Hayran ol! – Kocatepe Gazetesi

Bugün Şeb-i Arus günü. Mevlana Hazretleri’nin düğün gecesi, yani Sevgilisi’ne, yüce Yaradan’a kavuştuğu gece.
Hemen şuracıkta, Konya’da Sema, yani Ayin-i Şerif ile kutlanacak. İstanbul’da da törenler var. Umuyoruz kısa süre içerisinde Mevleviliğin ikinci adresi Afyonkarahisar’da da sema, ayin-i şerif düzenlenecektir. Geçmişte olduğu gibi…
***
En önemli ve büyüklerinden birisi Afyonkarahisar’da bulunan, bugün hala yanı başımızda insanlara kucak açan Mevlevihanelerde Dergah’ın kapısı akşam ezanı ile birlikte “dinlendirilirdi.” Çerağlar, yani çıralar, mumlar, kandiller de aynı şekilde…
Ertesi gün sabah ezanı ile birlikte kapılar, akşam karanlığı çöktüğünde de çerağlar “uyandırılırdı”.
“Örtmek, kapatmak, söndürmek” gibi olumsuzluk belirten ifadelerden uzak durulurdu. Yani Mevlevihaneler “olumsuzluklar”ın mekânı değillerdi.
Gönüllerin Sultanı Hz. Mevlana ebedi âleme göçerken “Size, gizlide ve açıkta Allah’tan korkmayı, az yemeyi, az uyumayı, az konuşmayı, isyan ve günahları terk etmeyi, oruç tutmayı, namaza devam etmeyi, sürekli olarak şehveti terk etmeyi, bütün yaratıklardan gelen cefaya tahammüllü olmayı, aptal ve cahillerle oturmamayı, güzel davranışlı ve olgun kişilerle birlikte bulunmayı vasiyet ediyorum. İnsanların en hayırlısı insanlara yararı olandır. Sözün en hayırlısı az ve anlaşılır olanıdır.” vasiyetinde bulunmuştu.
Bu bilgelik yolu, ulu sözler bugün de sürsün, Afyonkarahisar da bundan pay alsın istiyoruz.
***
Tarihi kaynaklar Mevlana’nın Afyonkarahisar’ı şereflendirdiğinden, daha sonraları oğlu Sultan Veled’in, kızı Mutahhara Hatun’u, Afyonkarahisar’ın da içerisinde bulunduğu Germiyanoğlu Beyliği’ne gelin gönderdiğini, Afyonkarahisar topraklarının Çelebi mekanı olduğunu belirtir. Mevlevilik’in gelişim süreci Afyonkarahisar’da Sultan Divani ile zirveye ulaşmıştır.
Afyonkarahisar Mevlevi kültürünün en önemli merkezlerinden birisidir. Tamam, Konya ile mukayese edilemeyiz. Ama hiç olmazsa Konya’nın yarısı kadar, hatta ve hatta çeyreği kadar bu kültüre sahip çıkamaz mıyız? Gönüllerde çerağlar “uyandıramaz mıyız?”
***
Konyalılar bir konuda çok öfkeliler… Başka kentlerde düzenlenen törenlere atıfta bulunarak “Şeb-i Arus törenleri Konya’ya aittir. Sema Konya’ya aittir” diyorlar. Tamam, Şeb-i Arus Konya’nındır da, sema öyle mi? Sultan Divani Hazretleri Afyonkarahisar’da iken, sema ayininin nasıl yapılacağını 1950’li yıllarda Konya’ya Afyonkarahisar ekibinin öğrettiğiyle ilgili tarihi gerçek ortada iken, sema sadece Konya’nın olabilir mi?
Biz sahip çıkmazsak, yaşatmazsak olabilir…
***
Sözü, sözün ustasının sözleri ile bağlayalım… Mesnevi’den:
Hayran ol ki, Hakk’ın yardımı gelsin
Bir karıncacık bir kağıdın üzerindeki kalemi gördü; bu sırrı bir başka karıncaya söyledi.
Dedi ki: “O kalem, kağıdı fesleğen, süsen ve gül bahçesi haline getirdi… Şaşılacak şekiller yaptı.
Öbür karınca, “O sanatı yapan parmaklardır… Bu kalem, yaptığı işte parmaklara tabidir, parmakların fer’i ve eseridir” diye karşılık verdi.
Üçüncü karınca dedi ki; “Hayır… Onları yapan koldur. Zayıf parmaklar onun kuvvetiyle o nakışları işledi”.
Böylece her biri, bahiste ileriye doğru gitti. Nihayet birazcık anlayışı bulunan ve karıncaların önderi olan bir karınca,
Dedi ki: “Bu hüneri suret yapıyor sanmayın, öyle görmeyin! Suret uykuda ve ölümdedir, bundan bîhaberdir.
Sûret elbise ve sopa gibidir… Bu nakışları akıldan, candan başka bir şey yapamaz!”
Halbuki o da akılla canın, Hakk’ın döndürüp hareket ettirmedikçe cansız bir şeyden ibaret olacağını bilmiyordu.
Allah, bir an için akıldan yardımını kesti mi, zeka sahibi olan (o) akıl, aptallaşıp kalır.
Şu halde sen, hemen öylece hayran ol yalnız! Hayran ol ki önden arkadan Hakk’ın yardımı gelsin…