İNCE DİLİM

Yurdumuz ve bütün Dünya pandemi, kuraklık, ekonomik sıkıntıların pençesinde kıvranmaktadır. Yukarıda sıraladığımız nedenlerin dışında en büyük sıkıntı kaynağımızı israf ve bilinçsiz tüketimdir. 1929 büyük ekonomik buhran ve 2. Dünya savaşından beri dünyada ve yurdumuzda böyle ekonomik sıkıntılar yaşanmamıştı. Bizden önceki nesillerin ekonomik davranışlarına bir bakmak, onlardan ders çıkarmak gerektiğine inanıyorum. 1960’lı yıllardan babalarınız, dedeleriniz yaşadıklarını anlatarak bizlere öğütler verirlerdi. Bizim nesil bu öğütleri pek anlamak istemedi. Atasözümüzün de söylediği gibi -Bir musibet bin nasihatten daha etkilidir- sözünü bugünlerde hep birlikte yaşamaktayız. Çarık, lastik ayakkabı, elbiseleri ters-yüz etme çok eskilerde kaldı. Ben size şahit olduğum aile yaşantımızdan örnekler vermek istiyorum. Bir köy öğretmeni olan babam bizlere çok güzel ekonomik davranışlarla örnek olmaya çalışırdı.
Yurdumuz ve Cumhuriyetimiz için bir gurur kaynağı olan Sümerbank ürünleri çok kaliteli sağlam ürünlerdi. Babam takımlarını ve ayakkabılarını Sümerbank mağazalarından temin ederdi. Biz çocuk aklımızla mağazanın ürünlerini nazlanarak giyerdik. Babam bu giysileri yıllarca giyer, iyice yıprandıkları zaman kömürlükte kovalı sobaları doldururken kullanırdı. Biraz daha yıpranan bu elbiseleri parçalayarak gazyağıyla odunları tutuşturmada kullanırdı. Şehirdeki evimizin karşısında çok dindar ve temiz bir aile olan Rasime Teyzeler vardı. Eski komşuluklarda malum zamanlı zamansız gidip gelmeler olurdu. Çocuklar her komşunun evine rahatlıkla girebilirdi. Bizde Rasime Teyzelere gittiğimizde yemek zamanı ise bize üzerine ağda (katı üzüm pekmezi) sürülmüş ince dilimli ekmek ikram ederlerdi.
Bizim evde ekmek dilimlerine pek dikkat edilmezmiş demek ki. Bir gün soframızda ince bir dilim kesilmiş. Ninem anneme ne o kızım incecik dilim. Raşime dilimi gibi kesmişsin, biraz kalın kes diye ikaz ederdi. Bu ince dilimin hikmetini yıllar sonra anlamıştık. İnce dilim ekmek hem tutumluluk hem de sağlık yönünden çok önemli bir davranışmış. Bugün diyetisyen ekmeği azaltmamızı tavsiye ediyorlar. Büyüklerimiz ne kadar isabetli davranışlar sergiliyorlarmış meğer. Bu örnekleri çoğaltmamız mümkündür. Dünyamız ve gelecek nesiller için her alanda tutumlu olmalıyız. Sadece yiyeceklerde değil, eşyalarımız da alışverişlerde, ısınmada tutumlu olmak zorundayız. Devlet ve millet olarak tarım alanlarını hor ve bilinçsiz şekilde kullanarak azalttık. Bu toprak talanı bu hızla devam ederse bir ince dilim ekmeğe muhtaç hale geleceğiz.
Topraktan sonra en önemli yaşam kaynağımız sudur. Su ücretsiz dahi olsa tutumlu kullanmalıyız.
***
TUTUMLU OL
Güzel geçir zamanı
Tükenir para harmanı
İstersen derde dermanı
Birazcık tutumlu ol

Cimrilik kötü bilinir
Yerinde harcamak güzeldir
Ağaç yaş iken eğilir
Birazcık tutumlu ol