Meal Kur’anın dediklerinden demek istediğini anlamaktır. Kur’anda isimler geçmez çünkü mesajları geneldir. Yöresel forumlar taşısa da mesajları evrensel ve tüm zamanlar içindir.
Mesela Maun suresinde ki hitabı Velid bin Mugire’nin şahsında tüm insanlardır. Yine Ebu Leheb’in asıl adı değil lakabıdır. Karısının da adı geçmez. Firavunlar da ad değildir Firavun padişah/kıral demektir. Esneklik ve genellik Kur’anın en önemli özellikleridir. Okumak demek anlamak demektir. Anlama yoksa mukabele ve okuma yarım kalır.
Kuran Arapçadır. Meal yaparak diğer dilleri de şereflendirmiş Kur’anla buluşturmuş oluruz.
Kuran abdestsiz okunmaz ama meal için böyle bir şart yoktur. Meal malumat sahibi olmak demektir. Meal okumakla Allah’ın mesajından malumat-bilgi sahibi olmuş oluruz. Birden çok meal okumalıyız. Mealler karşılaştırılmalı okunursa anlam zenginliği görülmüş olur.
Meal iniş sırasına göre okunursa daha iyi olur.
Meallerle sınırlı kalmak
Meal mealle sınırlı kalmak demektir. Okumaları tefsire dönüştürmek gerek en iyi okuma tefsir okumadır. Meal ve tefsirlerde birbirine yakın ayetleri de okumak gerek. Bazı meallerde bak adı altında diğer ilgili ayet notları da verilir. Meale bakarak ahkâm kesmek doğru değildir. En doğru okuma biçimi tefsire dönüştürmek ve çeşitli mel ve tefsirlere bakmaktır. En doğru okuma budur. Kuranın manasını bilerek ve düşünerek okursak ona olan sevgimiz aşka dönüşür.
Arapça bilmek Kur’an’ı anlamaya yeterli değildir. Eğer öyle olsaydı Arapça tefsire gerek kalmazdı. Her Arap onu anlayabilirdi. Hâlbuki Araplarda onu anlamaya muhtaçtır.
İmâm Gazâlî Hazretleri, Kur’ân okurken dikkat edilmesi gereken bazı husûsları şu şekilde bildirmiştir:
1. Tedebbür: Kur’ân okumaktan gaye nedir, bunu düşünerek ağır ağır okumak.
2. Tefehhüm: Kur’ân’ı okurken, anlamaya çalışarak okumak.
3. Tahsîs: Kendisine hitâb edildiğini kabûl ederek okumak.
4. Teessür: Kur’ân’ı okurken, anlatılan şeye göre üzüntü, korku, ümid ve daha başka sıfatlarla müteessir olarak okumak.
5. Terakkî: Kur’ân’ı okurken, kendi ağzından değil, Allahü Teâlâ’dan dinliyormuş gibi okumak.
6. Teberrî: Kur’ân’ı okurken, Allah’ın büyüklüğü karşısında kendi benlik ve varlığından geçmek ve kendisini hiçe saymaktır. (İhyâ-yı Ulûmi’d-Dîn)
Muharrem Günay
MEAL VE TEFSİR OKUMAK
YAZARLAR
TÜMÜ