Türkiye'deki Aktif Yanardağlar Nerede?
Son haftalarda Yunanistan'ın Santorini Adası'nda artan sismik hareketlilik, Ege Denizi'nde bir deprem fırtınasına yol açtı. Bu durum, bölgedeki volkanik aktivitelerin potansiyel etkilerini bir kez daha gündeme getirdi. Peki, Türkiye'de de benzer bir risk söz konusu mu? Anadolu, tarih boyunca birçok volkanik oluşuma ev sahipliği yapmış bir coğrafya. Günümüzde aktif olarak lav püskürten bir yanardağımız olmasa da, uyuyan volkanların varlığı ve geçmişte yaşanan patlamalar, bu doğal oluşumların göz ardı edilmemesi gerektiğini gösteriyor. Peki, Türkiye'de hangi yanardağlar var? Hangi bölgelerde yer alıyorlar ve potansiyel risk taşıyorlar mı? İşte, Türkiye'deki yanardağlar hakkında bilinmesi gerekenler…
GÖLLÜDAĞ
Göllüdağ, İç Anadolu Bölgesi'nde, Hasan Dağı ile Acıgöl-Nevşehir arasında konumlanmış bir lav domudur. Bölge, lav domları, cüruf konileri ve maarlarla karakterizedir. Volkanik faaliyetler ağırlıklı olarak riyolitik ve riyodasitik olup, geniş alanlara yayılan obsidiyen oluşumları gözlemlenmektedir. Yapılan araştırmalara göre, obsidyenler yaklaşık 1,33 ila 0,84 milyon yıl öncesine tarihlenmektedir. Neolitik dönemde önemli bir madencilik merkezi olan “Kömürcü”, bu obsidiyenlerin işlendiği ve ticaretinin yapıldığı en önemli arkeolojik alanlardan biridir.
Göllüdağ’ın zirvesinde Büyük Göllüdağ ve Küçük Göllüdağ lav domları yer almaktadır. Yapılan yaş tespit çalışmalarında Küçük Göllüdağ’ın 0,4 milyon yıl, Bozdağ’ın 0,9 milyon yıl, Kaletepe’nin 1,1 milyon yıl ve Büyük Göllüdağ’ın 0,8 milyon yıl önce oluştuğu belirlenmiştir. Keller’e göre, bölgedeki bazı volkan konileri Holosen dönemine ait olup, nispeten genç oluşumlardır. Bunun yanı sıra, bölgede gözlemlenen hidrotermal alterasyon ve kaplıcalar, volkanik sistemin hâlâ aktif olabileceğine dair önemli işaretler sunmaktadır.
