Afyon’daki Bu Antik Kenti Daha Önce Görmüş Müydünüz?

Tarihi yüzyıllar öncesine uzanan Amorium (Hisar) Antik Kenti, Afyonkarahisar’ın Emirdağ ilçesinin 12 kilometre doğusunda yer alıyor. Amorium, M.Ö. 2000’li yıllarda Hitit, Frig, Yunan, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde yerleşim görmüş olan bir antik kenttir. Kent, Yukarı Şehir ve Aşağı Şehir olmak üzere iki bölgeden oluşuyor. Yukarı şehirde höyüğün kenarlarında izleri görülebilen Bizans dönemine ait surlar vardır. Aşağı şehirde ise bütün şehri takip edebilen bir koruma duvarları vardır.

Amorium’un çok önemli bir şehir olduğunu gösteren bir unsur vardır. Roma döneminde kendi parasının basılma izni verilmesi aslında bölgede şehrin ne kadar önemli bir yer olduğunu anlatmaktadır. Amorium, Anadolu’da Bizans ordusunun askeri bir karargahı olarak kullanılmış olup, aynı zamanda Anatolika Themas’sının da başkentliğini yapmıştır.

Bizans döneminde Amorium, İslam ordularının fetihlerine karşı Bizans topraklarının korunmasında güçlü bir kale görevi görmüştür. Asker ve stratejik bir konumda yer alması nedeniyle Selçukluların da hüküm sürdüğü topraklar olarak bilinmektedir.
1987 yılından beri arkeolojik kazı çalışmalarının gerçekleştirildiği antik kentte Yukarı Şehir’de bulunan İç Sur’da Türk dönemine ait kalıntılar da bulunmuştur. Bu kalıntılar, Osmanlı döneminde de bu şehrin yerleşik hayat için kullanıldığını kanıtlar niteliktedir.

Amorium’da pek çok tarihi kişilik de yer almaktadır. Fabl yazı türünün öncüsü olan Ezop, pek çok antik kaynaklara göre Amorium’da yaşamıştır. İslam tarihi açısından önemli bir isim olan Selman-ı Farisi Amorium’da yer alan kilisede 7 sene eğitim almıştır. Anadolu’nun İslamlaşmasında etkili rol alan Battal Gazi de Afyonkarahisar yakınlarında bir savaşta şehit olduğu bilinmektedir. Şehit düştüğü bu savaşın da Amorium kalesinin kuşatması olduğu tahmin edilmektedir. Battal Gazi’nin mezarı Amorium’a 100 kilometre uzaklıktaki Seyitgazi Türbesi’nde bulunmaktadır.