Nöbetçi Eczaneler
AFJET A.Ş. Genel Müdürü Dr. Yusuf Ulutürk, hava sıcaklığı düştüğünde ısınma sorunu yaşanmaması için
abonelerin özellikle yaz mevsiminde üzerine düşeni yapması gerektiğini söyledi
Jeotermal ısınma hizmetini veren Afyon Jeotermal Turizm ve Ticaret Anonim Şirketi (AFJET A.Ş.) Genel Müdürü Jeoloji Yüksek Mühendisi Dr. Yusuf Ulutürk, İl Genel Meclisi üyelerine “Jeotermal Kaynaklı Bölgesel Isıtmada Güncel Durum” başlıklı bir sunum yaptı.
“AFYON TERMAL SAHASI ORTA SICAKLIKTA”
Yusuf Ulutürk, küresel ısınmadan dolayı yer altı sularında azalmalar yaşandığını bu durumdan termal kaynaklarında etkilendiğini belirtti. Ulutürk, “Sıcaklık düzeyi 20 santigrat derecenin üzerinde olan tüm kaynaklara biz jeotermal kaynak adını veriyoruz. 20 santigrat derece üzerinde sıcaklıktaki suları ısı kaynakları ve diğer kaynaklarla 50 santigrat dereceye kadar yükselterek jeotermal kaynak olarak kullanabiliyoruz. Kaynaklar düşük, orta ve yüksek sıcaklıkta olarak belli kısımlara ayırıyoruz. Bizim Ömer-Gecek havzamızdaki su sıcaklığımız yaklaşık 70 ile 150 santigrat derece arasında orta entalpili düzeyde sıcaklıkta bir termal sahadır. Biz Afyonkarahisar olarak orta sıcaklıkta bir termal sahaya sahibiz.” dedi.
“DÜNYANIN DA TÜRKİYE’NİN DE
DOĞAL KAYNAKLARI SINIRLI”
Komşu il Denizli, özellikle Aydın gibi su sıcaklığı 150 santigrat derecenin üzerinde olan yerlerin yüksek sıcaklıkta yerler olduğunu belirten Ulutürk, “Ülkeler artık jeotermal kaynakları yenilenebilir veya yenilenmeye müsait olan kaynaklarla değerlendirmeye çalışmaktadır. Ama her ne kadar yenilenebilir enerji kaynakları artsa da ülkemizde ve dünyada halen hidrokarbon yataklarına ihtiyaç vardır. Dünya rezervlerine göre yeni kaynaklar bulunmazsa yaklaşık olarak; Kömürün 114 yıl, doğal gazın 53 yıl, petrolün 51 yıl ömrü vardır. Bu kaynaklar bizim ülkemiz için daha da sınırlıdır. Mesela doğal gaz için 19 yıllık bir ömürün olduğu söylenmektedir. Eğer yeni kaynaklar keşfedilmezse. Doğal gaz için Karadeniz’de bir kaynak keşfedildi. O kullanım olarak biraz daha yüksek değerlere çıktı. İnşallah daha yeni kaynaklar bulunarak bu kaynaklarımız uzun süreli kullanım şeklinde geliştirilebilir.” diye konuştu.
“AFYON’DA SU SICAKLIĞI 128-132 SANTİGRAT DERECE ARASINDA”
Türkiye’nin son yıllarda enerji kaynakları konusunda bir atılım içerisinde olduğunu belirten Ulutürk, “Peki biz Afyon olarak bunun neresindeyiz? Denizli-Kızıldere’den tutunda İzmir-Balçova’ya kadar farklı kaynaklar vardır. Afyonumuz da şu anda 128 santigrat derece termal su sıcaklığı ile ön sıralardadır. 2010 yılından önce şirketin kullandığı kaynakları hatırlayanlar olursa 96 santigrat derece olarak geçiyordu. Ama bizim son yaptığımız özellikle İsmail Köy Saraydüzü mevkiinde açtığımız derin kuyularla 128 santigrat dereceden 132 santigrat dereceye kadar yükseldi. Bu sıcaklıktaki sudan elektrik üretiminden farklı üretimlere kadar yararlanmaktayız.” şeklinde konuştu.
