AFYONKARAHİSAR’DA YUNAN VAHŞETİ-8 – Kocatepe Gazetesi

Yunanlılar Sincanlı’ya bağlı “36 köyden 12.341 koyun, 1.300 keçi, 692 öküz, 74 manda, 13 inek, 442 merkep ve çok miktarda kümes hayvanı, 362 kağnı arabası, 1.365 Osmanlı altını, 12.184 liralık nakit para, 1.375 liralık ziynet altını, 51 492 liralık dükkan eşyası, 65.576 liralık ev eşyası ve çok miktarda hububat ve erzak almışlardır”72.
Hacıbeyli köyünün harmanlardan elde ettikleri ürünün yarısını Yunalılar gasp etmişlerdir73.
Yunanlılar işgalden hemen sonra Ahmet Paşa (Paşaköy) kasabasını yağmalamış, burada tavuk bile bırakmamışlardır. Köy halkını genç, ihtiyar demeden çalıştırarak özellikle istihkam kazdırıp kereste taşıttırmışlardır.
Çayhisar köyünden 300’e yakın inek ve 1.500’e yakın koyun almışlar. Ayrıca angarya ile mevzi kazdırmışlar, kağnılarla levazım ve cephane vs. savaş araçları taşıtmışlar74.
Kınık köyünden yaklaşık 200 adet inek, 2.000 adet koyun-keçi, 3.000 adet tavuk, 100 adet at, 50-100 adet eşek Yunan kuvvetleri tarafından gasp edilmiştir. Köy halkından çalışabilen herkesi zorla angaryaya götürüp çalıştırmışlar. Bu çalışma sabahın erken saatlerinde başlayıp, yatsı vakitlerine kadar devam etmiştir. Angarya için günde 100’e yakın kişiyi zorla götürmüşler, çeşitli eziyetlerin yanında bunlara bazen ekmek bile vermemişlerdir75.
Kılınçarslan, Gezler, Olucak, Tokuşlar, Saraycık köylerinin hasadı tamamen yakılmıştır76.
Şuhut’a bağlı özellikle Çavdarlı, Sultanlı, Karaaslan ve Süğlün köyleri tamamen yakılarak bu köylerden hiçbir iz bırakmamışlardır. İşgal altında bulunan Deper köyü de tamamen yakılarak halkı katledilmiştir.
Kışlacık köyü de tamamen yakılarak halkın büyük bir kısmı benzer akıbete uğramıştır. İscehisar, Çalışlar, Çavdarlı, Sultanlı ve Salar köyleri Türk birliklerine geçince bu yerler savaş alanı içerisinde kalacağı için halkı iç kısımlardaki uygun köylere dağıtılmıştır. Dolayısıyla göç eden bu köylülerin büyük bir kısmı aç ve perişan bir halde günlerini geçirmişlerdir. Yukarıda belirtilen yedi köyde Yunanlılar tarafından 327 ev, 2.762 samanlık yakılmış; 289 manda, 477 merkep, 124 binek atı, 264 beygir, 27 malak, 316 sığır, 21.616 koyun ve keçi, 12.985 kümes hayvanı, 1.274 öküz, 912 arı kovanı; 901 adet kilim ve keçe, 327 adet yatak ve yorgan; 6.152 araba; tonlarca hububat, yiyecek; çoğu bakır çok miktarda ev eşyası; 9.300 adet çam kereste; 1.218 adet altın lira, 81.400 Mecidiye 251.170 kuruş kağıt para ile birlikte 164 kişi esir alarak götürülmüştür77.
Efe köyünde Yunan askerleri ilk gelişlerinde yerli Rumlar vasıtasıyla halktan yiyecek ve içecek ve canlı hayvan istediklerini, vermeyenleri kurşuna dizeceklerini ilan etmişler. Silahsız ve savunmasız köy halkı herhangi bir işkenceye maruz kalmamak için bu istekleri yerine getirmişlerse de Türk çetelerine yardım ediyorsunuz diye bir hayli işkenceye uğramışlardır. Yunanlılar ilk gelişlerinde 1.600 koyunu, çobanları ve köpekleri ile birlikte götürmüşlerdir78.
Emirdağ’da Yunan zulüm ve vahşeti olarak, resmi makamlara intikal eden 13.720 çeşitli hayvanın gaspı, 3.500 kile iaşe gaspı ve 60 kişinin angaryada çalıştırıldığı, aynı zamanda Bademli köyü ekinlerinin yakıldığı tespit edilmiştir79.
8-9 Eylül 1921 tarihinde alınan rapora göre Yunanlılar Aziziye’de “çevredeki köy mahsullerinin % 20’sini tamamıyla yaktıkları ve pek çok sayıda küçük ve büyük baş hayvanı sürüler halinde götürdükleri” anlaşılmaktadır80.
Afyonkarahisar, Yunanlıların yaptıkları her yağma ve mezalimde yerli Rum ve Ermeniler önderlik ederek yol göstermiştir81.
Yunanlıların Çivril kazasında yaptıkları zulmü kaymakamlıktan gönderilen raporda şöyle belirtilmiştir:
“Yunanlılar tarafından gasp edilen koyunların sayısı 10.704, beygirlerin 167, sığırların 3091, eşeklerin 776 ve mandaların 30, öküz arabalarının 48’dir.
Zahire olarak 45.369 ölçek buğday, 37.679 ölçek arpa, 1.500 ölçek haşhaş, 1.500 ölçek melez, 500 ölçek burçak, 9.000 okka undur. Para olarak yalnız Ohurlu?[Irgıllı?,İmralı?] köyünden 920, Macarlılar köyünden 1.000 lira almışlardır82.
Yunanlılar Afyonkarahisar’da yaptıkları gasp ve soygunlarla şehrin ekonomisini yok etmeye çalışmışlar, aileler maddi kayıpları sebebiyle yıllarca sıkıntılı günler geçirmişlerdir.

72  Yalazan, age., II, s. 59.
73  İplikçioğlu, age., s. 15.
74  Yalazan, age., II, s. 60
75  İplikçioğlu, age., s. 19-22; Altıntaş, agt., s. 111-115.
76  Altıntaş, agt., s. 30.
77  Yalazan, age., II, s. 59.
78  İplikçioğlu, age., s. 25-26.
79  Altıntaş, agt., s. 29.
80  Niş, age., s. 213.
81  AYZV., 2. kısım, s. 295-296.
82  AYZV., s. 134.