HANGİ HAYVANLAR KURBAN EDİLEBİLİR?

Kurbanlar, yalnız koyun ve keçi ile deve, sığır türü hayvanlardan kesilebilir. Mandalar da sığır cinsinden sayılır. Bu tür hayvanların erkeğini de dişisini de kurban etmek caiz ise de, erkeğini kurban etmek daha faziletli görülmüştür. Tavuk, horoz, kaz gibi kümes hayvanları ile etleri yenilen vahşi hayvanlar kurban olmaz. Koyun ve keçi sadece bir kişi tarafından kurban kesilebilir. Sığır ve deve ise birden yedi kişiye kadar ortak kimseler tarafından kurban edilebilir.
Kurban edilmeye engel olmayan kusurlar:
1. Hayvanın şaşı olması
2. Yürümesine engel olmayacak kadar topal olması,
3. Uyuz olması,
4. Deli olması,
5. Doğuştan boynuzsuz veya boynuzunun biraz kırık olması,
6. Kulaklarının delinmiş veya enine yarılmış olması,
7. Dişlerinin birazının düşmüş olması,
8. Tenasül uzvunun bulunmayışı veya kesilmiş olmasında bir sakınca yoktur. Bu kusurları taşıyan bir hayvan kurban edilebilir.
Kurban edilmeye engel olan kusurlar:
1. Hayvanın iki gözünün veya bir gözünün kör olması,
2. Dişlerinin çoğunun düşmüş olması,
3. Kulaklarının kesilmiş olması,
4. Boynuzlarının birisinin veya ikisinin kökünden kırılmış olması,
5. Kulağının veya kuyruğunun yarısından fazlasının kopmuş olması,
6. Meme başlarının kopmuş olması,
7. Kulaklarının veya kuyruğunun doğuştan bulunmaması,
8. Kesim yerine gidemeyecek kadar topal olması kurban edilmeye engel teşkil eden kusurlardır. Bu kusurları taşıyan bir hayvan kurban edilemez.
Kurban kesmekle yükümlü olan bir kişinin satın aldığı kurbanda yukarıdaki kusurlardan birisi satın aldıktan sonra oluşursa yenisini alıp kesmek gerekir. Kurban kesecek kişi fakir ise yenisini almaya gerek yoktur. Hatta fakir olanın böyle kusurlu bir hayvanı alıp kesmesi de yeterli olur. Çünkü bu kurban o fakir için nafiledir. Nafilelerde genişlik ve kolaylık vardır. Zengin kişinin aldığı kurban henüz kesilmeden önce ölse yerine yenisini almak gerekir. Fakir kimsenin aldığı kurban ölse yerine yenisini almak gerekmez. (Bak. Ö. N. Bilmen, Büyük İslam İlmihali, Kurban ve Av Kitabı Sayfa 417)
Kurbanlık Hayvanın Canlı Olarak Tartılıp Kilogram Fiyatı Üzerinden Anlaşarak veya Kesildikten Sonra Eti Tartılarak Fiyatının Belirlenmesi İle Satın Almak Caiz midir?
Tane hesabı ile satın alınan hayvanın kurban edilmesi caiz olduğu gibi; alıcı ve satıcı arasında, sonunda anlaşmazlık çıkmamak şartı ile bedeli kesildikten sonra, etinin beher kilosu için, taraflarca önceden belirlenen fiyattan ödenmek üzere satın alınan hayvanın kurban olarak kesilmesi; yine, canlı olarak tartılıp beher kilosu için takdir edilen bedel karşılığında satın alınan hayvanın kurban edilmesi de caizdir