Hac Öncesi ve Sonrası Yapılması Gerekenler Nelerdir?
Hacca gitmeye hazırlanan Müslümanlar için ibadetin ruhuna uygun bir hazırlık süreci büyük önem taşıyor. İşte hac öncesi, hac esnası ve hac sonrası yapılması gerekenler...
Hac, Müslümanların her yıl Zilhicce ayında Kâbe’yi ziyaret ederek yerine getirdiği, maddi ve manevi arınmanın zirvesi olan kutsal bir ibadettir. Bu kutlu yolculuk, sadece bir seyahat değil, aynı zamanda sabır, teslimiyet, kardeşlik ve kulluk bilincinin canlandığı ilahi bir davete icabet etmektir. Hac, kalbi temizleyen, geçmişi geride bırakıp yepyeni bir hayata adım attıran, ömrü bereketlendiren bir rahmet mevsimidir.
HAC ÖNCESİ HAZIRLIKLAR
Hacca niyet eden bir Müslümanın ilk olarak niyetini samimi bir şekilde gözden geçirmesi gerekir. Hac, sadece Allah rızası için yapılan bir ibadettir ve bu bilinçle hazırlanılmalıdır. Yolculuk öncesinde farz, vacip, sünnet ve adap yönünden hac ibadetinin nasıl eda edileceğine dair mutlaka bilgi sahibi olunmalıdır. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın düzenlediği seminerler bu açıdan büyük önem taşımaktadır.
Hac adaylarının sağlık kontrollerini yaptırmaları, gerekli aşıları olmaları ve düzenli kullandıkları ilaçları yanlarına almaları gerekmektedir. Öte yandan maddi borçlarını ödemeleri, helalleşmeleri ve aile fertleriyle vedalaşmaları da manevi hazırlığın bir parçasıdır.
İHRAM VE YOLA ÇIKIŞ
İhram, hac ibadetinin sembollerindendir. Erkekler iki parçalı beyaz bez, kadınlar ise normal tesettür kıyafeti ile ihrama girerler. İhrama girildiğinde telbiye getirilerek hac ibadetine başlanmış olur. Bu andan itibaren niyet ve telbiye ile ihram yasakları başlamış olur. Tırnak kesmek, saç veya vücut kılı almak, kavga etmek, kötü söz söylemek gibi fiillerden uzak durmak gerekir. Yola çıkan hacı adayları, sabırlı olmalı, nefsini terbiye etmeye çalışmalı ve kardeşlik duyguları içinde hareket etmelidir. Çünkü bu ibadet, sadece bedenle değil, ruh ile de yapılan bir yolculuktur.
MEKKE VE MEDİNE’DE YAPILACAKLAR
Mekke’ye ulaşıldığında ilk yapılması gereken şey, Kâbe’yi görünce dua etmek, ardından umre tavafı ve sa’yi yapmaktır. Hac ibadetinin farklı türleri (ifrad, temettu, kıran) olduğundan, hangisinin tercih edildiğine göre ibadet sıralaması değişmektedir.
Ziyaret tavafı, vakfe (Arafat ve Müzdelife), şeytan taşlama ve kurban kesimi gibi farz ve vacip ibadetlerin bilinçli ve huşu içinde yerine getirilmesi esastır. Özellikle Arafat vakfesi, hac ibadetinin en önemli rüknüdür ve Peygamber Efendimiz’in (S.A.V.) "Hac Arafat’tır" hadisi bu noktayı vurgular.
Hacı adayları Medine’ye geçtiklerinde ise, Peygamber Efendimiz’in (S.A.V.) kabrini ziyaret ederek salât ve selam getirirler. İslam alimlerine göre, Mescid-i Nebevi’de kılınan her namazın fazileti büyüktür. Ravza-i Mutahhara’da dua etmek, sahabelerin kabirlerini ziyaret etmek ise sünnettir.
HAC SONRASI SORUMLULUKLAR
Hac ibadeti tamamlandıktan sonra hacı olan Müslümanın hayatında bir değişim olmalıdır. Haccın bir dönüş ve yenilenme olduğu unutulmamalı; kul haklarına, ibadetlere, ahlaki tutuma ve toplumsal sorumluluklara daha fazla dikkat edilmelidir. Hacca gitmek, sadece bir defalık bir ibadet değil, kalıcı bir tesir bırakması gereken manevi bir tecrübedir.
Hacı unvanı, sorumluluk bilinciyle taşınmalı ve yaşadığı çevrede örnek bir Müslüman olarak hareket edilmelidir. Hac sonrası yapılan duaların kabul olma ümidiyle ibadetlere devam edilmeli ve Allah’a olan bağlılık sürekli canlı tutulmalıdır.
