'Afyon'daki İş İnsanlarını Azerbaycan'a Bekliyoruz'

Türkiye Azerbaycan İlişkileri ve Azerbaycan İş Fırsatları paneli Gazeteci Sezer Küçükkurt’un moderatörlüğünde; Azerbaycan Türkiye Ticaret Temsilciliği Baş Danışmanı Cavid Abdullayev, Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Üyesi Artuk Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Önder Artuk ve ATSO Meclis Başkanı Mustafa Ali Çelikten’in sunumlarıyla gerçekleştirildi.

“TÜRK KANI TAŞIYAN HERKESE ÇOK İŞ DÜŞÜYOR”

Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Meclis Başkanı Mustafa Ali Çelikten, Türk Devletler Topluluğu’nun birlik içerisinde hareket ederek potansiyel gücünü dünyaya gösterme zamanı geldiğini söyledi. Çelikten, “Türk Devletleri Teşkilatı olarak gücümüzü dünyaya göstermenin zamanı geldiğinin hepimiz farkındayız. Aynı dili konuşup da Latince, Kirilce ve aynı zamanda da Arap alfabeleriyle konuştuğumuz için bizler maalesef bir araya gelemiyoruz. Latin alfabesi ortak paydasında daha fazla anlaşabileceğimize inanıyorum. Artık potansiyel gücümüzü faaliyete geçirmemiz lazım. Türk kanı taşıyan herkese aslında çok iş düşüyor. Bir ve beraber olarak bu gücü hayata inşallah geçireceğiz. Türkiye gerçekten Türkiye'den büyüktür. Bunun sebebine gelince; sebze meyve üretiminde Türkiye dünyada dördüncü sıradadır. Avrupa Birliği'nde birinci sıradadır. Yumurta üretiminde Türkiye dünyada üçüncü, Avrupa Birliği'nde de sayılı üçüncü ülkelerden bir tanesidir.” dedi.

“TÜRKİYE’DE PANDEMİ DE GIDA SIKINTISI YAŞANMADI”

ATSO Meclis Başkanı Mustafa Ali Çelikten, Covid-19 Pandemi sürecinde dünyada gıda zincirinde sıkıntılar yaşanırken Türkiye, dünya da insan gıdası olarak bulunan bin tane ürünün yaklaşık 900’nün Türk üreticisi tarafından üretildiğini söyledi. Çelikten, “Covid-19 Pandemi döneminde hiç sıkıntı yaşamadan gıdaya erişim konusunda dünya da rahat eden ülkelerden birisi olduk. Çin'de, Arjantin'de marketlere saldırılar her türlü vakalar yaşanmıştı. Allah'a şükür bizim ülkemizde o pandemiye rağmen çiftçimiz toprağıyla ilgilendi. Fabrikatörümüz bizzat fabrikasıyla dumanını tüttürdü ve faaliyetleri devam ettirdi.” diye konuştu.

“AZERBAYCANLI KARDEŞLERİMİZLE HERŞEYİMİZİ PAYLAŞALIM”

Afyonkarahisar’ın mermer rezervinde dünya da eşi benzeri olmayan mermer yataklarına sahip olduğunu dile getiren Çelikten, “Afyonkarahisar olarak eşi benzeri olmayan mermer yataklarına sahibiz. Her şeyden önce en fazla ihracat kaynağımız bizim mermer tabii ki. Ama mermerden sonra da en büyük ihracat kaynaklarımız gıdadır. Afyon aslında Türkiye ve dünya da ki uluslararası firmalara da gıda üreten bir bölgedir. Bugün uluslararası markaların hepsine patates cipsinden tutun, konserveden, yaş sebze meyve üreten bir iliz. Dörde yakında ulusal zincirlere ürün veren büyük büyük firmalarımız var. Bunlar aynı zamanda da Avrupa Birliği'ne ihracat yapan firmalardır. Dolayısıyla sanayide, mermerde her konuda olduğu kadar çok potansiyelimizin olduğumuzun farkındayız. Potansiyellerimizi harekete geçirmek için el ele bir arada hareket etmek zorundayız. Gönül ister ki aramızdaki Can Azerbaycanlı kardeşlerimizle her şeyimizi paylaşalım. Mesela Türkmenistan'da bizim bir vize problemimiz vardı. Azerbaycan'da bu gibi sıkıntılar varsa bunların en hızlı şekilde çözülmesi gerekiyor ki benim faaliyet göstermiş olduğum tarım, hayvancılık ve gıda sektörüyle alakalı Azerbaycan'la üst düzey firmalarımız çalışmaktadır. Allah’a şükür hiçbir sıkıntıları da yoktur. Çünkü protein üreten bir ülkenin geleceği tamamıyla zeki kişiler yetişmesine vesiledir.” diye konuştu.

