Nöbetçi Eczaneler
Türkiye’de Anadolu Parsı var mı?
ANADOLU PARSLARININ YERİ GÜVENLİK NEDENİYLE PAYLAŞILMIYOR
Anadolu parsı, Orta Doğu ve Batı Asya’da yaygın olan İran parsının Anadolu’da yaşayan bir alt türüdür. Uzun süre ayrı bir pars alt türü olarak kabul edilmiş ve Panthera pardus tulliana adı verilmiş, ancak modern genetik araştırmaların bu türün diğer batı ve orta Asya Pars türlerinden genetik olarak çok az farklılık gösterdiğini kanıtlaması üzerine İran Parsı alt türlerine eklenmesi görüşü hâkim olmuştur. Anadolu Parsı Türkiye’de görülen ve vurulan Pars türü İran Parsıdır. Yapılan çalışmalar hala devam etmekte olup somut kanıtlar bulunamamıştır. Bilinen en son birey 1974’te Ankara Beypazarı’nda vurulmuştur. Türkiye’de nesli tükendiği düşünülmüştür ancak Mayıs 2021 tarihinde yayımlanan araştırma makalesinde Şırnak Cudi dağında kurulan foto kapanlarla 2018 ve 2019 yıllarında çekilmiş, aynı bireye ait olduğu düşünülen 3 farklı fotoğrafı yayımlanmıştır. 2021 Tarihinde çekilen bir Anadolu Parsının fotoğrafı, yetkililer tarafından 2022 Mayıs tarafında yayınlanmıştır. Tarım ve Orman Bakanlığı, tespit edilen Anadolu parslarının koruma amacıyla yerlerinin paylaşılmayacağı açıklanmıştır. 8 Eylül 2023 Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü nesli tükenme tehlikesi altındaki Anadolu parsının sisli havadaki yeni görüntülerini paylaştı. Yeni görüntü ‘Anadolu’nun gizemli efsanesi bu kez sislerin içinden geldi’ notu ile sosyal medyada yer aldı. 28 Kasım 2023 tarihinde Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından foto kapana yakalanan Anadolu Parsı fotoğrafları paylaşıldı.
ET OBURDUR YAKLAŞIK ÖMRÜ 20 YILDIR
Anadolu Parslarının boyu 200–250 santimetre, ağırlığı dişilerde 35–50 kilogram, erkeklerde 45–70 kilogram civarındadır. Yaklaşık ömrü 20 yıldır. Çok çevik olan Anadolu parsı, etoburdur. Geyik, yaban keçisi, yaban domuzu, küçük memeliler ve kuşlar gibi hayvanlar av yelpazesini oluştururdu. Anadolu Parsı, Doğu Akdeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde, daha çok ormanlık ve dağlık alanlarda yaşamıştır. Doğal yaşam alanları ve av kaynaklarının azalması parsları insanların yaşadığı yerlere yönlendirmiş ve bu da genellikle vurularak ya da zehirlenerek öldürülmelerine yol açmaktadır. 1942 yılında İzmir, Urla’da bir çoban tarafından yakalanan bir pars yavrusu önce İzmirli bir avcı tarafından satın alınarak 9 ay boyunca bakılmış, ardından da İzmir Hayvanat Bahçesi’ne hediye edilmiştir. Anadolu Parsı varlığı ile ilgili son resmî kayıt 17 Ocak 1974 tarihinde Beypazarı ilçesinin 5 kilometre batısında bulunan Bağözü köyünden bir kadına saldırması sonrasında vurularak öldürülmesiyle gerçekleşti. 2001 yılında Doğu Akdeniz bölgesi Dandi mevkiinde ve Doğu Karadeniz bölgesi Müsikli Deresi’nde, 2004 yılında da Doğu Karadeniz bölgesi Pokut Yaylası’nda görüldüğü iddia edildi. Ancak bu alt türün doğal yaşam alanları bilindiğinden, özellikle bu son kayıtların bilimsel değeri yoktur ve muhtemelen vaşak ile ilgili olan bu gözlemleri, Anadolu Parsı olarak lanse edildiği düşünülmektedir. 2006 yılında Mersin’deki Kayacı Vadisi ormanlık alanında kameralar tarafından bir Anadolu Parsı tespit edildiği iddia edilmiş, ancak bu görüntüler de kamuoyu ile paylaşılmamıştır.