NAMAZIN FARZLARI

Namazın farzları 12’dir. Bunlar 6’sı içindeki, 6’sı dışındaki şartlar olmak üzere iki kısma ayrılır. Bunlardan 6’sı daha namaza başlamadan bulunması ve yerine getirilmesi gereken farzlardır ki, bunlara namazın şartları denir diğer 6’sı da namaza başladıktan itibaren bulunması ve yerine getirilmesi gereken farzlardır. Bunlara da namazın rükünleri denir. Şimdi bunları sırası ile inceleyelim:
A- Namazın Şartları (Dışındaki Şartlar)
Namazın şartları, yani, dışında bulunan farzları şunlardır:
1- Hadesten taharet,
2- Necasetten tahâret,
3- Setr-i avret,
4- İstikbâl-i kıble,
5- Vakit,
6- Niyet.
1- Hadesten Taharet Nedir?
Namaz kılacak kimsenin hadesten temizlenmesi, yani, abdestsiz ise abdest alması, cünüp ise gusletmesi demektir.
Hadesten tahâret, namaz abdesti olmayan bir kimsenin abdest alması, gusül yapması gereken bir kimsenin gusül etmesi yani boy abdesti alması demektir.
A- Hadesten taharet üç şey ile tamam olur:
1. Defi hacetten (tuvalet ihtiyacını giderdikten) sonra pislik çıkan yerin temizlenmesi (istinca) ile
2. Erkeklik organındaki akıntının tamaman giderilmesi (istibra)ile
3. Abdest âzalarını yıkamada ve başına meshde farz olan yerlerde, kuru bir yer bırakmamakla.
• Tuvalet ihtiyacının giderilmesinden sonra pislik çıkan yerin iyice temizlenmesi ve taharetten sonra kurulanması (istinca); Erkeklik organındaki akıntının tamamen giderilmesi için, organın sıvazlanması öksürerek, hareket ederek akıntı artıklarının tamamen dışarı çıkarılması gerekir (İstibra).
İstinca su ile yapılacağı gibi, su olmadığı takdirde ufak taşlarla da yapılabilir. Ancak, kemik, cam parçası, yazılı kâğıtlar, ipek gibi pahalı kumaş parçaları ve zemzem suyu ile istinca yapılması mekruhtur. Özel olarak imal edilmiş tuvalet kâğıdı ile kurulama yapılabilir..
• Erkeklerin idrardan sonra, idrar sızıntısının tamamen kesilmesini beklemelerine istibra denir. Bunu yapmak vâcibdir. İdrar sızıntısı her insanda olur. Ancak bâzı kimselerde çabuk kesilir; bazılarında ise, akıntı bir müddet daha devam eder. Herkes durumunu bilerek, abdest almadan önce, sızıntının kesilmesine çalışmalı, sonra abdest almalıdır.
• Taharette sol el kullanılır, sağ elle taharet yapmak mekruhtur. Kadınların taharet yaparken maket temizliğini mikrop kapmamak açısından önden arkaya doğru yapmaları sağlık açısından daha uygundur.
B- Her Namaz İçin Abdest Almak
Abdest, namazın ön şartıdır. Abdest bozulmadığı müddetçe onunla kılınacak namaz konusunda herhangi bir sayı sınırlaması yoktur. Kılabildiğiniz kadar kılabilirsiniz. Bununla ilgili bir hadis şöyledir:
Süleyman b. Büreyde’nin babasından rivayet ettiğine göre o şöyle demiştir: Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem (Mekke’nin) fetih günü bütün namazları bir abdestle kılmış ve mestlerinin üzerine mesh etmiş. Ömer kendilerine: “Vallahi sen bugün şimdiye kadar yapmadığın bir şeyi yaptın” demiş. Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem de cevaben: “Ben bunu kasten yaptım ya Ömer.” buyurmuşlardır. (Müslim, Tahâret 86, (277); Ebû Dâvud, Tahâret 66, (172); Tirmizî, Tahâret 45, (61); Nesâî, Tahâret 101, (1, 86).]
Peygamberimizin “ben bunu kasten yaptım” buyurması, bozulmadığı sürece bir abdestle birden fazla namazın kılınmasının caiz olduğunu göstermek içindir.
Buhari’de de hem Peygamberimizin hem de Ashab-ı kiramın abdestleri bozulmadığı sürece aynı abdestle birkaç vakit namazı kıldıkları bilgisi yer almaktadır. ( Buhari, Vudû, 54)