MUSİKİ İLE TEDAVİ / Ülkü AKCÜRE

İnsanlar ilk çağlardan beri musikinin ve suyun insan sağlığındaki iyileştirici rolünü bilmekteydiler.
Orta Asya Türkleri’ndeki Şaman hem dini, hem de iyileştirici, yani tabibdi. Özel kıyafeti, boynunda asılı davulu(düngürü) deniyor. Özel bir tınısı olduğu, bu tını ile hastalara şifa verir.
Alman doktorlar, solunumun genişlik ve ritminde, kalbin fonksiyonunda, kasların gerilme durumu ve iç organların ifrazatlarında, değişiklik olduğunu tespit etmişlerdir.(Doç. Dr. Ruhi Kalender)
Musikiyi çok seven İkinci Mahmut(1785-1839) Hamami Zade İsmail Efendinin Ferahfeza makamında bestelediği bir ayin-i Şerifi hasta iken dinlemiş ve bu bestenin hastalığına iksir gibi tesir ettiğini söyleyerek bestekârı ve dervişlere teşekkür ile çeşitli hediyelerle mükafatlandırmıştır.
İbn-i Sina “Tedavinin en iyi yollarından biri hastanın akli ve ruhi gücünü artırmak, ona hastalıkla mücadele gücü vermek..”
Edirne Beyazıd Bimarhanesi, özel yapısı, temiz-beyaz çarşaflı somyaları ve ay biçiminde planlanmış hastanenin önündeki bahçesinin ortasındaki havuzu ve haftada üçgün sazendelerin çeşitli makamlarda yatıkları iyileştirici fasıllarla, dünyaya örnek bir Osmanlı tedavi yurdu olmuş, bu hastane, Dünya Hastane Müzesi seçilmiştir.
Amasya ve Manisa şifahaneleri de bu şekilde musiki ile tedavi usullerini yapmışlar ve yaşamları için kurulan vakfiyeler, hastalara gerekli ilaçları ücretsiz vermiş, yemekleri hastalara uygun şekilde çok kaliteli ve güzel şekilde verilmiş.
Ünlü Kalp Cerrahı Prof. Dr. Bingür Sönmez, gazeteci Yavuz Donat’a gönderdiği mesajda “Biz senelerdir hergün, Kalp Cerrahisi Yoğun Bakımda, sabah-akşam 15’er dakika, canlı ney terapisi yapıyoruz. Bu konuda bilimsel çalışmalarımız da var.” Yoğun Bakım Uzmanımız Dr. Erol Can Bey (Biz ona şifazen diyoruz) bu görevi yapıyor.
Birgün Sönmez’den ikinci mesaj “Tansiyonu ve nabzı yüksek olan hastalarda, 15 dakikalık müzik dinletisi – Tansiyon düşüyor, Nabız düşüyor, Yüzdeki gergin ifade rahatlıyor.
Büyük Ney Üstadı Neyzen Tevfik, Bodrum’da sara nöbetleri sırasında iyi geldiğini söylüyor.
İstanbul Tıp Fakültesi’nde Prof. Dr. Nevin Dinçcağ, Türk Musikisi korosunda yer alarak “Türk Sanat Müziğinin günlük yaşamdaki strese iyi geldiğini” bilimsel olarak tesbit etmiş ve litarütüre girmiş.
Doç. Dr. Psikolog B. Adnan Çoban “Çeşitli müzik tür ve formlar adlı Psikiyatride yatan suça meyilli kişilerin, sanat ve müzik terapisiyle agresyonun azaltıldığı tesbit edilmiştir.
Doç. Dr. B. Adnan Çoban diğer bir yazısında “Selçuklu ve Osmanlı şifahanelerinde hastaların müzik ve su ile tedavisinde iyi neticeler alındığını, yüzyıllar boyunca gelişerek ve değişerek günümüze ulaşmıştır. Debresyon, şizofroni, otistik bozukluk, sosyal fobi, zeka geriliği, spastik bozukluk, alzemir hastalığı, zeka geriliği, öğrenme zorluğu gibi bir çok hastalıklarda müzik iyidir.
Dr. Adnan Çoban diğer yazısında “Charlotte Neve adında bir kız çocuğu beyin kanaması geçirip komaya girdi, uzun süren koma döneminde hastadan ümit kesildiğinde mucizevi bir şey oldu. Radyoda anne ve kızın birlikte söyledikleri Adele’in Rolling in the Deep adlı şarkısı çalmaya başladı. Anne kızın kulağına eğilerek fısıldayınca kızın yüzündeki ifade değişti, gülümsedi.
İki gün sonra Charlotte uyandı. Konuşamayacağı ve yürüyemeyeceği söylendi. Annenin hergün Charlotte’nin kulağına usanmadan söylediği şarkı ile, iki ay sonra kız kalktı, yürüdü ve konuştu.”
Not: Burada musiki ile birlikte “sevgi”, şefkat” ve ilginin de büyük rolü olduğunu unutmayalım.
İlk felsefecilerimizden Farabi musiki ile ilgilenmiş ve hangi makamın hastalığa iyi geldiğini de liste halinde vermiştir.