Nöbetçi Eczaneler
20 Kasım 2012 Salı 02:00:00 Namazın Tanımı
Namaz kelimesinin Arapçası olan “salât”, “ve onlar için dua et” (Tevbe:103) ayetinde geçtiği üzere bazen “dua”, “Allah ve melekleri, peygamberi yüceltirler” (Ahzap:56) ayetinde geçtiği gibi bazen “övgü” ,”namazda sesini fazla yükseltme” (İsra:110) ayetinde olduğu gibi “kıraat”(okuma), “işte rablerinin rahmeti onların üzerinedir.” (Bakara:157) ayetinde belirtildiği gibi “rahmet” anlamlarına gelir.
Abdurrahman Cezîri ise namazın tanımını şöyle yapar:
Namaz, lügatte hayır duada bulunma anlamını ifade eder. “Onlara duâ et.” (Tevbe: 9/103.) yani onların üzerine rahmet kanatlarını ger âyet-i kerîmesinde de “salât” kelimesi hayır duada bulunmak anlamında kullanılmıştır. Fıkıhçıların ıstılahına göre namaz, iftitah tekbiri ile başlayıp selâmla sona eren, kendine mahsûs şartları bulunan sözler ve fiillerdir. Bu tanım, iftitah tekbiriyle başlayıp selâmla sona eren tüm namazları kapsamına almaktadır.. (Abdurrahman Cezırî, Dört Mezhebe Göre İslâm Fıkhı- I: 235–236.)
Kur’an-ı kerim’de 87 ayette geçen namaz Allah tarafından Kur’an’da emredilen ilk ve en önemli görevlerden biri olup imandaki samimiyetin en önemli göstergesidir. Namaz imandan sonra en önemli ibadettir. Fatiha’dan sonra hemen Kur’an’ın başında yer alan Bakara suresinde müminlerin özellikleri sayılırken:
“O (takvâ sahibi miminler) kimseler ki, gayba (Allah’a, meleklere, âhirete, vahye, Allah’ın takdirine) inanırlar, namazı dosdoğru/gereğine uygun kılarlar ve kendilerine rızık olarak verdiğimiz şeylerden de (gereken yerlere Allah için) verirler” (Bakara 2:3) denilerek imandan sonra namazdan söz edilmiştir. Yine İbrahim Suresi’nde:
“İman eden kullarıma söyle namazı dosdoğru kılsınlar” (İbrahim:3) buyrulmuştur. Yine Nahl suresinde de görüldüğü gibi “Namaz en büyük şükürdür” (Nahl:3)
Kur’an-ı kerîm’de hiçbir yerde “Elleziyne yusallune’S Salâte/Onlar namazı sallâ yaparlar”, yâni namazlarını kılarlar ifa¬desi kullanılmamıştır. Namazla alâkalı olarak sürekli ikâme kelimesi kulla¬nılmıştır. “egımissâlat” namazı ikame ederler. İkâme lügatte ayağa kaldırıp dikmek, yerleştirmek demektir. Onun içindir ki sevgili peygamberimiz: “Namaz dinin direğidir” buyurur.
Öyleyse “egimissalâte…” ayeti ile bu direği yerine dikmemiz, yerleştirmemiz emrediliyor. Aynı zaman da namaz, ancak cemaatle ayağa kaldırılabilecek büyük bir direğe benzetilmiştir. Çok büyük ve bir kişi ile yerden kaldırılamayacak kadar bir direk düşünün ki bu direk ancak birkaç kişinin bir araya gelip güçlerini birleştirmesiyle kaldırılabilir, yerine konulabilir. İşte namazda böyle bir direktir ki ancak cemaat halinde birlikte ikame edilmesi, yerine getirilmesi gereken bir ibadettir. Onun içindir ki cemaatle namaz kılmak teşvik edilmiş ve Allah’ın Resulü tarafından cemaatle kılınan namazın sevabı tek başına kılınan namaza göre 27 derece daha fazla olduğu belirtilmiştir.
Peygamber Efendimiz buyuruyor ki:
“Güvenilirliliği olmayan kimsenin kâmil imanı yoktur, temizliği olmayanın da namazı yoktur, namazı olmayanın dine bağlılığı yoktur. Dinde namazın yeri, bedende başın yeri gibidir.”
Uhut’da Peygamber Efendimizin mübarek dişleri kırılıp, mübarek yanaklarından kanlar geldiği halde, el kaldırıp:
“Yâ Rabbî! Kavmime hidayet ver. Onlar bilmiyorlar!” Buyurmuş iken, Hendek savaşında ikindi namazının kılınmasına engel oldukları zaman:
“Bizi orta namazdan mahrum bıraktılar. Yâ Rabbî, onların kalplerini ve kabirlerini ateş ile doldur” diye bedduada bulunmuştur.
