Ana Sayfa Arama Galeri Video Yazarlar
Üyelik
Üye Girişi
Yayın/Gazete
Yayınlar
Kategoriler
Servisler
Nöbetçi Eczaneler Sayfası Nöbetçi Eczaneler Hava Durumu Namaz Vakitleri Gazeteler Puan Durumu
WhatsApp
Sosyal Medya
Uygulamamızı İndir
İrfan Ünver NASRATTINOĞLU
e-posta: YAZARIN TÜM YAZILARI

AFYONKARAHİSAR ESKİ VALİSİ BURHANETTİN ÖZKUL İLE SÖYLEŞİ NOTLARI…

1961, 1962 yıllarında, İlimiz Afyonkarahisar’da Valilik yapan Burhanettin ÖZKUL ile, 1970’li yıllarda Ankara’da bir söyleşi yapmıştım. Kuşkusuz, Afyonkarahisar Valiliği yapmış olan değerli zevatın, hepsi de, ellerinden geldiği oranda ilimizin her alandaki gelişmelerine katkıda bulunmuşlardır.
O dönemde, ilimizin önemli sorunlarının başında, NATO yolu olarak da adlandırılan Ankara-İzmir Oto yolu geliyordu. Neticede, bu yolun güzergâhı, Afyonkarahisarlı’ların arzu ettikleri doğrultuda saptanmıştı. O yıllarda, Milletvekili ve Senatör olarak, parlamentoda ilimizi temsil eden kişilerin tamamı, bu önemli yol başarısının kendileri tarafından sağlanmış olduğu palavrasını yaymaya çalışıyorlardı!…
Sordum soruşturdum, yapılan yayınları inceledim ve Vali Burhanettin Özkul’la uzun süren bir söyleşi yaptım. Şimdi onunla yaptığım söyleşide tuttuğum notları, özet olarak burada sunmak istiyorum. Böylelikle tarihe de not düşmüş olacağımı biliyorum…
Kimdi Vali Burhanettin Özkul? Kısaca onun özgeçmişinden söz etmek isterim:
Özkul, 1922 yılında komşumuz Kütahya’da doğmuştur. İlk ve orta tahsilini doğduğu kentte tamamladıktan sonra Ankara’ya giderek Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne girdi ve 1942 yılında mezun oldu. İlk görevi Tekirdağ vilayetinin Müref Nahiyesi Müdürlüğü oldu. Sonra sırasıyla, Kütahya Maiyyet Memurluğu, Denizli-Sarayköy, Kütahya-Emet, Altıntaş ve Gediz kaymakam vekillikleri; daha sonra Altındağ, Germencik, Hınıs, Kemalpaşa kaymakamlıkları yaptı. 1954’de Ankara Emniyet Müdürlüğü 3. Şube Müdürü, kısa bir süre sonra da Trafik Şube Müdürü oldu. Bu arada bir yıl süreyle Amerika’ya gönderilerek, North Westen Üniversitesinde trafik eğitimi görmesi sağlandı. Amerika dönüşü Ankara Trafik Müdürü, ardından da Emniyet Müdür Muavini oldu.
1957 yılı sonlarında Ticaret Bakanlığı Teşkilatlandırma Genel Müdür Muavinliğine atandı. 1960 ihtilalinin akabinde de tekrar, Emniyet Müdürlüğü görevine tayin edildi.
Burhanettin Özkul, 1961 yılında Afyonkarahisar Valisi oldu. Onun Afyon Valiliği’nde yaptığı hizmetlere geçmeden önce, hayat hikayesinin devamına bakalım: 1963 yılında İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Umum Müdürü olarak vazifelendirildi. Daha sonra 1964’de Trabzon Valiliğine atandı. İki yıl sonra Merkez Valisi olan Özkul, 1970’de yine bir Karadeniz vilayeti olan Ordu Valiliği’ne gönderildi. Son olarak Merkez Valiliğine atandı.
Özkul’un Afyon Valiliği
Burhanettin Özkul’un iki senelik Afyonkarahisar Valiliği boyunca yaptığı hizmetler saymakla, yazmakla bitmeyecek kadar çoktur. Ama ben bu yazıda onun önem verdiğim birkaç hizmetine değineceğim.
Ankara-İzmir NATO Yolu
Ankara-İzmir NATO yolunun, Afyon’dan geçmesine katkısı olan şahısların başında Burhanettin Özkul gelmektedir. Gerçi bütün Afyonlular üzerlerine düşen vazifeleri iyi-kötü yaparak katkıda bulunmuşlardır ama, Burhanettin Beyin hizmeti hepsinden büyüktür ve yalnız nedenle dahi, Afyonlu olarak, Muhterem Özkul’a minnet borcumuz vardır.
Şimdi bu yol hikayesine gelelim:
Bilindiği gibi, Ankara-İzmir NATO yolu, Afyon’a 30-40 km. uzaktan geçecek, dolayısıyla hiçbir otobüs, hiçbir motorlu vasıta Afyon’a uğramadan geçip gidecekti.