“TÜRKİYE TÜRKİYE’DEN DAHA BÜYÜK”

ATSO Meclis Başkanı Mustafa Ali Çelikten, sözlerini şöyle tamamladı: “Afyonkarahisar’ın yüzün üzerinde ülkeye maden suyu ihraç eden bir ülke olduğunu belirten Çelikten, “Türkiye dediğimiz gibi Türkiye'den daha büyük. Çünkü bizim Türk coğrafyamız daha geniş durumdadır. İş dünyasında güvenilirlik esastır. Fikri birlikteliğimizin daha da güçlenerek, sermayelerimizi birleştirerek hep birlikte hareket edersek bizler kazanacağız.  Biz sırtımızı Türk devletlerine dayandıktan sonra Allah'a şükür hiçbir sıkıntımız yoktur.” 

“TÜRK’ÜN TÜRK’TEN BAŞKA DOSTU YOK”

ATSO Meclis Üyesi ve Artuk Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Önder Artuk, Azerbaycan ve Afyonkarahisar arasındaki ekonomik ve kültürel bağın arttırılabilmesinin önem taşıdığını kaydetti. Azerbaycan’ın son yıllarda iş dünyası açısından oldukça cazip bir ülke haline geldiğine dikkat çeken Artuk, “Özellikle petrol ve doğal gaz gelirleriyle desteklenen altyapı yatırımları yeni sektörlerin önünü açmıştır. Tarım, enerji, sağlık gibi birçok alanda fırsatlar mevcuttur. 2 bin 500 Türk şirketinin ticaretine aktif olarak devam ettiği Azerbaycan’da 1991 yılından bugüne kadar müteahhitlerimiz 18 milyar dolarlık iş bağlamışlar. Bu sayılar iki ülke arasındaki ekonomik bağı oldukça güzel göstermekte. Özellikle Karabağ’ın yeniden imarı sürecinde Türk hükümetleri alanında büyük bir hareketliliği beklemekteyiz. Sonuç olarak Türkiye Azerbaycan ilişkileri sadece kardeşlik temelinde değil aynı zamanda karşılıklı fayda ve vizyon işbirliklerine de dayanmaktadır. Bugün geldiğimiz noktada bu ilişkileri daha ileriye taşınanın tam da zamanıdır. Girişimlerimiz için Azerbaycan sadece bir dost ülke değil aynı zamanda büyük bir potansiyeli barındıran bir iş ortamıdır. Bugün Afyonkarahisarlı iş insanlarımız dünyanın bütün ülkelerinde yatırım yapabilecek vizyona ve güce sahiptir. Aynı şekilde Azerbaycanlı iş insanlarımızın da Afyonkarahisar’da yatırım yapmaları ve ürün almaları içinde birçok neden mevcuttur. Bunun içinde ilerleyen süreçte başta inşaat, gıda, makine sektörlerinde Azerbaycanlı iş insanı kardeşlerimizle bir araya gelerek yüz yüze görüşmemiz en büyük beklentimizdir. Bu vesile ile her iki ülkenin iş dünyası temsilcilerini karşılıklı olarak ülkelerimize yatırım yapmaya davet ediyoruz. Unutmayalım; Biz birlikte güçlüyüz ve Türk’ün Türk’ten başka dostu yoktur.” 

“AZERBAYCAN HIZLA BÜYÜYEN MODERN EKONOMİYE SAHİP”

Azerbaycan Türkiye Ticaret Temsilciliği Baş Danışmanı Cavid Abdullayev, panelin son konuşmacısı olarak Azerbaycan’da iş ve yatırım fırsatları hakkında detaylı bilgiler verdi. Azerbaycan’ın 10 milyonu aşkın nüfusu ile dinamik ve gelişmekte olan bir ülke olup nüfusta kadın ve erkek dağılımının eşit olduğunu belirten Abdullayev, şunları söyledi: “Genç ve nitelikli iş gücüne sahip olan ülkemizde toplam nüfusun yaklaşık yüzde 42'si 29 yaş altındadır. Bu da yatırımcılar için uzun vadeli insan kaynağı açısından önemli bir avantaj sunmaktadır. Ayrıca Azerbaycan'da okul yazarlık oranı yüzde 99'un üzerindedir ve 2015 yılından bugüne kadar Amerikan Doları yaklaşık 1,7 manat düzeyinde sabit kurdan işlem görmektedir. Bütün bunlar yatırımcılar için büyük avantajlar sunmaktadır diye düşünüyoruz. Azerbaycan bugün hızla büyüyen modern bir ekonomiye sahiptir. 2024 yılında Azerbaycan'da gayri safi yurt içi hâsıla 74 milyar dolardan fazla olmuştur. Ülkemiz söz konusu yıl içerisinde 180 ülke ve dış ticaret yapmış ve dış ticaret ciromuz yaklaşık 45,7 milyar dolar olmuştur.”

