Nöbetçi Eczaneler
İl Sağlık Müdürü Uzman Dr. Serhat Korkmaz, bağırsak (kolon) kanseri hakkında detaylı bilgiler verdi.
“RİSK FAKTÖRLERİ İKİYE AYRILIR”
Türkiye’de kalın bağırsak kanserlerinin bütün kanser türleri içinde üçüncü sırada yer aldığını belirten Dr. Korkmaz, “Kalın Bağırsak kanseri için risk faktörlerini değiştirilebilir olanlar ve değiştirilemez olanlar diye ikiye ayırabiliriz. Değiştirilebilir olan risk faktörlerini; aşırı kilolu veya obez olmak, fiziksel olarak aktif olmamak, sigara ve tütün ürünleri kullanmak, fazla alkol alımı, fazla miktarda işlenmiş sosis, salam, v.b veya işlenmemiş kırmızı et ve sakatat tüketmek olarak sayabiliriz. Değiştirilemez olan risk faktörleri ise; ileri yaş, kişinin kalın bağırsak polipleri veya bağırsak kanseri öyküsü olması, inflamatuvar bağırsak hastalığı Ülseratif Kolit veya Crohn hastalığı öyküsü, ailede kalın bağırsak polipleri veya kanseri öyküsü, kalıtsal bir sendromun olması ve tip 2 diyabet hastası olması şeklindedir. Görüldüğü gibi değiştirilebilir olan risk faktörleri tamamen kişilerin yaşam tarzları ile ilgili faktörlerdir ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsendiğinde kalın bağırsak kanseri riskinden uzaklaşılmaktadır.” dedi.
“BELİRTİLER ARASINDA DEĞİŞEN BAĞIRSAK ALIŞKANLIKLARI VAR”
Hastalığın en sık görülen belirtilerini sıralayan Dr. Korkmaz, “Bağırsak alışkanlıklarında ishal- kabız gibi değişikliklerin meydana gelmesi ve bu değişikliklerin birkaç günden uzun sürmesidir. Bağırsakta tam boşalmama hissi, dışkıda parlak ya da koyu kırmızı renkte görülen kan veya dışkı renginin koyulaşması, karında şişlik ve kramp tarzında ağrı veya gaz şikâyeti, bilinen bir neden olmaksızın kilo kaybı olması, güçsüzlük ve yorgunluk hissidir. Bütün kanser türleri gibi kalın bağırsak kanserleri de tümör iyice büyüyene kadar belirti vermez, bu da erken tanı ve tedaviyi geciktirmektedir. Bu nedenle amaç kanser henüz belirti vermeden tümörün varlığını ortaya çıkarmaktır. Belirtiler başlamadan ve gelişmeden önce özellikle risk grubundaki kişilerin taranması sayesinde poliplerin erkenden tanınıp çıkartılmasıyla kalın bağırsak kanseri önlenebilmektedir. Bu sebeple 50 yaşın üzerindeki kişiler mutlaka taranmalı ve ayrıca kalın bağırsak kanseri için artmış riski olan kişiler 50 yaşından önce de tarama programına alınmalıdır.” ifadelerine yer verdi.
“İKİ YILDA BİR ÜCRETSİZ TARAMA YAPILMAKTADIR”
Dr. Korkmaz, konu hakkındaki açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Sağlık Bakanlığınca yürütülen kanser tarama programları çerçevesinde; 50- 70 yaş arasında kadın ve erkek nüfusa kalın bağırsak kanseri taraması yapılır. Tarama gaitada (dışkıda) gizli kan kitleri ile hızlı, pratik ve güvenilir bir şekilde, 2 yılda bir ücretsiz olarak yapılmaktadır. Dışkıda gizli kan saptanması sonucu kolonoskopi yapılan kişilerde henüz kanserleşmemiş polip halindeki tümörler tespit edilerek kanser gelişmesi önlenebilmekte; kanser gelişmeye başlamış olgularda da erken teşhis ile yaşam süresi ve kalitesi artmaktadır. Ülke genelinde yapılan gaitada gizli kan taramaları ilimizde de Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM),Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM), Sağlıklı Hayat Merkezleri (SHM) ve Aile Sağlığı Merkezleri (ASM)’ nde yapılmakta ve 50- 70 yaş arasındaki kişilere her 10 yılda bir de kolonoskopi ile tarama önerilmektedir.”
“SAĞLIKLI YAŞAM DAVRANIŞLARI TÜM KANSERLERDEN KORUR”
Dengeli ve yeterli beslenmenin yanı sıra kilo kontrolünün de önemine değinen Dr. Korkmaz, sözlerini şöyle tamamladı:
“Sağlıklı kiloda kalmak ve bunu sürdürmek; taze meyve ve sebze ağırlıklı beslenmek; posa içeriği yüksek besinlerin kuru baklagiller, tahıllar, sebze ve meyveler tüketimini arttırmak; günde 30- 60 dakika orta düzeyde fiziksel aktivite yapmak tempolu yürüyüş, bisiklete binmek gibi); sigara ve alkol kullanmamak.” Kalın bağırsak kanserinden korunmak için atılacak en önemli adımlardan biri tarama olmakla birlikte ifade ettiğimiz sağlıklı yaşam davranışlarını uygulamak da sadece kalın bağırsak kanserinden korunmada değil kanserin diğer birçok türünden de korunmada oldukça önemlidir. Her konuda farkındalık önemli olduğundan, kalın bağırsak kanseri konusunda da farkındalığı arttırmak için Mart ayı Kalın Bağırsak Kanseri Farkındalık Ayı olarak belirlenmiştir. Bu vesile ile 50-70 yaş arasında olan herkesi ve risk grubunda olanları ücretsiz kolon kanseri taraması için, sağlık kurum ve kuruluşlarımıza bekliyoruz. Sağlıklı beslenin, egzersiz yapın, tarama testlerinizi ihmal etmeyin.”