Rica etmeyin, basın birimi oluşturun

Afyonkarahisar basının “haber”e ihtiyacı var. Günlük haber akışının fazlalaşması, yerel basının sayfalarındaki haber sayısının artmasına katkı sağlayacaktır. Gazete sahipleri, tüm haber yükünü sırtlayıp daha fazla muhabir çalıştırıp gazeteye giren haber sayısını yükseltebilir.
Asgari ücretin 1300 lira olduğu, işverenin kafasının işçiden daha çok ağrıdığı bir dönemde gazete sahiplerine “Fazladan 4 muhabir daha çalıştır” demenin mantıklı bir karşılığı olmaz.
Haber akışının hızlanmasının tek yolu, gazete sahiplerinden geçmiyor şüphesiz.
Kurum ve kuruluşların kendi çalışmalarını anlattığı bültenler de gazeteler için bir haber kaynağı. Tabii bültenleri olduğu gibi sayfalarına koyan gazeteler olduğu gibi, bültenin içindeki haberi çıkaran gazeteler de mevcut. Makbul olan, bültenden haberi çıkarmak.
Afyonkarahisar Valiliği, Afyonkarahisar Belediyesi ve Afyon Kocatepe Üniversitesi dışında Afyonkarahisar’da “basın birimi” olan, basın birimi olsa bile bu birimi işlevine uygun bir şekilde çalıştıran kurum ve kuruluş yok.
Siyasi partiler ise Adalet ve Kalkınma Partisi’nin öncülük etmesinden sonra Cumhuriyet Halk Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi de kendi tanıtımlarını haber metinleri vasıtasıyla yapmaya başladılar.
Kurum ve kuruluşların faaliyetlerini “sosyal medya” denilen mecralardan öğrendiğimiz oluyor. Halbuki yerel ve ulusal gazetelerde yer alabilecek birçok etkinliğe de imza atılıyor. Profesyonel basın birimlerinden mahrum kurum ve kuruluşların yöneticileri, minnetle kendilerini anlatmaya çalışıyor; etkinliklerinden haberdar olan muhabirlere, “Şu bizim haberi diğer arkadaşlara da gönderiver” diyorlar.
Oysa rica-minnet olmadan da basında yer almanın çok açık bir formülü var: Profesyonel basın birimi oluşturmak.
Siz kâğıt üzerindeki basın biriminize bir sorumlu atamazsanız, “Hem fotoğrafımı çeksin, hem şoförlüğümü yapsın, hem çay getirsin, hem bilgisayarlarımı tamir etsin” derseniz; adınızı yeteri kadar duyuramaz, kendinizi yeteri kadar ifade edemezsiniz.
Peki basın birimi sorumlusu sadece haber mi yazar?
Duruma göre değişir. Bütçe sınırlı ise basın birimi sorumlusundan hem fotoğraf, hem görüntü çekmesini, hem haber yazmasını, hem tasarım yapmasını isteyebilirsiniz. Bu durum, “Çay getir, sonra fotoğraf çek; sonra arabamı getir” demekle eşdeğer değildir.
Bütçeniz yeterli ise basın biriminde muhabir, kameraman, tasarımcı ve foto-muhabir istihdam edersiniz.
Tamamen bütçenizle de ilgili değil bu.
Ufkunuzla ilgili.
Bazı yöneticiler, “Bizim bütçemiz buna uygun değil” diyor.
Kurum ve kuruluşların bütçeleri basın birimi oluşturmaya, basın mensubu istihdam etmeye elverişli değilse, gazete sahipleri ne yapsın?
Kurum ve kuruluşlarda basın birimi nasıl oluşturulabilir?
Benim aklıma gelen 4 yöntem var:
Birincisi, kurum ve kuruluşlar, kendi ufuk ve bütçelerine göre basın mensubu istihdam edebilir. Çalışma usulü sözleşmeye dayalı olur, her yıl performansa göre bu sözleşme yenilenir ya da yenilenmez. Sözleşme yönteminde kurum ve kuruluşlar normal bir personel alımında yaptıkları uygulamaları tekrarlarlar, ilana çıkarlar. İlanda aranan nitelikler belirtilir. Kendisini yeterli gören kişiler de ilana başvurur.
İkincisi, kurum ve kuruluşlar, basın mensupları arasından belirledikleri kişilerle aylık bir ücret üzerinden anlaşırlar. Anlaşma yapılan kişiler, tüm faaliyetleri takip etmekle mükellef olurlar. Bu kişiler, ulusal ve yerel basına da haberleri gönderirler.
Üçüncü yöntem şudur: Basın mensuplarının girebileceği açık eksiltme yöntemi. Kurum ve kuruluşlar, yıl içindeki ortalama faaliyetlerini belirler. Diyelim yılda 50 faaliyet yapılacak. Faaliyetleri takip edecek ve fotoğraf, görüntü ve metnini hazırlayabilecek basın mensuplarının girebileceği açık eksiltme ihalesi yapılır. Kurum ve kuruluşlar 50 faaliyet için üst sınır tespit eder; basın mensubu da kendisine uygun bir fiyat önerir. Böylece bir orta yol bulunur.
Dördüncü yöntem ise basın mensuplarının yerine gazete, ajans ve şirketlerin açık eksiltmeye girmesidir. Tabii bu durumda bahse konu işletmeler, tüm personelleri ile bu göreve talip olacaktır. Ayrıca personellerin görevlendirmelerinden dolayı yaşayacakları kaybı da eklemeleri, haklarıdır. Yine bir üst fiyat belirlenir; orta yol bulunur.
İnanıyorum ki basın birimi kurulması önerisi, tartışılacaktır.
Bu bağlamda şehrimizin proje üretmede ve kamuoyu oluşturmada etkin örgütleri olan Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası, Afyonkarahisar Ticaret Borsası, Afyonkarahisar Barosu’nun yanı sıra İl Özel İdaresi ve İl Genel Meclisi, İl Milli Eğitim Müdürlüğü gibi kamu kurumları, profesyonel basın birimleri oluşturma noktasında öncü olacaklardır.