O devirde, Bayındırlık Bakanı, Ali Çetinkaya’nın damadı Emin Paksüt’tü. Gerçi Emin beyle bazı şahısların temasları olmuştu ama, o gün için plansız programsız iş yapmayan hükümetlerin üyeleri de kendi arzuları doğrultusunda tasarrufta bulunamazlardı. Üstelik Karayolları Genel Müdürlüğü de yolun Afyon’dan geçmesine karşı idi. Zira yolun Afyon’dan geçmesi halinde hem planları alt üst olacak, hem de maliyet daha fazla artacaktı. Vali Burhanettin Bey, her türlü imkanlarını kullanıyordu. Başvurmadık kapı bırakmıyordu. Bu arada Batı Menzil Komutanı İlhami Barut Paşa, Ticaret Odası Başkanı Nusret Koçoğlu, Hazım Bozca ve zamanın mahalli basını da bütün imkanlarıyla destek veriyorlardı. Nihayet belediyede bir toplantı düzenlenerek, Bayındırlık Bakanı Emin Paksüt’le birlikte Karayolları ve DSİ Genel Müdürlerinin de Afyon’a gelmeleri sağlandı. Vali Özkul toplantıda birçok gerekçeler öne sürerek, yolun Afyon’dan geçmesinin zorunlu olduğunu, bu kabul edildiği takdirde, Bakanlığa ek külfet yüklenmeyeceğini uzun uzun izah etti. Bu arada Karayolları Umum Müdürü Tahsin Bey, yolun Afyon’dan geçmesi halinde 8-10 milyon liralık bir istimlakin zorunlu olduğuna temas ederek, talebin yerine getirilmesinin imkansız olduğunu öne sürdü. Vali Özkul tekrar söz alarak, yolun mutlaka Afyon’dan geçmesi gerektiğini, zira Afyon’un İzmir, Antalya, Denizli vs. yollarının kavşak noktasında olduğunu, nitekim Ali Çetinkaya’nın bu düşünce ile demiryollarının kavşak noktası olarak, Afyon’u seçtiğini söyledi.
Hikayenin bundan sonrasını Özkul’un kendisinden dinleyelim:
“…8-10 milyon liralık istimlak meselesi ortaya atılınca Belediye salonunda bulunan bütün Afyonlular derin bir sessizliğe bürünmüşlerdi. Hükümet bu parayı o gün için hakikaten bulamazdı. Keza Afyonlular da bu kadar büyük bir meblağı temin edemezlerdi. Yapılacak tek iş kalıyordu. İstimlak edilecek arazilerin sahiplerini bir araya toplayıp, onlardan şehirleri için fedakarlık istemekti. Arazi sahiplerinin ikna edilmesi mevzuunda Kâzım Özer’in çok büyük rolü olmuştu. Ayrıca merhum Hazım Bozca ile o zamanki Tapu Müdürü Şefik Beyin çalışmalarını da takdirle anarım. Tabii yolun Afyon’dan geçmesinde en büyük rolleri olan arazi sahiplerinin büyük anlayış göstermelerinden sonra, 8-10 milyon liraya istimlak edilebilecek araziler, 220 bin liraya istimlak edilmiştir… Bizim bu olağanüstü gayretimiz sonucu, istimlaki bu kadarla halletmemizden sonra hükümete de Karayollarına da yapılacak tek iş yolu Afyon’dan geçirmekti. Nitekim ertesi gün faaliyetlerini bir süre için durdurmuş olan dozerler ve bütün iş makinaları, rotalarını Afyon’a çeviriyorlardı.”
Vali Burhanettin Özkul, yolun Afyon’dan geçmesinden sonraki projelerine de değinmişti:
“Benim gayem NATO yolunun geçtiği yerlere oteller, lokantalar yapılmasını temin etmekti. O zaman stadyumun önünden transit geçip giden yolcuların da bir süre kalmaları temin edilebilirdi. Şimdi görüyor ve duyuyorum ki ki, bizim planladığımız gibi bir gelişme yok, Afyon’da…”
Çay-Afyon Yolu ve Şehrin İç Yolları
Çay-Afyon yolunun asfaltlanması işinin temin edilmesi, Vali Burhanettin Özkul’un, başka bir önemli hizmetiydi. Ayrıca şehir iç yolları da ilk kez asfaltla kaplanacaktı. Bu işin gerçekleşmesinde katkısı bulunan şahısları şöyle sıralıyordu: Belediye Mühendisi Ragıp Ünver, Zabıta Müdürü İhsan Bey, Bahçıvan Hasan Altıntırmak ve elektrikçi Mustafa…
Gazlıgöl’ün İhya Edilmesi
“Gazlıgöl dünyada eşi bulunmayan bir kaplıcadır” diyen Vali Özkul şöyle devam ediyordu: “Maden suyunun şehir hudutları dahiline alınması en büyük dileğimdi. Ayrıca havuzları da restore etmek, sabunlanma yerlerini, banyo yerlerinden ayırmak istiyordum. Gençlerin yüzme arzularına cevap vermek için açık havuz yaptırmıştım. Keza Gazlıgöl tren istasyonunun da faal bir istasyon haline getirilmesi şayanı arzu idi. Zira Gazlıgöl Afyon’un bir sayfiye yeri idi. Bu sebeple de ulaşım imkanlarını geniş ölçüde artırmak gerekiyordu. Yine bizim zamanımızda Gazlıgöl’e oteller yapıldı. Eğer kalsaydım, eski odaları yıktırıp, yerlerine modern ve ihtiyaca cevap verecek odalar inşaasına başlayacaktık.”
Vali Özkul’un turizm konusunda da tasarıları vardı. Mesela başta Sandıklı Hüdai kaplıcası olmak üzere, Afyon ili sınırları içerisindeki bütün kaplıcalar hakkında bir kitap hazırlayarak, yurt çapında bir reklamla Afyon iline iç turizm akınını sağlamak. Gerçi geniş çaplı bir kitap hazırlanamadı ama, Afyon’un ilk turizm broşürü bastırılarak yurda dağıtıldı.
Vali Özkul “Afyon’dan Yetişenler Derneği” adında bir de dernek kurulmasını temin etmişti. O zaman için alaka gören, tüzüğü hazırlanan ve neşredilen bu dernek, onun Afyon’dan ayrılmasından sonra hiçbir faaliyet göstermeden kapandı, gitti!…
Eski Belediye binasında bulunan Zafer Müzesi’nin düzenlenmesi de sayın Özkul’un valiliği sırasında olmuştur. Onun gayesi, ileride buranın bir Atatürk Müzesi adıyla genişletilmesi ve bir de müracaat bürosu kurularak, yurt çapında bir müze olması, böylelikle yerli ve yabancı turistlerin uğrağı haline getirilmesi idi.
Hıdırlık’ta turistik tesisler kurulması, Burhanettin Özkul’un projeleri arasındaydı. Keza Kale merdivenlerinin herkesin kolaylıkla yürüyebileceği bir duruma getirilmesi, gerek Hıdırlık’ta, gerekse Kale’de oturulabilecek bir gazino inşaası gibi düşünceleri de vardı.
Afyon’un tarihi ve turistik yerlerinin yollara konacak levhalarla ve oklarla gösterilmesinin faydalarına da değiniyordu eski valimiz…
Afyon’u bilhassa, ana caddeleri kepenklerin yarattığı karanlık ve kasvetli havasından kurtararak, pırıl pırıl, aydınlık bir şehir haline getirmek için, öncelikle dükkanlardaki kepenklerin kaldırılmasının şart olduğunu söyleyen Özkul, kendi Valiliği sırasında, cıva buharlı sokak lambalarının getirildiğini ve ilk neon lambanın İkbal Lokantası sahibince, ricası üzerine takılmış olduğunu söyledi.
Afyon’da bir şehir tiyatrosu kurmak arzusunu da, samimiyetle belirten Özkul, bu arzusunu gerçekleştiremeden ayrılmıştı.
Ekonomik Faaliyetler
“…Gayem Afyon’la Kütahya’yı, iktisaden birbirine bağlamaktı. Çünkü bu iki şehrin birbirlerine son derece ihtiyaçları vardır ve iki şehrin birbirlerini tamamlayan özellikleri bulunmaktadır. İlk planda Afyon-Kütahya yolunun yeniden yapılmasını temin etmek istiyordum. Eğer Afyon valiliğinde bir müddet daha kalsaydım bunu mutlaka yapacaktım…” diyen Burhanettin Özkul, çok önemli bir mevzuya dokunuyordu.
YÜNTAŞ şirketinin vilayetçe desteklendiğini hisse senetleri alındığını söyleyen Vali, Afyon’a o zaman kurulması mutasavver bira fabrikasının Devlet Planlama Teşkilatı tarafından plana alındığı halde kurulamamış olmasını şanssızlıkla niteliyordu. Ve diyordu ki;
“Türkiye’de bira yapılan arpanın yüzde doksanı Afyon bölgesinde yetişir. Bu sebeple Afyon’a çoktan bir bira fabrikası yapılmalı idi…
***
İlimizde iki yıl valilik, ihtilalden hemen sonra bir süre de Belediye Başkan Vekilliği yapan Burhanettin Özkul 27 Mart 2008 ‘de vefat etmiş olup, O’na Allah’tan Rahmet diliyorum.

YAZARLAR

TÜMÜ

SON HABERLER