(Dünden Devamı)
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
“Allah’a insanların en sevimli geleni, insanlara en çok yararı olan ve kendisine zumlu/zararı dokunanı affedendir” (Şir’at’ül İslâm, s:255)
“İnsanların en iyisi, insanlara iyilik edendir.” (İmâm Ahmed) “Arkadaşın iyisi arkadaşına, komşunun iyisi ise komşusuna iyilik edendir.” (Tirmizî)
“En iyiniz, kendisinden hep iyilik beklenen ve kötülük etmeyeceğinden emin olunandır.” (Tirmizî)
Kutadgu Biligde insanın tanımı yapılırken: “Kişi (İnsan), derler, insan kimdir? İnsan başkalarına faydalı olan ve onların işini gören kimsedir.” (3269. Beyit) Denilir. Eski Türkler, insanların işini görmeyen ve kötü ahlak sahibi olan insanlara “kişiliksiz” derlerdi. Bu söz günümüzde de aynı anlamda kullanılmaktadır.
Pîri Türkistan hoca Ahmet Yesevi’ye göre de Yüce Allah katında “En büyük, en yararlı ve en çabuk erdirici ibadet, insana hizmettir” ama ihtiyaçlı olana yani “garip, fakir, yetim olan insana hizmettir”  der.
Sevgili Peygamberimiz: “İnsanların hayırlısı, insanlara faydası olandır” buyuruyor. (Binbir Hadis 1. Cilt, Hadis No: 426 Mehmet Arif Tercüman 1001 Temel Eser ),
Resûlullah (s.a.v.) buyuruyor ki:
“Mü’minin benzediği bir ağacı söyleyiniz, o öyle bir ağaçtır ki yaprakları hiç dökülmez, meyvaları bir vakit yok olmaz. O işte hurma ağacıdır.” (Mü’min de her yönüyle başkalarına faydalı olmalı ve özviyle meyvasını dağıtmalı)  (İmâm Suyuti, Camiu’s-Sağir ve Tercümesi, Aydın Yayınevi: 1/34)
“Yaradılmışların hepsi Allah’ın ailesidir. Bunların içinde Allah’ın en fazla sevdiği halka faydalı olandır.” (Binbir Hadis, Hadis No: 434 M. Arif)
Namaz, oruç gibi hizmetlerin yanında gerek yurt içinde gerekse yurt dışında insanları bir araya getirecek onların dini ve sosyal ihtiyaçlarını giderecek dernek, ocak, dergâh ve teşkilatların, eğitim kurumlarının, mescitlerin yapılması ve açılması da büyük bir ibadettir. Bu konuda da kâinatın efendisi şöyle buyuruyor:
 “Bir hayrın yapılmasına yardım eden hayır ve sevapta onu yapan gibidir. “(Binbir Hadis, Hadis No: 442 M Arif )
“İlahi rahmete ulaşanlar, insanlara hatta hayvanlara karşı merhametli, şefkatli ve güzel davrananlardır. Yeryüzündeki bütün milletlere merhamet ediniz, gökyüzünde bulunanlar da size merhamet etsinler. “ (Binbir Hadis, Hadis No: 460)
Kur’an-ı kerim’de, kalbinde tasdik ettiği inancına uygun davranan ve düşüncelerinin doğruluğunu iyi ve güzel davranışlarıyla ortaya koyan kimseye sadık denmiştir. Bakara suresi 177. ayette, iyilik ve doğruluk arasındaki ilişkiye dikkat çekilmiş ve Allah’a iman, ahirete iman, namaz ve zekâtın yanı sıra yakınlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışlara, dilenmek durumunda kalanlara, özgürlüğünü kaybetmiş olanlara çok sevdiğimiz mallarımızdan tasadduk etmek, verdiğimiz sözde durmak, zorluk ve sıkıntılara sabretmek sadıkların, erdemlilerin özellikleri olarak zikredilmiştir. (Son)