Afyonkarahisar'da Hayvan Hakları Kurulu: Gündem Saptırıldı, Gerçek Kararlar Unutturuldu!

Afyonkarahisar Belediyesi’nin Kur’an Kursları’na ilişkin tutumunun eleştirilmesinin ardından bir anda “yoldaş basın” aracılığıyla gündem değiştirme gayretine şahit olduk. 18 Ağustos 2025 tarihinde düzenlenen Hayvan Hakları Koruma Kurulu Toplantısı’nda alınan kararlardan yalnızca bir tanesi üzerinden bir bardak suda fırtına koparmaya çalışan bazı çevreler, hayvan haklarını korumaya yönelik gündem maddeleri görmezden geldi.

İLGİLİ KURUM AMİRLERİ KATILMIŞTI

18 Ağustos 2025 tarihindeki toplantıya Afyonkarahisar Valisi Doç. Dr. Kübra Güran Yiğitbaşı başkanlık etmişti. Toplantıya Afyonkarahisar Belediye Başkanı Burcu Köksal, Afyon Kocatepe Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Murat Peker, İl Emniyet Müdürü Ahmet Birtan Erol, İl Jandarma Komutanı Jandarma Albay Murat Kaya, 17 ilçe Kaymakamı, Bolvadin Belediye Başkanı Derviş Aynacı, Dinar Belediye Başkanı Veysel Topçu, İscehisar Belediye Başkanı Seyhan Kılıçaslan, Sandıklı Belediye Başkanı Adnan Öztaş ve ilgili kurum müdürleri de katılmıştı.

HAYVAN HAKLARI İHLALİ TUTANAĞI DÜZENLENDİ

Toplantıda yapılan sunumda şu bilgilere yer verilmişti:

Afyonkarahisar merkez ilçede; 755 kedi, 411 köpek, diğer ilçelerde 278 kedi, 529 köpek olmak üzere toplam 1033 kedi, 940 köpek olmak üzere Afyonkarahisar’da toplam 1973 hayvanın İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri tarafından kayıt altına alındığı, 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu kapsamında 2024 yılında 113, 2025 yılında 59 adet talep ve şikayet değerlendirildiği, 2024 yılında 2 kişiye 38.206 TL 'Hayvan Hakları İhlali Tutanağı" düzenlenerek idari para cezası uygulandığı, 2025 yılında 3 kişiye 187.963 TL Merkez, İscehisar ve Dinar Hayvan Bakımevleri tarafından yapılan çalışmalar kapsamında; 2024 yılında 64 hayvan sahiplendirildiği, 2143 hayvan aşılandığı, 1837 hayvan kısırlaştırıldığı, 2025 yılı ocak ayı sonu itibariyle 64 hayvan sahiplendirdiği, 520 hayvan aşılandığı, 520 hayvan kısırlaştırıldığı, Kısırlaştırılan kapsamında 2024 yılında Afyonkarahisar Belediyesine 553,200 TL, Dinar Belediyesine 600 TL, Çevre Hizmetleri Birliğine 4.800 TL olmak üzere toplam 558 bin 600 TL, 2025 yılında Afyonkarahisar Belediyesine 376 bin TL, Dinar Belediyesine 2.000 TL ödenek aktarıldığı bildirildi.

Toplantıda görüşülen gündem maddeleri ve özetle şöyleydi:

-Afyonkarahisar İl Hayvanları Koruma Kurulunda alınan kararların il çapında etkili biçimde uygulanmasına yönelik bir "takip sistemi" oluşturulması.
-İl izleme ve denetim komisyonu tarafından ayda bir defadan az olmamak kaydıyla yapılan denetim sonuçlarının izleme ve denetim formuna işlenerek il hayvanları koruma kurulunun bilgisine sunulması.
- Sahipsiz hayvanların teslim edileceği bakımevleri “mesafe, kapasite vb.” kriterlere göre, Afyonkarahisar Valiliği ile koordineli olarak il hayvanları koruma kurullarının kararıyla tespit edilmesi ve bu karar doğrultusunda işlem tesis edilmesi.
-5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanunu kapsamında Afyonkarahisar İli Sahipsiz Hayvanları Koruma Birliği teşekkül ettirilmiş olup faaliyete geçmesi ve üye belediyeler tarafından personel, araç ve malzeme desteği sağlanması amacıyla bütçelerinden ayırmaları gereken %0,5 binde beş payın birliğe aktarılmasının görüşülerek karara bağlanması,
- 5199 sayılı Kanunun, Geçici Madde 4 ün 2.bendi gereği, hayvan bakımevlerini kurmak, rehabilitasyon işlemlerini gerçekleştirmek ve sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için belediyelerce ayırılan bütçenin kullanımına yönelik denetimi hakkında karar alınması.
- Yapımı devam eden Afyonkarahisar Belediyesi Doğal Yaşam Alanı, İscehisar Belediyesi Doğal Yaşam Alanı ve Bolvadin Belediyesi Hayvan bakımevlerinin kuruluşunun hızlandırılmasının görüşülerek karara bağlanması.

