NAMAZ NASIL KILINIR -3 – Kocatepe Gazetesi

YATSI NAMAZININ KILINIŞI
Yatsı namazının ilk dört rekat sünneti, tamamen ikindi namazının dört rekat sünneti gibi kılınır. Dört rekat farzı da, tamamen öğle ve ikindi namazlarının farzları gibi kılınır. İki rekat son sünnetine gelince, bu da tamamen sabah ve akşam namazlarının iki rekat sünnetleri gibi kılınır. Yalnız niyetler değişir, yatsı namazının farzına ve sünnetine niyet edilir.
NOT:Yatsı namazının son sünneti de, dört rekat olarak kılınabilir. Bu halde tamamen ilk dört rekat gibi kılınır. Bununla beraber iki rekatta bir selam vermek sureti ile de kılınabilir. Bu takdirde her iki rekatın ka’desinde-oturuşunda “Tahiyyat ile Salavatlar” ve “Rabbena atina” duası okunur. Geceleyin kılınan nafile namazlarda daha faziletli olan, böyle iki rekatta bir selam vermektir. Tek başına namaz kılan kimse, yatsı namazının farzını sabah namazının farzı gibi namaz surelerini sesli okuyarak da kılabilir.
VİTİR NAMAZININ KILINIŞI
Üç rekattan ibaret olan vitir namazı da şöyle kılınır: Önce o günün vitir namazını kılmaya niyet edilir. “Allahu Ekber” denilerek namaza başlanır. Sübhaneke okunduktan sonra “Eûzü Besmele” çekilerek Fatiha okunur. Arkasından bir mikdar daha Kur’an-ı Kerîm okunur. Açıklandığı şekilde rükû ve secdelere gidilir. Sonra ikinci rekata kalkılır ve yalnız besmele ile Fatiha suresi ve bir mikdar daha Kur’an-ı Kerîm okunarak yine rükû ve secdelere varılır. Ondan sonra oturulur. Bu oturuş birinci ka’dedir. Bunda yalnız “Tahiyyat” okunur. Ondan sonra “Allahu Ekber” denilerek üçüncü rekata kalkılır. Bunda da yalnız Besmele ile Fatiha ve bir mikdar daha Kur’an-ı Kerîm okunarak daha ayakta iken eller kaldırılıp “Allahu Ekber” diye tekbir alınır. Tekrar eller bağlanıp ayakta “Kunut” duası okunur. (Kunut dualarını bilmeyenler her hangi bir dua, sözgelimi Rabbena duasını, Fatihayı okuyabilirler) Sonra “Allahu Ekber” diye rükû ve secdelere gidilir. Ondan sonra oturulur. Bu da son oturuştur. Bunda da bildiğimiz gibi “Tahiyyat ile Salavatlar” ve “Rabbenâ âtinâ” duası okunarak iki tarafa selam verilir. Vitir namazı yatsının 2 rekat son sünnetinden sonra kılınır.
SEFERİLİK HALİNDE NAMAZ NASIL KILINIR
Seferilik halinde 4 rekatlı namazlar iki, akşam yine 3, vitir 3 rekat olarak kılınır. İmam uyan yolcu ve misafir namazları olduğu gibi yani dörtse dört, üçse üç rekat olarak kılar. Hanafi mezhebine göre seferi ve misafirle kesinlikle 4 rekatlı farzları iki rekat olarak kılarlar. Bu durum Allah’ın bir ruhsatı, yani kolaylığı ve ikramıdır, bu yüzden ruhsata uymak gerekir. Ruhsatın reddi uygun değildir. Seferi olarak kazaya kalan farz namazlar seferi halde iken nasıl kılınıyorsa yine aynı şekilde yâni dört rekatlık farzları iki olarak kılınarak kaza edilir.
Yolcu ve misafirler sünnet namazları ister kılar, ister terk ederler; Kılmak daha güzel olanıdır. Seferi olan bir imama uyularak namaz kılınırsa seferi olan imam iki rekatın sonunda selam verir, cemaat geriye kalan iki rekatı kendisi tamamlar.
Teravih Namazı
Teravih namazı iki rekatta selam verilirse sabah namazının sünneti gibi, dört rekatta selam verilirse ikindi namazının sünneti gibi kılınır.
NAMAZIN ÂDÂBI
Esasen namazın âdâbı yüce yaratıcının huzurunda durulduğunun farkında olunarak zâhiren mütevazı bir halde bulunmaktır. Cibril hadisinde geçen “İHSAN” kavramı da buna işaret eder. Peygamber Efendimiz ihsanı “Allah’ı görürü gibi ibadet etmendir. Sen O’nu görmesen de O seni görür.” Şeklinde açıklamıştır. Allah’ın Muhsin kulları namazı böyle kılarlar ve namazdan selamla çıkmayıp namazlarını ve namazın ruhunu günlük yaşantısına hâkim kılarlar. İşte böyle kılınan namaza “Salâtı daimi” adı verilir.
 Namazın âdâbı (müstehapları) şunlardır:
1. Namaz esnasında iken hem görünüşte hem iç dünyada bir tevazu, sükûnet ve huzur içinde bulunmak. 2. Kıyafete çeki düzen vermek. Meselâ gömlek gibi düğmeli bir giysi giyildiğinde düğmelerini iliklemek. 3. Kamet sırasında “hayye alel felâh” denirken imam ve cemaatin namaz için ayağa kalkması. 4. “Kad kameti’s-salâh” denilirken imamın namaza başlaması, müezzini fiilen tasdik etmek anlamına geleceği düşüncesiyle âdâbdan (müstehap) sayılmıştır. Fakat imamın kametin bitmesini beklemesinde ve kamet bittikten sonra namaza başlamasında da bir beis yoktur. Kamet getirilirken camiye giren kişi ayakta beklemeyip, hemen oturur ve cemaatle birlikte ayağa kalkar. 5. Erkekler iftitah tekbiri alırken ellerini yenlerinin dışına çıkarmak. 6. Namaza dururken kalbin ameli olan niyete lisanın fiili olan sözü eklemek. 7. Namazda bulunan erkek ve kadının huşû üzere olup kıyamda secde yerine, rükûda ayaklarının üzerine ve secdede burnun iki kanadına, otururken kucağına ve uyluk üzerlerine ve selâmda omuz başlarına bakması. 8. Namaz esnasında mümkün oldukça öksürüğü, geğirmeyi gidermek ve esneme durumunda ağzı tutmak, dudakları dişlerle olsun kapamak; bu da yeterli olmazsa sağ el ile kapamak. 9. Tek başına namaz kılan kişinin, rükû ve secde tesbihlerini üçten fazla yapması.
Bütün bunlar yapılması güzel (müstahsen) olan şeylerdir ve ibadet esnasında Allah’ın huzurunda olma şuuruna ve O’na gösterilmesi gereken tâzime de uygun davranışlardır.