Tahta Üzerine Kurulmuş Şehri Biliyor Musunuz?
Kanallar, bisikletler ve tarihi evleriyle bilinen Amsterdam, aslında tahtalar üzerinde yükselen, dar evlerin ve şiirle uğurlanan cenazelerin şehri. İşte bu sıra dışı kentin az bilinen 10 gerçeği!
Amsterdam denildiğinde akla ilk gelen şeyler genellikle kanallar, bisikletler ve kırmızı tuğlalı evler oluyor. Ancak bu benzersiz şehir, tarihi yapıları, özgün şehir planlaması ve sosyal uygulamalarıyla, keşfedilmeyi hak eden birçok yönü barındırıyor. İşte Amsterdam hakkında mutlaka bilinmesi gereken 10 dikkat çekici gerçek:
AMSTERDAM TAHTA DİREKLER ÜZERİNE KURULMUŞTUR
Amsterdam’ın zemin yapısı, bataklık ve kil tabakalarından oluşur. Bu yumuşak yapı, binaların doğrudan inşa edilmesine uygun değildir. Bu nedenle şehirdeki tüm yapılar, yaklaşık 10 metre derinliğe kadar çakılan ahşap direkler üzerine oturtulmuştur. Kraliyet Sarayı 13 bin 659, Amsterdam Merkez İstasyonu ise 9 bin den fazla ahşap direk üzerinde yükselir. Zamanla bu direklerin hafifçe kayması ise bazı binaların eğilmesine neden olmuştur.
1983’TEN BERİ RESMİ BAŞKENT
Amsterdam, uzun yıllar kültürel ve ekonomik bir merkez olarak varlığını sürdürdü. Ancak resmi başkent unvanını ancak 1983 yılında alabildi. Hükûmetin, meclisin ve yargı organlarının bulunduğu şehir olan Lahey ise siyasi idare merkezi olmayı sürdürüyor. Bu durum, Hollanda’nın yönetim sistemindeki bölünmüş yapıyı da yansıtıyor.
YALNIZ ÖLENLER İÇİN ŞİİR OKUNUYOR
Amsterdam’da sahipsiz cenazeler için belediye özel bir tören düzenliyor. Bu törenlerde, şehir tarafından görevlendirilen şairler, vefat eden kişinin hayatıyla ilgili elde edilebilen bilgiler ışığında bir şiir yazarak tören sırasında bu şiiri okuyor. Bu uygulama, Amsterdam’ın toplumsal hassasiyetini gösteren özel geleneklerden biri olarak öne çıkıyor.
DAR BİNALARIN SEBEBİ VERGİ SİSTEMİ
Amsterdam’daki binaların dar, uzun ve yanyana sıralı olması, 17’nci yüzyılda uygulanan bir vergi sisteminin sonucudur. Evlerin genişliklerine göre vergi alınması, ev sahiplerini dar cepheli evler inşa etmeye yönlendirmiştir. Hatta Het Singel 7 adresindeki ev, yalnızca 1 metre genişliğiyle dünyanın en dar evlerinden biridir. Ayrıca bu dar evlerin tepesinde yer alan kancalar, eşyaların vinç yardımıyla içeri taşınabilmesi için kullanılır.
BU SEMBOL NE ANLAMA GELİYOR?
Amsterdam’ın sembolü haline gelen “XXX” işareti, çoğu kişi tarafından yanlış anlaşılabilir. Ancak bu sembol, Aziz Andreas’ın çarmıhını temsil eder ve 1505 yılından bu yana Amsterdam’ın resmi simgesi olarak kabul edilir. Bu simgenin altında yer alan “Kahraman, Kararlı ve Merhametli” ifadesi ise Amsterdam halkının karakterini temsil eder.
VENEDİK’TEN FAZLA KANAL, PARİS’TEN FAZLA KÖPRÜ…
Amsterdam, 165 kanal ve bin 281 köprü ile Venedik’ten daha fazla kanala, Paris’ten daha fazla köprüye sahiptir. Şehrin tarihi gelişimi boyunca ulaşım ve ticaret amacıyla inşa edilen kanallar, Amsterdam’ı adeta 90 küçük adaya bölmüştür. Reguliersgracht ve Herengracht’ın kesiştiği noktada durduğunuzda aynı anda 15 köprü birden görebilirsiniz.
DÜNYADA EN YOĞUN MÜZE AĞI
Amsterdam, metrekare başına en fazla müzeye sahip şehir olma özelliğini taşır. Van Gogh Müzesi, Rijksmuseum ve Anne Frank Evi gibi dünyaca ünlü müzeler bu şehirde yer alır. Schiphol Havaalanı’nda bile bir sanat müzesi bulunur ve bu müze, pasaport kontrolü sonrasında ziyaretçilere ücretsiz olarak açıktır.
İNSANDAN FAZLA BİSİKLET VAR
Amsterdam’da bisiklet sayısı 1 milyonu aşarken, şehir nüfusu 822 bin civarındadır. Bu durum, şehirde kişi başına birden fazla bisiklet düştüğünü gösterir. Yıllık 100 binden fazla bisikletin çalındığı, 25 bin civarındakinin ise kanallara düştüğü tahmin ediliyor. Bu yüzden bisiklet kullanımı yaygın olsa da güvenlik büyük önem taşıyor.
40 BİNDEN FAZLA MUHABBET KUŞU
Şehir, sadece mimarisiyle değil, doğaya verdiği önemle de dikkat çeker. Amsterdam’da 40’tan fazla park yer alır. Vondelpark, 48 dönümlük genişliğiyle en büyük parklardan biridir. Burada 4 binden fazla yabani muhabbet kuşu yaşar ve park yıl boyunca hem halkın hem turistlerin uğrak noktası olur.
ŞEHRİN ANA ALIŞVERİŞ CADDESİ 600 YILLIK
Amsterdam’ın alışveriş caddeleri, şehir ekonomisinin kalbinin attığı yerler arasında bulunur. Özellikle Kalverstraat ve Leidsestraat caddeleri, mağazaları, butikleri ve sokak sanatçılarıyla hem yerli halkın hem de turistlerin uğrak noktalarıdır. Bu caddeler, Amsterdam’ın modern yaşamla tarihî dokusunu bir araya getirdiği alanlardır.
Bakmadan Geçme
