Nöbetçi Eczaneler
Romanya Türkleri’nin aksakalı, hocaların hocası Mustafa Mehmet, 14 Aralık 1924 tarihinde, bugün Bulgaristan sınırları içerisinde yer alan Pazarcık’ın Gürgenli köyünde dünyaya geldi. İlk ve orta öğrenimini tamamladıktan sonra 1945 yılında öğretmenlik hayatı başladı. 1960 yılında Bükreş Üniversitesi Felsefe Fakültesi’ne girdi. Bilim hayatının ilk yıllarında Romen tarihine ait Türk kaynaklarını incelemek üzere İlimler Akademisi’nin Tarih Enstitüsünde, Gagauz asıllı bilim adamı Mihail Guboğlu ile çalışmaya başladı. Bu ikili, 1966 yılında “Romen Ülkelerine Ait Osmanlı Kronikleri” adıyla Romence bir eser yayımladılar.
M.Mehmet, 1976 yılında Hunlar’dan başlayarak, günümüze kadar dünya Türkleri’nin bir sentezini içeren İstoria Turcilor (Türklerin Tarihi) adlı eserini yayımlayarak, Romenler’e Türkler’in kimler olduğunu mükemmel bir şekilde anlattı.
İkinci Dünya Savaşından sonra, Romanyalı Türk çocukları için hazırlanan okul kitaplarının çoğunu, Mustafa Mehmet Hoca hazırladı ve bu kitapların 5,6,7,8. Sınıflar için hazırlanmış olanlarına Türk Halk Edebiyatı ile ilgili özel bülümler konulmasını sağladı.
Prof.Mustafa Mehmet, yaptığı önemli çalışmalardan dolayı çeşitli ödüller aldı. Bunlardan bazıları şunlardır:
-Romanya İlimler Akademisi Ödülü (1976)
-Balkan Türk Aydınları Derneği Büyük Ödülü (2002)
-Azerbaycan VEKTÖR Bilim Merkezi Fahri Doktorası (2004)
-TÜRKSAV, Türk Dünyasına Hizmet Ödülü (2006)
-Halk Kültürü Araştırmaları Kurumu, Türk Halk Kültürüne Hizmet Ödülü (2010)
Değerli bilginin aldığı en önemli ödül ise, 2006 yılında, Dokuzuncu Cumhurbaşkanımız Süleyman Demirel’in elinden aldığı Türk Dünyasına Hizmet Ödülüdür. Bu ödülün gerekçesi, Türkçe ve tarih üzerine yaptığı çalışmaların yanısıra, Kuranı Kerim mealinin Romence’ye çevirisini ve yayınını de gerçekleştirmiş olmasıdır.
Prof.Dr.Mustafa A.Mehmet Hoca ile, gerek Türkiye ve Romanya’da, gerekse başka ülkelerde de, birlikte, bilimsel toplantılara iştirak ettik. 2010 yılında ona, Türk Halk Kültürüne Hizmet Ödülü vermekle yetinmeyip, Türk Halk Kültürü Araştırmaları Kurumu’nun, Onursal Üyeliği payesini de takdim ettik. Ama o, ayrıca Türk Dil ve Tarih Kurumlarımızın da fahri üyesi idi ve bu Kurumların tüm bilimsel etkinliklerine davet edilirdi.
Hocaların Hocası olan M.Mehmet, Bükreş’te yeni bir Apartman Dairesi alınca, yıllarca oturduğu Dairesini, bir anlamda misafirhane olarak kullandı. Çok sayıdaki Türkçe, Romence ve başka dillerde yayımlanmış olan kitaplarıyla birlikte, kimi ev eşyaları ile birlikte, boş tuttuğu o dairede birkaç kez beni de misafir etti. Keza çok değerli eşi hanımefendinin hazırladığı kahvaltı ve yemek sofralarında da beni ağırlamak lütfunda bulundular.
