Nöbetçi Eczaneler
Herkesçe malum olduğu üzere, Afyonkarahisar, Kurtuluş savaşı yıllarında iki defa düşman işgaline uğradı. İşgallerden ilki 27 Mart 1921 tarihinde gerçekleşti. Yunan ordusu bu işgalden on gün sonra 7 Nisan 1921 tarihinde Balmahmut Dumlupınar istikametine geri çekilmek zorunda kaldı.
İkinci işgal 13 Temmuz 1921 tarihinde başladı. 26 Ağustosta başlayan Büyük Taarruzu takip eden 27 Ağustos 1922 günü şehir bir yıldan fazla süren düşman işgalinden kurtuldu.
Peki, Yunan birlikleri uzun süre kaldıkları ikinci işgal sırasında şehir ve çevresinde nasıl bir yerleşim düzeni almış ve kendince nasıl tedbirler uygulamıştı. Hususiyetle hangi mahallelere yerleşmişler, kendi kullanımları ve amaçları için hangi binalara el koymuşlardı. Bu konularla ilgili bazı izahatlar mevcut olmakla beraber, bu açıklamalar geneli kapsamaktadır. Bu soruların cevabını en iyi şekilde pek çoğu Yunan kurum ve kuruluşlarının arşivlerinde bulunan döneme ait fotoğraflardan bulabiliyoruz. Bu fotoğraflar bu sorulara geniş ölçüde cevap vermektedir. (Devamı Var)
Demiryolu İstasyonlarını İşgal Ettiler
Yunan ordusunun ikinci işgalde şehre girdiğinde ilk yaptığı iş, iletişim ve ulaştırma bakımından kritik ve büyük bir öneme sahip olduğunu bildiği şehir merkezindeki iki istasyonu, İstanbul ve İzmir istasyon binalarını ve tesislerini ele geçirmek olmuştur. Zira buraların ele geçirilmesi Yunan birliklerinin ikmallerinin sağlanabilmesi bakımından hayati önemdedir. Böylece,özellikle İzmir yönünden Yunan ordusunun takviye ve ikmal sorunu kalmamış oluyordu.
Yunanlılar Eski Memleket Hastanesine
El Koyarak Askeri Hastaneye Çevirdiler
İstasyonların çevrelerinde bulunan kimi binalar ve alanlarda Yunan ordusunca kontrol edilmek üzere el konulan yerler arasında bulunuyordu. Şimdi mevcut olmayan eski Memleket hastanesi de bunlar arasındaydı. Bu hastane özellikle Yunan IV. Piyade Tümenine bağlı askerlerin tedavileri için kullanılmaktaydı. Burasının bir nevi askeri hastaneye çevrildiği söylenebilir.
Bugünkü 27 Ağustos İlkokulu Binası Yunanlıların
Zorla El Koydukları Yerlerden Bir Başkasıydı
İzmir İstasyonuna yakın konumda olan 27 Ağustos İlkokulu Yunanlılarca el konulan binalardan bir başkasıydı. Aşağıdaki fotoğrafta okul binası önünde bir grup asker ve bir kadın görülmektedir. Bu fotoğrafta okul binasının 97 yıl önceki haliyle bugünkü durumunu karşılaştırma imkânını buluyoruz.
Ölüleri İçin Mezarlık Oluşturdular
Bunun dışında Yunanlılarca Cirit Kayası yakınlarında, İstanbul istasyonu (Ali Çetinkaya Gar) ile Altıgöz köprüsü arasında kalan alanda bugün mevcut olmayan, Afyonkarahisar ve yakın çevresindeki savaşlarda öldürülen ve işgal sürerken hastalık, savaş yaraları vb… sebeplerle ölen yunan askerlerinin gömüldüğü bir mezarlık oluşturmuşlardı.
Cirit Kayalığı ve Çevresi Yunan Ordusunun
Yerleştiği Önemli Yerlerdendi
Aynı şekilde eskilerin İstanbul istasyonu dedikleri, bugünkü Ali Çetinkaya Gar ve çevreside Yunan ordusunca ele geçirilerek etrafına birliklerin konuşlandırıldığı yerlerdendi. Mevcut bina ve tesisler yetersiz gelmiş olacak ki, Yunanlılar bugünkü Gar camisinin bulunduğu alana ahşap hangarlar ve yük hayvanları için ahırlar inşa etmişlerdi. Yunan askerlerinin bir kısmı da bu alanın çevresindeki çadırlarda kalmaktaydılar. Yine Yunan askerlerinin bir kısmı da bugünkü eski stadyum kavşağı ve çevresinde bulunan alanlarda Cirit Kayasının şehre bakan tarafındaki çadırlarda kalmaktaydılar. Trenlerle getirilen malzemeler, yük hayvanları, cephaneler, gıda maddeleri buralara indirilip, depolandıktan sonra ihtiyaç duyulan birliklere ve yerlere sevk edilmekteydi.
