Nöbetçi Eczaneler
Anestetik yani ağırlıklı olarak sinir sistemi hücrelerinin fonksiyonlarını geçici süre yavaşlatan, hatta durduran bir ajan ketamin ve bir kez daha gündemin ön sıralarında. Güçlü analjezik ve hafif hipnotik özelliklere sahip ve farmakolojik (eczabilim) kullanımı da sınırlı. Halüsinasyon yaratma özellikleri nedeniyle klinik kullanımının yanı sıra suiistimal esaslı yasadışı kullanımında da artışın uzun yıllardır devam ettiği biliniyor. Peki ketamin uyuşturucu mudur ve ketamin zararları nedir?
Ketamin HCl (2-o-klorofenil-2-metilaminosiklohekzanon hidroklorür), hafif ve belirgin bir kokuya sahip. Ayrıca beyaz, kristalize bir toz ya da hap halinde sunuluyor. Rengi ve kokusu yok, tadı da yok ve bu nedenle yasa dışı kullanıma yönelik eğilim ve sıklık maalesef artıyor. Ketamin insan vücudu üzerinde derin etkiler bırakıyor. Kullanımı durumunda etki mekanizması kompleks ve özetle karaciğer sitokrom P450 enzim sistem ile norketamin ve dehidronorketamine dönüştürülüyor. Beyinde birçok reseptör ile etkileşime giriyor. N-metil-D-aspartat (NMDA), opiyat, muskarinik, kolinerjik ve nikotinik reseptörler başta olmak üzere çeşitli reseptörler ile etkileşiyor. Şizofreniye kadar giden sonuçlara neden oluyor. Peki temelde ketamin uyuşturucu mudur ve ketamin zararları nedir? Detaylarla devam ediyoruz…
Ketamin uyuşturucu mudur, kimler kullanır?
Ketamin bir anestezik ajan olarak güvenilir bir profile sahip. Ancak depresif hastalarda tekrarlayan subanestezik dozlarda kullanımı farklı sonuçlara götürüyor. Akut kullanımda, şizofreni benzeri ve disosiyatif semptomlara yol açar, ayrıca bilişsel (kognitif) fonksiyonları bozar. Farkına varma, algılama, mantıksal düşünme, lisan, hafıza ve muhakeme kurmayı içeren bilme yeteneği bozulabilir özetle. En nihayetinde ise ketamin zararları kokain bağımlılığına benzer. Akut etkileri kullanımdan genellikle 15-45 dakika sonra ortadan kalkar. Ortalama 30 dakikalık etki süresi söz konusudur. Kalıntı etkileri denilen etkiler, birkaç saat devam edebilir. Diğer ilaçlarla kombin halinde kullanıldığı bilinir. Farklı kullanım eğilimleri tespit edilmiştir; enjekte edilebilir burundan çekilebilir, içeceklerle karıştırılır, sigaraya eklenir, vb.
Parti meraklılarının artan ilgisi
Ketamin zararları arasında öne çıkan bir diğeri de psikozda pozitif ve negatif şizofreni semptomlarının her ikisinin de görülmesi şüphesiz. Ketamin kimler kullanıyor sorusuna bazı yanıtlar mevcut. Yasadışı tercihi genel itibarıyla gece kulüplerini, dans partilerini sıklıkla tercih eden gençler arasında yoğunlaşmıştır. Ek olarak eşcinsel ve biseksüel erkeklerdeki ketamin kullanımı da bir hayli fazladır.
Ketamin 1962’de genel anestezide kullanılan ve Fensiklidin olarak da bilinen PCP’ye güvenli alternatif umuduyla bir ilaç firması tarafından geliştirildi. Başlangıçta bir veteriner anestezik olarak uygulanırken 1970’de insanlarda kullanımı onay aldı. Günümüzde yasal kullanımı sınırlı; ağırlıklı olarak küçük ameliyatlar ve veteriner hekimler nezdince kullanılıyor.