“DÜNYANIN DÖRT YANINDAN ÜLKEMİZE YATIRIMLAR YAPILIYOR”

Günümüzde dünyanın dört bir yanından Azerbaycan'a yatırımlar yapıldığını aktaran Abdullayev, şöyle konuştu: “1995-2023 yılları kapsamında Azerbaycan'a yapılan yatırımların yaklaşık 172 milyarı yabancı yatırımcıdan gelmiştir. Ayrıca Azerbaycan'da doğalgaz, elektrik ve su fiyatları da yatırımcılar için avantajlı koşullar yaratmaktadır. Azerbaycan stratejik konumuyla bölgesel bir ölçüde önemli bir avantaja sahiptir. Ülkemiz, kuzey-güney ve doğu-batı arasında orta koridor üzerinde yer alarak çoğu ülkeyi birbirine bağlamaktadır. Hava, deniz, kara ve demiryolu alt yapıları sayesinde Azerbaycan, bölgesel ve küresel pazarlara, erişim açısından yatırımcılara büyük fırsatlar sunmaktadır. Bu bağlamda Bakü Limanı'nın özellikleri önemli bulunmaktadır. Hazar Denizi'nin en büyük ticaret limanı olan Bakü Limanı, Orta Asya'yla Avrupa arasındaki taşımacılık süreçlerinde kritik bir rol üstlenmektedir. Ayrıca Azerbaycan topraklarından geçen kargo hacmi her yıl istikrarlı şekilde artmaktadır. 2023 yılında taze taşımacılık hacmi 17 milyon tonu aşmış ve bir önceki yıla göre yüzde 12 artım göstermiştir. Azerbaycan'ı biz her zaman iş insanlarına büyük bir pazarlara bir ticaret kapısı olarak değerlendirmesini söylüyoruz. Çünkü ülkemizin 10 ülkeyle imzaladığı serbest ticaret anlaşmaları kapsamında 280 milyonluk bir pazara görüntüsüz gelişim imkânı sunulmaktadır. Bu ülkeler Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan, Özbekistan, Tacikistan, Gürcistan, Ukrayna, Belarus, Moldova'dır. Ayrıca Azerbaycan ve Türkiye arasında imzalanmış tercihli ticaret anlaşması kapsamında her ülkeden 36 ürün kapsamında gümrük indirimi birlikte bu pazar 300 milyonu aşmış bir durumda oluyor. Azerbaycan yatırımcı dostu OSB’leri ile dikkat çekmektedir. Azerbaycan'da 9 sanayi parkı, 4 sanayi mahallesi ve 24 tarım parkı mevcuttur. Bu bölgelerde yatırımcılara yalnızca gelişmiş fiziksel altyapı değil, aynı zamanda kapsamlı organizasyonel destek ve kolaylaştırıcı hizmetler de sunmaktadır. Sanayi parklarına yatırım yapan firmalar için çok cazip teşvikler mevcuttur.” 

“TÜM AFYONLU VE TÜRK İŞ İNSANLARINI AZERBAYCAN’A DAVET EDİYORUZ”

Azerbaycan Türkiye Ticaret Temsilciliği Baş Danışmanı Cavid Abdullayev, sözlerini şöyle tamamladı: “Karabağ'da üretim ve yatırım yapılması halinde oraya getirilecek ham madde ve ekipman listesi, muazzam ve geniş bir listeye göre o ham madde ve ekipmanlar OSB’de olmasanız bile KDV'den de muaf tutuluyor. Gerçekten Türk yatırımcılar için Azerbaycan çok elverişli bir yatırım ortamına sahip. Güçlü stratejik ve kardeşlik bağlarımız var. Bu, ortak dil ve kültürel değerlerdir. Bu, coğrafi yakınlıktır. Bu, her gün karşılıklı direkt uçuş seferlerine kesintisiz ulaşılır. Ve aynı zamanda yeni nesil T.C. kimlik kartı ile Türk vatandaşları olarak bugün Azerbaycan'da pasaportsuz ve vizesiz seyahat imkânı var. Ve aynı zamanda tabii ki Türk şirketlerinin ve kurumların Azerbaycan'daki aktif varlığı var. Bizim İstanbul'daki ticaret temsilcisi ofisimizin kapıları her zaman iş insanlarına açıktır. Sayın Büyükelçinin de dediği gibi, Türkiye'deki iş insanlarını, , Afyon'daki iş insanlarını Azerbaycan'a davet ediyoruz. Gelip gerçekten Azerbaycan'da bu muafiyetleri, avantajları canlı canlı görmeniz gerek.