“AKILCI PROJE ÜRETİLİRSE KONUT
ISITMASI 5 MİLYONA ULAŞABİLİR”
Yusuf Ulutürk, Afyon’da doğal gaz ısıtmasının yoğun olduğu yerlere bakıldığında potansiyelin kullanılması halinde 5 milyona kadar konut ısıtması sağlanabileceğini vurguladı. Ulutürk, “Bunun yapılabilmesi için doğru ve akılcı çözümler, akılcı projeler üretmemiz gerekiyor. Bizim şirketimiz Türkiye’nin yaklaşık 40 ilinde danışmanlık ve proje çalışmaları yürütmektedir. 2 bin megavatlık bir elektrik üretimi yapabiliriz. Elektrik üretiminde bin 600 megavata kadar ulaştık. İnşallah ilerleyen dönemde lisans alınan yatırımlarla beraber bu oranı 2 bin megavata çıkarmayı hedefliyoruz. 150 dönümlük sera ısıtması yapabiliriz. Şu anda bu 5 bin 300 dönüme kadar ulaştı. Sandıklı ilçemizle birlikte şehrimizde jeotermal seracılıkta şu anda bin 500 dönüme kadar sera ısıtmasına ulaştık. İnşallah bunu biraz daha arttırarak özellikle ülkemizde küresel iklim değişikliğinden dolayı tarım eksikliğini bu yolla gidermeye çalışmak yararlı olackatır.” ifadelerini kullandı.
“AFJET SİTESİNDE TÜM İŞ VE İŞLEMLER YAPILABİLİYOR”
Bir milyon yatak kapasitesine sahip kaplıca tesislerine, termal kür ve termal tedavilerde potansiyelin kullanılabileceğini belirten Ulutürk şöyle konuştu: “Şu anda 450 bine yakın termal kaynaklı yatak kullanımı Türkiye’de vardır. Bu vesileyle bunu bir anekdot olarak belirtmekte yarar görüyorum. 2010 yılına kadar şirketimizde kurumsal bir kimlik yoktu. Arkadaşlarımız şirketin ismini bile yazmaya korkarlardı. Çünkü çok fazla sıkıntı ve şikâyetler oluyordu. Ama şirkete katkılarından dolayı İGM Başkanımız Sayın Burhanettin Çoban’a binlerce teşekkür ediyorum. Biz kurumsal anlamda bir kimlik ortaya koyabilmenin yanında sitemizi de yenileyerek güncel hale getirip tüm vatandaşların kullanabilecekleri hale getirerek güncelledik. Tüm iş ve işlemleri abonelerimiz internet üzerinden yapabilmektedir.”
“BİNALAR MANTOLOMA
YAPILARAK GÜNCELLENMELİ”
Özellikle son dönemde hava sıcaklığının sıfırın altına inmesiyle bazı yerlerde ısınamama şikâyetinin ortaya çıktığını belirten Ulutürk şunları söyledi: “Termal kameralarla binaları inceliyoruz. Isı yalıtımları yapılmamış güncel abonelerimiz olan binalar var. Mesela yaklaşık 30 yıllık bir binada ısı kaybı yüzde 17,3’e kadar çıkmaktadır. Bir radyatörün genişliği vardır. Örneğin 70’e 90 çalışan bir radyatörün ısı boyutu vardır. Bu ısı boyutu bin kalorilik bir değer verir. Hava sıcaklığı sıfırın altında 22’ye düştüğü zaman bu değeri arttıramayacağınıza göre alınacak ısıda sabittir. Bunu değiştirmeniz çok mümkün değildir. Böyle bir ısı kaybı durumu varsa sözünü ettiğim durum ayrıca bir sorun oluşturur. İşte bundan dolayı mesela İzmir gibi yerlerde enerji kimliği, sertifikası olmayan binalara jeotermal ısıtma dahi verilmiyor. Ama biz AFJET A.Ş. olarak bu hizmeti çok eskiden sürdürdüğümüz için vatandaşa bunun yapılması gerektiği yönünde telkinlerimiz vardır. Ama vatandaşın da taşın altına elini koyarak mutlaka binalarına ısı mantolaması yapıp güncel hale getirmesi gerekiyor. Yoksa bizim verebileceğimiz bir sonsuz enerji yoktur. Sonsuz bir enerji ile ısınma sağlanamaz. İster doğal gaz yakın ister başka kaynak yakın. Bu ciddi bir israftır.”
