90’ncı yılında Cumhuriyet konuşuldu

AKÜ Rektörlük Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Bölüm Başkanlığı’nca, Cumhuriyetimizin 90. kuruluş yıldönümü kapsamında “90. Yılında Türkiye Cumhuriyeti” konulu bir panel düzenledi. Panelde, Cumhuriyetin ilanı ve sonrasındaki süreç ele alındı

Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Ahmet Necdet Sezer Kampusu Eğitim Fakültesi Abdullah Kaptan Konferans Salonunda, dün düzenlenen panelin başkanlığını Rektörlük Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölüm Başkanı Doç. Dr. Şaban Ortak yaptı. Panelde AKÜ öğretim elemanları Okutman Gülden Yürektürk ile Okutman Talat Koçak da birer konuşma yaptı.
MİLLİ EGEMENLİK
CUMHURİYET
Panelde ilk olarak Okutman Gülden Yürektürk söz aldı. Yürektürk, Cumhuriyet kavramından ve Cumhuriyetin ilanına kadar geçen süredeki hazırlıklardan bahsetti. Cumhuriyet, etimolojik olarak cumhur kelimesinden türediğini aktaran Okutman Yürektürk; “Arapça bir kelime olan cumhur; ahali, halk, büyük kalabalık, toplu bir halde bulunan kavim anlamına gelmektedir. Cumhuriyet en alttaki yöneticiden, en üstteki yöneticiye kadar tüm yöneticilerin seçim yoluyla, millet iradesiyle göreve gelmesi ve seçim yolu ile görevlerinden ayrılmalarını öngören yönetim şeklidir. Siyasi anlamda cumhuriyet, hükümdarlık olmayan bir rejim olarak, egemenliğin bir gruba veya milletin tamamına ait olması demektir. Egemenlik toplumun tamamına değil de bir kısmına ait ise buna ‘aristokratik cumhuriyet’, egemenlik milletin bütününe yayılmış ise buna ‘demokratik cumhuriyet’ denir” dedi.
CUMHURİYET OLGUNLAŞAN BİRİKİMİN ÜRÜNÜ
Doç. Dr. Şaban Ortak konuşmasında, Cumhuriyet’in ilanı aşamasını irdeledi. İki tarih anlayışından söz eden Ortak, resmi ve gayri resmi tarih anlayışının bulunduğunu, bu çerçevedeki eleştirilerden birisinin cumhuriyete nasıl geçildiği sorusu ile ilgili olduğunu söyledi. Ortak; “28 Ekim’de ‘Arkadaşlar yarın cumhuriyeti ilan ediyoruz’ deyip mi ilan edilmiştir? Hakikaten bu kadar basit midir? Aslında bunun böyle olmadığını hepimiz biliyoruz. Belirli bir birikimin sonucunda, şartların olgunlaşmasıyla cumhuriyet yönetimine geçilmiştir. Bu yoldaki kilometre taşlarından en önemlileri Erzurum ve Sivas Kongreleri kararlarındaki irade-i milliyeyi hâkim kılma yani milli iradeyi gerçekleştirme kavramıdır. Bu nasıl yorumlanırsa yorumlansın tek bir çıkışı gösteriyor. Halk egemenliğindeki yönetimin kastedildiği açıktır.” dedi. Panelin son konuşmasını Talat Koçak yaptı. Koçak konuşmasında, Cumhuriyet’in ilanından sonraki süreçte Cumhuriyet Halk Fırkası’nın kurulduğunu aktardı. Panel, konuşmacıların sorularının yanıtlanmasının ardından sona erdi. (Kocatepe Haber Merkezi)