Değerli bilim adamı M.Mehmet’in, çeşitli bilimsel toplantılarda sunmuş olduğu bildirilerden bazıları şunlardır:
- Romen Tarihine Ait OsmanlıVakayinameleri, Cilt.1 Bükreş 1966
- Romen Tarihine Ait OsmanlıVakayinameleri, Cilt.III Bükreş 1980
- Romen Tarihine Ait Osmanlı Belgeleri Vakayinameleri, 1976-1986 (3 cilt)
- Türklerin Tarihi, Bükreş 1976
- Evliya Çelebi: Seyahatname (Romen ülkelerine dair yabancı seyyahlar kolleksiyonu, cilt.6, Bükreş 1976
- Ve XV. Yüzyıllarda Osmanlı İmparatorluğunda Sosyal ve Felsefi Tefekkür, Bükreş 1968 (Fransızca)
- XIV-XVII.Yüzyıllarda Dobruca’da Osmanlı Hakimiyeti, Bükreş 1980 (Fransızca)
- Mustafa Kemal Atatürk, Düşünür ve Hümanist, Bükreş 1982 (Fransızca)
- Türk Milli Devletinin Kuruluşu Üzerine, Bükreş, 1982
- Atatürk ve İnkılaplarının Romanya Türk Basınında Yankıları, Türk Kültürü Der. Ankara
- Romen Halk Edebiyatında Türklere Dair Bazı Örnekler, I.Uluslararası Türk Halk Edebiyatı Semineri, Eskişehir 8-10 Mayıs 1983
- Türk-Romen Kültür İlişkileri: Benzer Atasözleri ve Deyimlerden Örnekler, II.Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, II.Cilt, Ankara 1982
- Romanya Türk Toplumunun Folkloru Üzerine Bazı Mülahazalar, I.Uluslararası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, I.Cilt, Genel Konular, Ankara 1976
- Uluslararası Ahilik Kültürü Sempozyumu Bildirileri, Kırşehir, 13-15 Ekim 1999
- Romanya’da Türkçe Öğretimi Üzerine Bazı Mülahazalar ‘Dünü, Bugünü,Yarını), 11-13 Mayıs 2000
- Eski Türk Kavimlerinin Romanya’daki Yer, Su, ve Kişi Adları Hakkında, IV.Uluslararası Türk Dili Kurultayı,25-29 Eylül 2000, Çeşme-İzmir
- Romanya’da Türkoloji Araştırmalarına Genel Bir Bakış, Balkanlarda 1.Uluslararası Türkoloji Sempozyumu,28-29 Eylül 2001 Prizren-Kosova
- Romanya’da Türk-İslam Toplumunun Tarihi Kaderine Genel Bir Bakış, Balkanlarda Türk-İslam Toplumları Sempozyumu, 11.5.2002 İstanbul
- Balkanlarda Türk Varlığının Tarihi Kaderine Genel Bir Bakış, Balkanlarda Türk Varlığı Sempozyumu, 21-23.6.2002, Manisa
- Romanya’da Gagauzlar Hakkında Yapılan Araştırmalara Genel Bakış, Gagauz Kültürü Sempozyumu, 6-7.11.1998
- Evliya Çelebinin Şimdiki Romanya Topraklarındaki İzleri, Dünya Evliya Çelebi Yılında
II.Uluslararası Ahmet Yesevi’den Günümüze İnsanlığa Yön Veren Türk Büyükleri
Sempozyumu, Köstence, 5-9.9.2011
- Geçmişten Günümüzde Romanya Türklerinde Bayramlar, Türk Dünyasında Bayramlar Sempozyumu, Fethiye , 21-23 Mart 2011
- Romanya’da Türk Kültürü Hakkında Bazı Gözlemler, III.Uluslararası Romanya’da Türk Kültürünün İzleri Sempozyumu, 10-14 Haziran 2015
Türkolog, Romenolog, Balkanolog bilim adamı Prof.Dr. Mustafa Ali Mehmet, 27 Ekim 2020 tarihinde vefat etti. Bükreş Türk Şehitliği’nde kılınan cenaze namazını müteakip, Bükreş’te ebedi istirahatgâhına defnedildi. Umre ve Hac ziyaretlerini de ifa etmiş olan değerli hocamıza bir kez daha Allah’tan Rahmet diliyorum.
