- Haberler
- Faydalı Bilgiler
- Pestisit Nedir? Nerelerde Kullanılır?
Pestisit Nedir? Nerelerde Kullanılır?
Gözle görülmeyen bir tehdit, her gün sofralarımıza kadar ulaşıyor. En doğal sandığımız ürünler bile bu kimyasallarla kaplı olabilir. Sessizce vücutta biriken pestisit, zamanla ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Peki, bu risklere rağmen neden hâlâ bu kadar yaygın kullanılıyor?
Pestisit, tarımsal ürünlere zarar veren böcek, mantar, yabani ot ve çeşitli haşereleri yok etmek veya kontrol altına almak amacıyla kullanılan kimyasal maddelere denir. Bu maddeler üreticiler tarafından, mahsullerin verimliliğini artırmak, üretim kayıplarını en aza indirmek ve tarımsal faaliyetlerin sürdürülebilirliğini sağlamak için tercih ediliyor. Genellikle doğrudan toprağa ya da bitkinin üzerine uygulanarak etkili olan pestisitler, modern tarımın vazgeçilmez unsurlarından biri haline gelmiştir. Ancak faydalarının yanı sıra, bu kimyasalların yanlış ve yoğun kullanımı, insan sağlığı ve çevre üzerinde ciddi riskler oluşturur.
KULLANIM ALANLARI
Pestisitler, taşıdıkları işlevlere göre farklı türlerde sınıflandırılır. Böceklerin yok edilmesi amacıyla kullanılan insektisitler, en yaygın pestisit türlerinden biridir. Yabani otlarla mücadelede kullanılan herbisitler, özellikle geniş tarım alanlarında sıkça uygulanmaktadır. Bunun yanında mantar hastalıklarını önlemek için fungusitler, kemirgenlerle mücadelede rodentisitler ve bakterilere karşı bakterisitler tercih edilmektedir. Larvaları hedef alan larvisitler ise hem tarımda hem de çevresel haşere kontrolünde önemli bir yer tutmaktadır.
İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ
Pestisitlerin insan sağlığı üzerindeki etkileri, maruz kalma süresi ve miktarına göre değişiklik göstermektedir. Kısa vadede göz yanması, cilt döküntüsü, baş dönmesi ve bulantı gibi etkiler ortaya çıkabilirken, uzun vadede bu kimyasalların daha ciddi sorunlara yol açabileceği bilinmektedir. Bazı pestisit türlerinin sinir sistemine zarar verdiği, hormon dengesini bozduğu ve kanser riskini artırdığı yapılan araştırmalarla ortaya konulmuştur. Özellikle çocuklar, bağışıklık sistemlerinin tam gelişmemiş olması sebebiyle bu kimyasallara karşı daha savunmasızdır.
GIDA ÜZERİNDEKİ KALINTILAR
Tarım ürünlerinde kullanılan pestisitler, gıdalar üzerinde kalıntı bırakabilmektedir. Bu kalıntılar, meyve ve sebzeler yıkanmadan ya da soyulmadan tüketildiğinde vücuda alınmakta ve zamanla sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Uzmanlar, pestisit kalıntılarını en aza indirmek için gıdaların bol suyla yıkanmasını, mümkünse kabuklarının soyulmasını ve pişirilerek tüketilmesini önermektedir. Yapraklı sebzelerin dış yapraklarının atılması ve sebzelerin sirkeli suda bekletilmesi gibi yöntemler de etkili sonuçlar vermektedir.
PESTİSİTE KARŞI ALINABİLECEK ÖNLEMLER
Pestisitlerin zararlarından korunmak için hem bireysel hem de toplumsal önlemler alınmalıdır. Özellikle tarımsal üretimde bu maddelerin bilinçli kullanımı büyük önem taşımaktadır. İlaçlama esnasında maske ve eldiven gibi koruyucu ekipmanların kullanılması, doğrudan teması önleyecektir. Evlerde ve bahçelerde pestisit kullanımına karşı daha doğal yöntemlere yönelmek de sağlık açısından fayda sağlayacaktır. Öte yandan gıda tüketiminde de organik ürünlerin tercih edilmesi, maruz kalınan pestisit miktarını azaltabilir.
EN YAYGIN KULLANILAN PESTİSİTLER
Günümüzde tarımda ve evsel alanlarda en sık kullanılan pestisitler arasında asefat, klorpirifos ve organofosfatlar yer almaktadır. Bahçe ve iç mekan ilaçlamalarında ise piretroid ve karbaril gibi maddeler ön plana çıkmaktadır. Herbisit grubunda ise atrazin, glifosat, metolaklor-S, 2,4-D asidi ve dikloropropen gibi kimyasallar dünya genelinde en yaygın kullanılanlar arasında bulunmaktadır.
Bakmadan Geçme