TÜM KATILIMCILARIN OYBİRLİĞİYLE ALINAN KARARLAR

Hayvan Hakları Koruma Kurulu Toplantısı’na şu kararlar, toplantıya katılanların oybirliğiyle alınmıştı:

“Afyonkarahisar İl Hayvanları Koruma Kurulu'nda alınan kararların il çapında etkili biçimde uygulanmasına yönelik bir takip sistemi oluşturulmasına, Valilik makamının oluru ile İl'imizde Sahipsiz Hayvanları İzleme ve Denetim Komisyonu kurulmuş olup bu komisyon tarafından Hayvan Bakımevleri aylık denetlenmektedir. Afyonkarahisar DKMP Müdürlüğü tarafından hazırlanan Sahipsiz Hayvanları İzleme ve Denetim Formu her hafta Salı günü Afyonkarahisar Valiliği İzleme ve Denetim Müdürlüğü'ne gönderilmektedir.  Afyonkarahisar Belediyesi Hayvan Bakımevi'nin Afyonkarahisar Belediyesi'nin kendi belediye sınırları içindekiler dâhil olmak üzere İl Özel İdaresinin ve Merkeze bağlı belde belediyelerin Afyonkarahisar OSB, Afyonkarahisar Merkez Köy ve Beldelerinden sınırları içindeki mücavir alanlardan topladığı sahipsiz hayvanları teslim almasına, İscehisar Belediyesi Hayvan Bakımevi ve Doğal Yaşam Alanı'nın Iscehisar Belediyesi'nin kendi belediye sınırları içindeki ve Bayat, Emirdağ, Şuhut, Sinanpaşa, İhsaniye ile Bolvadin Belediyesi Hayvan Bakımevi hayvan kabulüne başlayana kadar Çay, Bolvadin, Sultandağı İlçe belediyeleri ile İl/İlçe Özel İdaresinin bu ilçelerin sınırları içindeki mücavir alanlardan topladığı sahipsiz hayvanları teslim almasına, Dinar Belediyesi Hayvan Bakımevi'nin: Dinar Belediyesi'nin kendi belediye sınırları içindeki ve Başmakçı, Sandıklı, Kızılören, Dazkırı, Evciler, Hocalar İlçe belediyeleri ile İl/İlçe Özel İdaresinin bu ilçelerin sınırları içindeki mücavir alanlardan topladığı sahipsiz hayvanları teslim almasına, Bolvadin Belediyesi Hayvan Bakımevi'nin Eksiklikler ve kurum görüşlerini tamamlayarak hayvan kabulüne başlaması ve bu tarihten itibaren Bolvadin Belediyesi'nin kendi belediye sınırları içindekiler dâhil olmak üzere, Çay, Sultandağı İlçe belediyeleri ile İl/İlçe Özel İdaresinin bu ilçelerin sınırları içindeki mücavir alanlardan topladığı sahipsiz hayvanları teslim almasına, hayvan toplama ve barındırma faaliyetlerinin hızlı, verimli, etkili ve tutumlu bir şekilde yerine getirilmesi, oluşacak maliyetlerin en aza indirilmesi amacıyla 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanunu kapsamında Afyonkarahisar İli Sahipsiz Hayvanları Koruma Birliği teşekkül ettirilmiş olup, faaliyete geçmesi ve üye belediyeler tarafından personel, araç ve malzeme desteği sağlanması amacıyla bütçelerinden ayırmaları gereken %0,5 (binde beş) payın birliğe 15 Eylül 2025 tarihine kadar aktarılmasına, kontrolünün de Afyonkarahisar Defterdarlığı tarafından yapılmasına; Afyonkarahisar sınırları içerisindeki sahipsiz köpeklerin sayısı dikkate alındığında; Merkez, İscehisar ve Dinar Belediyesine ait hayvan bakımevlerinin kapasitesinin il geneli için yetersiz olduğu, Hayvanları Korunması Hakkında Uygulama Yönetmeliğinin 7. maddesinin (p) bendi gereği, hayvan bakımevinin ve doğal yaşam alanlarının kapasitelerinin ildeki sahipsiz köpek sayısına kıyasla yeterli olduğuna il hayvanları koruma kurulunca karar verilinceye kadar 5199 sayılı Kanunun geçici 4. maddesinin ikinci fıkrası kapsamında ayırmak zorunda oldukları mali kaynağın asgari %50'sini hayvan bakımevi ile doğal yaşam alanı yapımına veya mevcutlarının kapasitesini arttırmaya yönelik yerel yönetimlerce yapılan çalışmalar hakkında kurula sunulmak üzere Afyonkarahisar Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü ne bilgi verilmesine, nüfusu yirmi beş bin'in üzerinde olan Sandıklı Belediye Başkanlığının Hayvan Bakımevi kurma çalışmalarını hızlandırması; Afyonkarahisar Belediyesi tarafından Bakımevi kapasitesinin arttırılması için ilave Doğal Yaşam Alanı çalışmalarının sürdürüldüğü ve bir bölümünün faaliyete geçtiği, yapımının tamamlanarak Afyonkarahisar Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü’nden Çalışma İzni Belgesinin alınması, İscehisar Belediyesine ait Hayvan Bakımevi bitişiğinde kurulan Doğal Yaşam Alanı 17 Temmuz 2025 tarihinden itibaren hayvan kabulüne başlamıştır. Eksikliklerin tamamlanarak Afyonkarahisar Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü’nden Çalışma İzni Belgesinin alınması, Bolvadin Belediyesi Hayvan Bakımevi'nin yapım çalışmaları devam etmekte olup Kurum görüşlerinin tamamlanarak Afyonkarahisar Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü’nden Çalışma İzni Belgesinin alınması, sokaklarda, üniversite kampüs alanlarında, okul bahçelerinde, parklarda ve kamu kurum ve kuruluşların bahçelerinde Sahipsiz hayvanların için besleme noktaları oluşturulmamasının ve beslenmelerinin yasaklanmasına, Kamera sistemi olmayan Hayvan Bakımevi ve Doğal Yaşam Alanlarında kamera sisteminin oluşturulması, kamera sistemi mevcut olan Hayvan Bakımevi ve Doğal Yaşam Alanlarında sisteminin gözden geçirilerek aktif hale getirilmesi ve herhangi bir aksaklığa mahal verilmemesine, oy birliği ile karar verilmiştir.”