“MAALESEF VATANDAŞ BİZİ APARTMAN GÖREVLİSİ GİBİ DÜŞÜNÜYOR”
Isı kaybında pencere yalıtımlarının büyük önem taşıdığını vurgulayan Ulutürk şunları kaydetti: “Mesela ahşap bir binada pvc olmayan pencerelerin olduğu binada 21 santigrat dereceyi bulan ısı kaybı tesip ediyoruz. Jeotermal gibi doğal kaynakla ısınma sağlanan binalarda kaynağın israf edilmemesi ve yeterli ısınma için yalıtıma, mantolomaya özen gösterilmesi büyük önem taşıyor. Tekrarlıyorum sonsuz bir enerji ile ne biz ne de başka bir kaynak tarafından ısınma sağlanamaz. Bizim bina altlarında ısı vermeye çalıştığımız ısı merkezleri ya da eşanjör merkezleri vardır. Vatandaşımız bize hak versin lüften. Çünkü buralarda yani eşanjörlerin ihtiyacı olan temizliğin yapılması mümkün değildir. Dolayısıyla burada bir gider olması lazımdır. Biz gerekli temizliği yaptıktan sonra normal olan kirin alınması için bu gider şarttır. Maalesef çoğunlukla artık apartman görevlisi bulundurulmuyor. Sirkülâsyon pompasının dahi çalıştırılmadığını gittiğimiz çoğu apartmanda şahit oluyoruz. Maalesef vatandaş bizi bir apartman görevlisi gibi de düşünebilmektedir. Start yani başlangıç düğmesine bile basılmayan binalar var. AFJET Şirketi olarak bin 278 binaya hizmet sağlıyoruz. Hava sıcaklığı sıfırın altında 22’ye düştüğünde bin 278 adet binaya aynı anda ulaşabilmemiz mümkün müdür? Mümkün değildir. Arıza ekip sayımızı beşe çıkardık. Her gidilen yerde 30 dakika ile 1 saat arasında vakit harcanıyor. En fazla günlük 20 binaya bakılabilir. Peki, geriye kalan bin 200 adet binaya nasıl bakılabilir? Abonelerimiz lütfen bu konuda bilinçli davranmak zorunda olduğunu göz ardı etmesin. Yaz mevsiminde apartmanlar bakımlarını yaptırmalıdır. Radyatörlerin büyük kısmı maalesef tıkalıdır. Hiç bakım yapılmamış. İçlerinden tamamen kurum çıkıyor. Bunlar apartmanlarca yapılmak zorundadır. Bu anlattıkların AFJET A.Ş’nin işi değildir. Biz ısıyı 63 santigrat derece olarak getiriyoruz. Isının bize geri dönüş sıcaklığı 45-47 santigrat arasında değişiyor. Bütün binalara girip tek tek radyatör temizliği yapamam. Tüm binalara girip teker teker motorları temizleyemem. Tüm abonelerimizden önemli ricamız lütfen yaz aylarında apartmanlarda eşanjörlerin ve radyatörlerin temizliklerini yaptırarak taş altına el koyunuz.”
“EN UCUZ ISINMAYI AFJET SAĞLIYOR”
Jeotermal enerjinin doğal gaza göre yüzde 153 oranda ucuz olduğunu aktaran Ulutürk sözlerini şöyle sürdürdü: “Bin 291 TL’ye bir sezon ısınan binalar vardır. Günümüzde ithal kömürün tonu 4 bin 500 TL’dir. Biz AFJET A.Ş. olarak bin 250 TL’ye vatandaşı 24 saat 218 gün ısıtmaya çalışıyoruz. Maksimum ödenen rakam bin 500 TL’dir. Reenjekte olayını çok önemsiyorum. Bu konuda öğrencilerime iki tane tez hazırlattım. Üçüncüsünü de yaptıracağım. Bu saha bize atalarımızdan miras kaldı. Ben Yusuf Ulutürk olarak benden sonrası ne olursa olsun mantığı ile hareket etmiyoruz. Biz yüzde 95 oranda reenjekte yaparak termal suyun geri dönüşümünü sağlıyoruz. Sıcak ve soğuk su karışlaşması sonucu ısıl cephe oluşuyor. Bunu yenmek için bir zamana ihtiyaç oluyor. Hava sıcaklığı sıfırın altında 22 dereceye düştüğünde sıcaklık ani olarak düşüyor. Biz bu reenjekte işlemini yapmasaydık bazı yerler gibi suyu dışarı atsaydık bu sorunların hiç biri ile karşılamazdık. Ben 34 yıldır bu işi yapan insan olarak jeotermal enerjiyi heder edecek bir çalışma yapmayacağım. Bizim yaptığımız işin ne anlama geldiği yaklaşık 5 yıl sonra anlaşılacak. AFJET A.Ş olarak saatte 2 bin 200 ton su çekiyoruz. Bu oran Fırat Nehri’ndeki sudan çok daha fazla bir su miktarı anlamına gelir. Bu suyun doğaya salındığını ve yaratacağı tahribatı düşünün. Biz buna izin vermedik. Bundan sonrada devam edeceğiz. Bir iki günlük sıkıntılar olacak. Eleştirelere açığım bu yapıdayım.”
>> Burcu AYDIN’ın Haberi