çalışılmalıdır. Yeni işe alımlarında, memur işe başlar başlamaz, ilk alacağı eğitim F Klâvye eğitim olmalıdır. İşkur, Belediyeler vermekte olduğu tüm eğitimlerin başında, ilk önce bilgisayar F Klâvye eğitimini vermelidir. Ondan sonra diğer eğitimlere geçmelidir. Halk Eğitim Merkezleri kanalı ile, İsteyen vatandaşlarımızın F Klâvyede eğitim almaları yaygınlaştırılmalı ve teşvik edilmelidir. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Bankalar Birliği, TBM, Türkiye Bilişim Vakfı, Türkiye Bilişim Derneği, Türkiye Bilişim Sanayicileri Derneği gibi kuruluşlarda bu konuda görevlendirilmeli, onlarda bu işin içinde görev almalılar. TRT’nin bir kanalında, F Klâvye eğitimi verilmelidir. İlgili kamu kuruluşu, bilgisayarı bilimsel F Klâvye’de kullanmakla, şimdiki gibi iki parmakla kullanmak arasında oluşan verim kaybını hesaplamalıdır. Bu hesaplama ile Yılda Ülkemizin kaç milyar Türk liralık verim kaybı olduğu bulunmalıdır. Basın veya herhangi bir kuruluşumuzun, oyuncak dahi olsa dağıtacakları bilgisayarlar daima ve mutlaka klâvye kısmı F Klâvye olmalı, çocuklarımız küçük yaşta şeklen dahi olsa kendi Milli Klâvyemize alıştırılmalı ve ona karşı sempati duymaları sağlanmalıdır. 2 yılda bir yapılan Dünya Bilgisayar Şampiyonalarına 2017 yılından itibaren, çoğunluğu yarışçı olmak üzere en az 20 kişi gönderilmeli, masrafları devletimizce karşılanmalı, 2 yılda bir çift yıllarda yapılan Intersteno Konsey toplantılarına Türkiye’yi temsilen en az 2 kişi ile iştirak edilmeli, bu iştirakçilerin masrafları devletimiz tarafından karşılanmalıdır.