Nöbetçi Eczaneler
22 Ekim 2015 Perşembe 03:00:00 Sağdan-soldan duyma bilgilerle bir şeyler yazacaktım. Konum da Gıda Günü’nde öğrencilere ‘hamburger’ ikram edilmesi olacaktı.
“Hamburger zararlıdır, hamburger obezitye yol açan unsurlardandır” diyecektim.
Ama benim dememin bir anlamı yok. Zira 16 Ekim Dünya Gıda Günü’nde hamburger firmasının tırını İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nün bahçesinde görünce, kutlama etkinliğinde bir kişiye sordum: Siz güvenli gıdayı anlatırken, hamburgeri mi anlatıyorsunuz? Bu nedir?
Cevap, tabii ki günü geçiştirecek şekildeydi:
“Arada yemek lâzım.”
“Hamburgeri mi yemek lâzım arada?” diye devam ettim.
Sponsorluk gibi bir sözle karşılaştım, ama anlamazdan geldim.
Daha üç yıl önce Gıda Günü’nde hamburger ve patates kızartması gibi yiyeceklerin ne kadar zararlı olduğunu dönemin Valisi İrfan Balkanlıoğlu ile bu yıl sunum yapan kişiden dinlemiştik. 3 yılda ne değişti de Gıda Günü’nü hamburgerle kutlar olduk?
Hoş, basın mensupları olarak biz de tadına baktık hamburgerlerin.
İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nün son yıllardaki birçok uygulamasını takip ediyor, beğeniyor ve çevreme anlatıyorum. Ama Gıda Günü’nde hamburger ikramına aracı olmak, doğru bir yaklaşım değil. Daha dikkatli olunmalı, öğrencilere anlatılanlarla salon dışında sunulanlar birbiriyle çelişmemeli.
Gelin, hamburgerin vücudumuza ne gibi zararları olduğunu Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Obezite, Diyabet ve Metabolik Hastalıklar Daire Başkanlığı’nın yayınladığı bir bültenle paylaşalım:
“Simit, tost, döner, lahmacun, pide, hamburger çeşitleri, soğuk sandviçler, pizza, kızarmış patates ve parça tavuk, balık-ekmek gibi fast-food ürünleri ile beraber tüketilen gazlı içecekler, çay ve kahvenin özellikle çocuk ve gençler tarafından sık tercih edilmesi yetersiz ve dengesiz beslenme ile birlikte çeşitli sağlık sorunlarına yol açmaktadır.
Fast-food sistemi ile tüketilen besinlerin enerji ve bazı besin öğeleri yönünden dengeli olmaması uzun dönemde bazı sağlık problemlerine neden olabilmektedir. Bu sağlık problemlerinin başında şişmanlık gelmektedir. Fast-food ürünlerindeki en önemli sorun yüksek enerji içermeleridir. Fast-food’larda orta düzeyde yenen bir öğünün enerji içeriği, 400 kaloriden başlayıp 1500 kaloriye kadar yükselebilmekte ve enerjinin çoğu yağ ve şeker kaynaklı olmaktadır. Bu da kilo alımına yol açabilmektedir. Fast-food ürünlerindeki yağın çoğu hayvansal kaynaklıdır. Bu ürünlerin sodyum, kolesterol ve özellikle doymuş yağ miktarı, diğer besin öğeleri yoğunluğuna göre daha fazladır. Bu durum başta koroner kalp hastalıkları ve kanser olmak üzere, birçok kronik hastalık için risk faktörüdür.
Fast-food olarak tüketilen besinler, A ve C vitamini ile kalsiyum yönünden yetersiz olup posa içeriği de düşüktür. Bu vitaminlerin düşük düzeyde alınımı, bağışıklık sistemi yetersizliğine, kalp-damar hastalıkları ve katarakt riskinin artmasına yol açmaktadır. Özellikle büyüme çağında kalsiyumun yetersiz alımı, büyümeyi olumsuz etkilemekte ve kadınlarda menopoz sonrası osteoporoz riskini de artırmaktadır. Beslenmede posa içeriğinin yetersizliği ise bağırsak kanseri riskini artıran faktörlerdendir. Fast-food menüleri yüksek miktarda sodyum içermektedir. Bu durum yüksek kan basıncının oluşmasına neden olmakta ve mide kanseri riskini artırmaktadır.
Derin yağda kızartma yöntemi fast-food menülerinin yağ içeriğini artırmaktadır. Kızartma amaçlı kullanılan yağlar 10-12 saat kullanılmaları nedeniyle kimyasal ve fiziksel değişikliklere uğramakta ve çabuk bozulmaktadır. Yağda kızartılmış yiyeceklerin sık ve sürekli tüketimi, kalp-damar ve sindirim sistemi hastalıkları ile kanser riskini önemli ölçüde artırmaktadır.”
