Nöbetçi Eczaneler
Bu yıl Türkiye Cumhuriyeti’nin 95. yıldönümünü kutlayacağız. Cumhuriyet ilân edilmeden gelişen olayları incelemeden Cumhuriyet yönetiminin önemini anlayamayız.
Cumhuriyet kurulmadan önce önemli olayları şöyle sıralayabiliriz.
1- Samsun’a Çıkış: 15 Mayıs 1919 günü İtilâf Devletlerinin yardımı ile Yunan Ordusu İzmire çıkarıldı. Aynı gün Mustafa Kemal Samsun’a gitmek için İstanbul’dan “Bandırma Vapuru” ile hareket etti. 19 Mayıs 1919’da kahraman silah arkadaşlarıyla birlikte Samsun’a ayak basarlar. Hemen memleketin genel durumu ile ilgili bir açıklama yapar. Daha sonra bunu Amasya Tamimi (Genelgesi) ile 22 Haziran 1919 tarihinde, vatanın bütünlüğü milletin istiklâlinin tehlikede olduğunu askeri ve mülki makamlara, milli davaya bağlı kimselere gizlice bildirir. Bu genelge ile Sivas ve Erzurum’da milli kongrelerin toplanabilmesi için her vilayetin; milletin güvenini kazanmış delegelerin, seçilerek hemen yola çıkarılması gerektiği bildirilmiştir. Bu genelge ile Mustafa Kemal’in niyetini anlayan padişah onun yakalanması ve görevine son verilmesi emrini verir. Fakat milli kahraman bu tedbirleri önlemek ve daha rahat çalışmak için askerlikten ve memuriyetten çekildiğini bir telgrafla padişaha bildirir.
2- Kongreler: Yurdumuzu düşmanların işgalinden kurtarmak için 54 delegenin katılımıyla 23 Temmuz 1919’da Erzurum’da kongre başlar. Kazım Karabekir Mustafa Kemal’e destek verir. Kongre başkanlığına oy birliği ile Mustafa Kemal seçilir. Erzurum Kongresinde doğu vilayetlerinde bir Ermeni devleti kurulması tehlikesi önemle vurgulanır. Daha sonra bu kongrenin devamı niteliğinde olan 4 Eylül 1919’da Sivas Kongresi toplanır. Erzurum ve Sivas kongrelerinde doğu ve batı vilayetlerinin, yani bütün memleketin birliğinin sağlanması ve kurtarılması için çareler aranır. Şu önemli kararlar alınır.
a) Vatan bir bütündür parçalanamaz.
b) Manda ve himaye kabul edilemez.
3- T.B.M.M. açılışı: Erzurum ve Sivas Kongrelerinden sonra bütün yurdumuzu kapsayan büyük bir meclisin toplanması gerekiyordu. Memlekette yeni seçilen ve İstanbul’dan kaçarak Anadolu’ya geçen milletvekilleri olmak üzere toplam 78 milletvekili ile 23 Nisan 1920’de Ankara’da toplanarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni kurdular. 1 gün sonra Meclis Başkanlığına Mustafa Kemal seçildi. Daha sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti kuruldu. Meclis açıldıktan sonra Ankara’nın çehresi değişti. Anadolu’nun her tarafından askerler ve memurlar Ankara’ya geldiler. T.B.M.M. hükümeti askeri ve sivil idareyi kontrolü altına aldı. İlk iş olarak yurtta başlayan Padişah ve düşman devletlerin desteklediği isyanlar bastırıldı. Diğer taraftan yurdumuzdan Yunanlıları çıkarmak için askeri hazırlıklar yapılıyor, düzenli ordu güçlendirilmeye çalışılıyordu. Düzenli ordunun ilk zaferi 1. İnönü Zaferi’dir.
Kurtuluş savaşı sürecinde 3 yıldan fazla süren savaşlar:
a) 1. İnönü Savaşı (Zaferi)
b) 2. İnönü Savaşı (Zaferi)
c) Eskişehir-Kütahya Savaşları
d) Büyük Taarruz ve Dumlupınar Başkomutanlık Meydan Savaşı (Zaferi)
Bu savaşların sonucunda Yunan ordusu yurdumuzdan temizlenerek 9 Eylül’de İzmir’de denize dökülmüştür.
4- Lozan Antlaşması: Yurdumuz düşmanlardan temizlendikten sonra Anadolu’nun tek hakimi T.B.M.M. hükümeti idi. Bu hakimiyeti dünya milletlerine kabul ettirmek için 24 Temmuz 1923 yılında zorlu çalışmalar sonucunda Lozan Antlaşması imzalandı. Artık tam bağımsız bir ülkemiz vardı.
5- Cumhuriyetin İlânı: Askeri ve Siyasi başarılardan sonra sıra devletin yönetim şeklinin belirlenmesine geldi. Uzun süren çalışma ve plânlamalardan sonra 29 Ekim 1923 yılında Cumhuriyetimiz ilân edildi.
Cumhuriyetin kuruluşu görüldüğü gibi hiç de kolay olmamıştır. Çok zor şartlarda zafer kazanıldıktan sonra kurulmuştur. Cumhuriyet, Hakimiyetin kayıtsız şartsız milletin olduğu bir rejimdir.
Cumhuriyetin 95. yıldönümü hepimize kutlu olsun.
“Cumhuriyet Sonsuza kadar yaşayacaktır.”
1. Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk
