Ana Sayfa Arama Galeri Video Yazarlar
Üyelik
Üye Girişi
Yayın/Gazete
Yayınlar
Kategoriler
Servisler
Nöbetçi Eczaneler Sayfası Nöbetçi Eczaneler Hava Durumu Namaz Vakitleri Gazeteler Puan Durumu
WhatsApp
Sosyal Medya
Uygulamamızı İndir
Muharrem Günay
e-posta: YAZARIN TÜM YAZILARI

KADINANA VALİMİZ

Afyonkarahisar’da “Kadın ve Kadınana” kavramları bir cinsiyeti ifade etmekten öte bir karakteri ifade eder. Afyonkarahisar’da, ahlakı, bilgisi, görgüsü, çalışkanlığı ve hayırlı işlerdeki çalışmalarıyla öne çıkan ve topluma örnek teşkil eden hanımlara “Kadın ve Kadınana” denir.
Yüce kitabımız Kur’an-ı Kerim’de de “hayırlı işlerde önden gidenler ve topluma örnek olanlar” övülmüş ve Vakıa suresi 10. Ayette “Hayırlı işlerde (topluma örnek olup) önden gidenler, ahrette de mükâfatta önden gidecek (ve cennete ilk önce onlar girecektir)” buyrulmuştur. Aslında büyük, buluşlar, büyük medeniyetler ve devletler hep önden gidenler sayesinde gerçekleşmiştir.
İşte Vakıa suresi 10. Ayetin sırrına mazhar olup, Afyonkarahisar’da hayırlı işlerde önden giden ve topluma örnek olan Kadınların başını, “Kadınana ve Kadınanalar” olarak bilinen üç hanım çekmektedir.
Anadolu Selçuklu Sultanlarından III. Alâeddin Keykubat’ın Moğol Prensesi ile evliliğinden olma Melek Peyker, Naime Gevher ve Asiye Sultanlar, Afyonkarahisar’da “Kadınana” veya “Kadınanalar” adıyla bilinmektedir. Babalarının ölümünden sonra Selçuklu başkenti Konya’dan 1318 yılında, Moğol zulmünden kaçan ve Afyonkarahisar’a yerleşen bu hanımlar Afyonkarahisar’da çok hayırlı ve yararlı hizmetlere imza atmakla kalmamışlar, Selçuklu sarayında edinmiş oldukları, yüksek bilgi ve kültürü Afyonkarahisarlı genç kızlarımıza ve hanımlarımıza aktarmak suretiyle de Türk tarihinin örnek kadın şahsiyetleri arasında yer almışlardır.
Tarihi kaynaklara göre; “Moğol Hakanı Ebu Said Bahadır Han tarafından Anadolu Genel Valisi olarak görevlendirilen Emir Çoban oğlu Demirtaş Bey-Timurtaş Bay, 1318’de Konya’ya gelince Selçuk evlatlarından bulduklarını katlettirdi. Bu sırada III. Sultan Alâeddin Keykubat bin Feramurz’un üç kızı Melek Peyker, Naime Gevher ve Asiye hanım sultanlar da Karahisar’a Sahipoğluna sığındılar (Gönçer, 1971, c. 1,s.325). Tarihçi Anıl Çeçen’e göre de Cobanoğlu Demirtaş (Timurtaş) Bey 1318 yılında Konya’da Anadolu’nun Genel Valisi olmuştur. (Çeçen, 1986, s.181) İ. Hakkı Uzunçarşılı’nın, Züriye Oruç’un, Nilgün Dalkesen’in, Melek Göksu Erdeğer’in verdiği bilgilerin tamamı Süleyman Gönçer’in verdiği bilgilerle birebir örtüşmektedir. Bütün bu bilgiler dikkate alınınca Kadınanaların Afyonkarahisar’a en erken 1318 yılında geldikleri ve en büyüklerinin 18 yaşında olduğu ortaya çıkmaktadır. Çünkü Alâeddin Keykubat 1300 yılında Moğol prensesi ile evlenmiş ve bu evlilikten ardarda Kadınanalar dediğimiz üç kız çocuğu dünyaya gelmiştir.
İsmail Hızal’a göre ise Melek Peyker, Naime Gevher ve Asiye Sultan isimlerindeki üç sultan 1318’den sonra yaşamlarına Afyonkarahisar’da devam etmişlerdir. Melek Peyker Hanım daha önce Bedrettin Gevhertaş tarafından yaptırılan su arkı ve su yollarını yeniden tamir ettirmiştir. Halk da bu suyu Kadınana Suyu olarak isimlendirmiştir (Hızal, 1986, s. 4).
“Melek Peyker, Naime Gevher ve Asiye hanım sultanlar getirdikleri hazineleri hayra ve şehrin gelişmesine harcadılar. Orta Kalecik’teki kaynağından açıktan gelmekte olan Kadın Ana suyu kapalı bir ark ile getirildi. Şehrin ortasından geçen dere üzerine köprüler ve geçitler (Atlambaçlar) yapıldı. Fakir halk için bin kadar kapaklı mezar yapıldı. Melek Peyker Sultan su problemini çözmüş, köprüleri Naime Gevher Sultan, mezarları da Asiye Sultan yaptırmıştır. Bu üç hanım sultan Afyon’da Kadın Analar olarak ün salmışlardır. Mezarlık Cumhuriyetten sonra kaldırılmış, köprüler büyük kanalizasyon haline getirilmiştir. Asiye Sultan, kendi yaptırdığı mezarlığa defnedilmesini vasiyet etmiş ve bu vasiyet yerine getirilerek Kadınana İlkokulu yanında Ambar Yolu başındaki kârgir türbesinde gömülmüştür. Diğer iki sultan, Dergâh camii (Mevlevi Dergahi-Mevlevi Camii) batısındaki sokak içinde ahşap türbede gömülüdür.” (Gönçer, 1971, c. 1, s. 324-325; Aygen,1986, s, 13,14,15; Hızal, 1986, s. 4; Gündoğan,1998, 50,56,58).
Kayseri’ye atanan eski valimiz Gökmen ÇİÇEK, Afyonkarahisar’da kadınlarımıza ve Kadınanalarımıza büyük bir önem vermiş, ilimizde kurulan Kadın Kültür evleri ve Kadın kooperatifleri çalışmaları açısından Türkiye’de örnek teşkil etmiştir. Sayın Valimizin çaba ve gayretleriyle ve başkanlığını yaptığım Afyonkarahisar Yazarlar ve Şairler Derneği “AFYAŞAD” tarafından ilimizde ilk defa 8 Mart Dünya Kadınlar gününde “KADINANA PANELİ” düzenlenmiş ve bu panele ilimizde çok sayıda okul, cami, eğitim kurumları yaptıran hanımlar, çeşitli dernekler ve gönüllü kuruluşlar halinde teşkilatlanan 300’e yakın günümüzün Kadınanaları katılmıştır. Panel sonrasında 65 hanımefendiye “YILIN KADINANASI” plaketi verilmiştir. Derneğimiz yazarları tarafından, Kadınanalar konusunda 2 roman, 1 öykü kitabı, tarafımca eşimle birlikte “Dünden Bugüne Afyonkarahisar’da Kadınanalar” adlı bir araştırma ve inceleme kitabı hazırlanmıştır. Bu kitaplar dizilmiş bir kısmı basılmış, bir kısmı ise bandrollerinin alınma aşamasındadır. Bu eserlerin 27 Mayıs 5 Haziran tarihleri arasındaki KİTAP FUARINA yetişeceğini ümid etmekteyiz. Yine derneğimizce, 2021 yılının Yunus Emre Türkçe Yılı olması hasebiyle ilimiz genelindeki ortaokul ve lise öğrencilerinin katılımlarıyla düzenlenen “Yunus Emre Türkçe Yılı Şiirleri” kitabı da Valiliğimizce bastırılmış olup, şu an bandrolleri beklenmektedir.
Bu kısa bilgileri verdikten sonra, Afyonkarahisarlılar, özellikle çeşitli dernekler ve gruplar halinde faaliyet gösteren, çeşitli hayır kurumları yaptıran, projelere imza atan günümüzün Afyonkarahisarlı Kadınanaları, bir kadın valinin ilimize atanmasından dolayı çok memnundurlar. Artık bu kadınanalarımıza öncülük edecek bir “KADIN VALİYE KADINANA VALİYE“ sahip olduklarından dolayı çok sevinçlidirler. Sosyal Medyada da AFYAŞAD bünyesi altında Watsap Grubu halinde her an birbiriyle haberleşen ilimizin kadınanaları uygun bir zamanda topluca Sayın KADINANA VALİMİZİ ziyaret etmek isterler. Ayrıca Sayın Valimiz bizi bilgilendirirse hep birlikte tıpkı 8 Mart 2022 Dünya Kadınlar Gününde olduğu gibi Kadınanalarımızın türbelerini Sayın Kadınana Valimizle birlikte ziyaret edip dua etmek isterler.
Kadınana Valimiz Sayın Kübra GÜRAN YİĞİTBAŞI’YA ilimize hoş geldiniz. Afyonkarahisarlı Yazarlar, Şairler ve Kadınanalar her zaman sizin yanınızdadır diyor ve başarılar diliyoruz. Sizin ilimizde çek başarılı olacağınıza ve Müslüman Türk kadınını bir kadın vali olarak en güzel şekilde temsil edeceğinize yürekten inanıyoruz.
Kaynaklar:
. Aygen, M.S. (1986). Afyon’daki Kadınana, Afyon:Türkeli Matbaası.
. Çeçen, A. (1986). Türk Devletleri, Ankara: İnkılâp Kitapevi
. Dalkesen, N. 2017, s.301. “1318-1327 yılları arasında Anadolu’da İlhanlı genel valisi olarak görev yapan Timurtaş’ın İsyanı”, KEBİKEC / 43 • 2017
. Erdeğer, M.G.(2020) III. Alâeddin Keykubad’ın Türkiye Selçuklu Devleti’nin Tahtına Çıkışı. USAD, Güz 2020; (13): 79-112 E-ISSN: 2548-0154
Gönçer, S.(1971). Afyon İli Tarihi, c.1. İzmir: Karınca Matbaacılık ve Ticaret Kollektif Şirketi
. Hızal, İ. (1986, Nisan, Mayıs, Haziran). Afyonkarahisar’ın Su Yolları. Beldemiz, S. 6, Afyon, ss.3-4, 30.
. Gündoğan, M. (1998). Afyonkarahisar, Medrese Kitapevi
. Oruc, Z. (2015). Türkiye Selçuklu Devleti’nin Yıkılışından Sonra Anadolu’da Moğol Hâkimiyeti (1308-1335) Tarih Okulu Dergisi (TOD) Aralık 2015, Yıl 8, Sayı XXIV, ss. 297-323.
Tunca, A. (1990). 1. Afyonkarahisar Araştırmaları Sempozyumu Bildiriler. Afyon Belediyesi Yayınları. Yayın No:2

YAZARLAR

TÜMÜ

SON HABERLER