Ana Sayfa Arama Galeri Video Yazarlar
Üyelik
Üye Girişi
Yayın/Gazete
Yayınlar
Kategoriler
Servisler
Nöbetçi Eczaneler Sayfası Nöbetçi Eczaneler Hava Durumu Namaz Vakitleri Gazeteler Puan Durumu
WhatsApp
Sosyal Medya
Uygulamamızı İndir
Hasan Tahsin Günek
e-posta: YAZARIN TÜM YAZILARI

AFYONKARAHİSAR SAVAŞ ESİRLERİ GARNİZONU KUMANDANI BİNBAŞI MAZLUM BEY -5

Hasan Tahsin Günek 15 Kasım 2018 Perşembe 12:59:11
 

Mazlum Beyin İngilizlerce Malta
Adasına Sürgüne Gönderilmesi
30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondros ateşkes anlaşmasından sonra 1919 yılı Mayıs ayı itibariyle İngilizler, dönemin asker, bürokrat ve önemli devlet adamlarının da içinde bulunduğu toplam 145 kişiyi değişik zamanlarda yakalayıp Malta Adasına sürgüne yolladılar.Malta Adasına gönderilenler arasında Afyonkarahisar Savaş Esirleri Garnizon Kumandanı Binbaşı Mazlum Bey’de vardı.İngilizler Malta Adasında tuttukları Türk asker, sivil ve devlet adamlarını çeşitli savaş suçlarını işlediklerini iddia ederek yargılamak istiyorlardı.Bunun içinde:
İngiliz Başsavcılığı 4 Ağustos 1920 günü, İngiliz Hükümetine bir muhtıra sunmuş ve Malta sürgünlerini üç sınıfa ayırmıştı:
-Siyasî suçlular,
-Sürgün, yağma ve kırım suçluları,
-İngiliz savaş tutsaklarına kötü davranmaktan sanık olanlar
Bu üç sınıf suçtan yalnız sonuncu sınıf Başsavcılığı ilgilendiriyordu. Gerçekten Başsavcılık, sadece İngiliz savaş tutsaklarına kötü davranmaktan sanık olanların kendi yetkisi içinde olduğunu hükümete bildirdi. Eldeki delillere göre yalnız sekiz sürgün, tutsaklara kötü davranmaktan dolayı Müttefik Mahkemesine verilebilecekti. Malta sürgünlerinin bir kısmı İngiliz Yüksek Komiserliğince yakalatılmıştı, bir kısmı ise İngiliz Başkomutanlığınca tutuklanmış ve sürülmüşlerdi. Yani Başkomutanlığın ayrı, Yüksek Komiserliğin ayrı listeleri vardı.34
Mazlum Bey, İngiliz Başkomutanı General Harington’un yargılanmasını istediği sürgünler arasındaydı. 28 Mayıs 1919 tarihinde 2707 sürgün numarası ile Malta’ya gönderilen Mazlum Bey, müttefik savaş esirlerine kötü muamele etmekle suçlanıyordu.
İngilizler tarafından oluşturulan alt Soruşturma Komisyonu, 3 Haziran 1919 tarihli raporla Mazlum Bey ve Yardımcısı Süleyman Beylerin Savaş Kurallarını İhlal ettiklerini iddia ederek, yargılanmaları gerektiğine dair görüş bildirdi.35
Afyonkarahisar Çalışma Kampı başlığı altındaki alt soruşturma komisyonu raporunda özetle şu iddialara yer veriliyordu: Mazlum Bey, Afyonkarahisar’daki Kampın Komutanıydı. Ayrıca, Türk Deniz Kuvvetlerin de komutan olan ve İskenderiye Komisyonu tarafından toplanan deliller arasında fotoğrafı bulunan bir komutan yardımcısı vardı. Bu kişinin adı, Süleyman Bey’dir. Her ikisininde esirlere karşı katı tutum ve davranışlar ile diğer bazı ağır suçları işledikleri yönünde suçlamalarda bulunuluyordu.Ayrıca raporda,Kut’tan gelen esirlerin çoğunun, dizanteri ve diğer hastalıklardan muzdarip olup, aşırı tükenmişlik ve bitkinlik halinde bu yere ulaştıkları vehastane ortamınınyetersiz olduğu iddia edilerek, hastane şartları ve görevli doktorlar ve diğer sağlık personelinin tedavi yaklaşımları eleştiriliyordu. Bir keresinde Süleyman Beyin,17 İngiliz çavuşunu odalarına kapattığı, iki komutanın, esirlerin kamplardaki şartlarına dair anlaşmalara sadakatsiz davrandıkları da iddia ediliyordu.  Kut’tan gelen esirlerin 200’ünün altı hafta içinde öldükleri, ancak İngiliz sağlık görevlilerinin, esirlerin tıbbi ihtiyaçlarınıkarşılamalarına izin verilmediği, esir askerlerin mahallelerdeki sağlıksız yerlerde tutuldukları iddialar arasındaydı. Raporda, gıdanın kıt ve yetersiz, esir askerlerin zayıf ve hasta olmasına rağmen, çok zor olan bazı işlerde çalışmalarının istenildiği iddiaları da vardı. Bu ve buna benzer pek çok suçlamaların yanında diğer ağır iddialarda raporda yer alıyor ve Mazlum Bey ve yardımcısı Süleyman Beyin yargılanmaları yönünde görüş bildiriliyordu.36

 

KAYNAKÇA:
34 Bilâl N. Şimşir, Malta Sürgünleri, Birinci Basım 1976 İkinci Basım Nisan 1985 İstanbul)
35 National Archives, Cabinet papers Catalogue Reference: CAB/24/85
36 The National Archives, Cabinet papers Catalogue Reference: CAB/24/85

YAZARLAR

TÜMÜ

SON HABERLER