Nöbetçi Eczaneler
30 Mayıs 2012 Çarşamba 03:00:00 Samsun’da yerel gazete sahipleri bir araya gelip önemli bir karar aldı. Ekip, Haber, Denge, Gazete Arena, Olay, Manşet, Yankı ve Yeni Ses gazeteleri, ortak bir metin hazırladı; bu metin üçüncü sayfanın “temizlenmesi” ile ilgili.
Metnin en mühim kısmı şöyle:
“Bu sayfada tehdit, şantaj, şiddet, dolandırıcılık, kapkaç, hırsızlık, kaza, adam öldürme, intihar, cinsel istismar, tecavüz, esrar, eroin, alkol, üzüntü, gözyaşı, umutsuzluk ve kan olmayacak. Bu sayfada toplumu psikolojik olarak baskı altına alacak haberler, ahlaki değerleri sarsıp insanlığı erozyona uğratacak haberler olmayacak. Bu sayfada uygulanabilir projeler, başarı, huzur, mutluluk, çocukların gelişmelerine katkı sağlayacak haberler, toplumu olumsuz yönde etkilemeyecek hayat öyküleri, 7’den 77’ye unutulan duyarlılıklarımızın sesi, A’dan Z’ye Samsun’u dünyaya anlatacak haber ve görsellikler olacak. Beraber çıktığımız bu yolda başta Samsunumuz olmak üzere bölge ve ülkemize karşı olan sorumluluklarımızı etkin şekilde yerine getirme adına attığımız ilk adım için herkese sör veriyoruz. Daha modern, daha çağdaş, daha mutlu, daha güzel ve daha yaşanabilir Samsun için…”
Bu kararın uygulamaya konulmasının ardından kentte yayın yapan Halk Gazetesi’nde çalışanlar“sansür” iddiasıyla istifa etti. Onlara göre Samsun’daki Basın İlan Kurumu vasıtasıyla sansür uygulanıyordu.
Ben Halk Gazetesi’ndeki meslektaşlarım gibi düşünmüyorum. Zira kanaatimce, toplumsal psikolojimizin günden güne bozulmasında “asayiş” haberlerinin büyük etkisi var.
Asayiş haberleri, hele “çok konuşulmak isteyen” gazetecilerin eline geçtiğinde, öyle bir yazılıyor ki herhangi bir kanun dışı eylemi yapmak doğal hâle geliyor. İnsan sadece iyilikten ya da sadece kötülükten ibaret bir yaratık değil. Hepimizin içinde iyi duygular da var, kötü duygular da. Asayiş haberleri, insanın kötü duygularını harekete geçiriyor.
Hatırlarsınız. Muhteşem Yüzyıl’ın eski bölümlerinde bıçakla yaralamalar ve öldürmeler had safhadaydı. O dönem, Türkiye’nin dört bir yanındaki asayiş haberlerine bakalım: Mutlaka bıçak kullanılan kanun dışı hareketler okuruz, görürüz. İnsanın “kötü” olarak algıladığı adli vakalar, çabuk yayılma özelliğine sahip.
Bir de şunu söylemeliyim: “Sansür” deyip atmak çok kolay böyle kararları. Ama lütfen düşünün…
Kendisini bu ülkenin değerlerine, bu topraklara en fazla ait hissedenler bile gazetede asayiş haberlerini okudukça, televizyon kanallarında o abartılı vurma-kırma haberlerini izledikçe “Bizden adam olmaz” hissine kapılmıyor mu?
Görüşü ne olursa olsun, fark etmez. Bir millete “Bizden adam olmaz” dedirttiğiniz anda, başkaca işgale gerek kalmaz, Kendine güvenmeyen insanların oluşturduğu topluluğa “halk” demek pek de mümkün değil. Keza bu topluluğun herhangi bir davanın peşinde yürümesi ya da ülkü sahibi olması da düşünülemez.
O yüzden, asayiş haberlerinin yayınlanmamasını, bu memleket için hayalleri olanlar desteklemeli en çok da.
Tabii okuduğum kadarıyla Samsun’daki karar yetersiz. Bir asayiş haberinin sadece 3’üncü sayfada verilmiyor olması, gazetenin diğer sayfalarını etkilemiyorsa, bir sonuç alınamaz.
3’üncü sayfada yer verilmeyen haber, birinci sayfada “göstere göstere” duyuruluyorsa, karanın bir anlamı kalmaz.
Samsun’daki basın çalışanlarının ulusal-yaygın basında yer almaktan daha öncelikli bir hedefleri olmalı: Başlattıkları, belki de asın sektöründe “devrim” sayılabilecek bu kararı daha da genişletmeli ve birinci sayfaları da kapsam içine almalılar.
Ne diyelim, darısı hem bize; hem de tüm yaygın/ yerel basın kuruluşlarına.
***
UYARIsoy: Daha önce Günebakan köşesinde “Asayiş haberleri” başlıklı bir yazı yayınlanmıştı. Bakın orada ne yazmışım:
Hiçbir büyük gazete sadece asayiş haberlerinin okunması için alınmaz. Her gazetenin belli bir politikası, belli bir kitlesi var. O kitle, zamanla oluşur. Fakat kitleyle mensup kişilerden pek azı “Ah ne güzel asayiş haberleri veriyor” diyerek bir gazeteyi alır. Gazetenin alınmasını sağlayan, olaylara bakışı, yorumu, fotoğrafı ve kişinin gazetede kendini görebilme ihtimalidir.
Dolayısıyla asayiş haberlerini hem yaygın hem de yerel gazetelerde birinci sayfanın neredeyse alternatifi olan 3’üncü sayfa yerine 4-6-8 gibi gazete açıldığında sol tarafa denk gelen sayfalara yerleştirmek bir yöntem olabilir. Hatta çok sayfalı gazetelerde asayiş haberlerinin siyah-beyaz sayfalarda yer alması da düşünülebilir. Bu konuda bir tek Emniyet ve Jandarma’nın başarılı operasyonları için istisna kaydı düşülebilir. Başarılı operasyonları okunan sayfada vermek, insanların devlete olan güvenini artırır.
