Nöbetçi Eczaneler
20 Temmuz 2013 Cumartesi 03:00:00 Ücretlilere Zekât Verilir Mi?
İslâm dini emanetlerin (yönetim işlerinin) ehline verilmesi üzerinde önemle durmakla kalmamış bu işi yürüten insanların belirli bir gelir düzeyine sahip olmaları konusuna da önem vermiş; Gerektiğinde memurların zekat funundan desteklenmesini sağlamıştır. Nisap miktarınca malı olan, yani zekat verecek konumda olan memurlar hariç, diğer memurlara zekat verilebilir. Bir hadisi şerifte Sevgili Peygamberimiz şöyle buyurmaktadır:
“Bir kimse bizim işimize tayin olunursa; evi yoksa ev edinsin, bekârsa evlensin, hizmetçisi yoksa hizmetçi ve bineği yoksa binek edinsin, kim bunlardan fazlasını isterse, O, ya hıyanet eder veya hırsızlık yapar.” (Ebu Davut, İmare,10; Ahmet İbn Hambel, IV, 229)
Burada emeği ile geçimini temin eden kimsenin belli bir süre içinde o gün için edinebileceği hayat standardı belirtilmiştir. Bunlar o günkü hayat şartları içinde gerekli ihtiyaçlar olup, örfe göre tespit edilmiştir.
Emevi Halifesi Ömer İbn Abdülaziz, çalışanlara hitaben şöyle demiştir:
“Herkesin barınacağı bir evi, hizmetçisi, bir atı ve evinin içinde gerekli eşyası olmalıdır. Bu imkânlara sahip olmayanın kimse borçlu (Garim) sayılır ve (zekat fonundan) desteklenmelidir.” (Ebu Ubeyt, El-Emsal, 556)
Ömer İbn Abdülaziz, memurlar için Zekât Fonundan yardım yapılabileceğini söylüyor.
Dernek ve Vakıflara Zekât Verilir mi?
Kur’an’da belirtilen yerlere zekâtı ulaştıran dernek ve kurumlara zekât vermek cazidir. Dernek ve vakıf yöneticileri “vekil” sıfatıyla teslim aldıkları zekâtı öğrencilere ve sekiz sınıftaki yerlere ulaştırabilirler. Toplanan zekâtlarla, demirbaş alınamaz, kira verilemez, zekât fakirin hakkı olduğundan Kur’an’da sayılan sekiz sınıfa ulaştırılır. Dernek ve vakıf yöneticileri kendilerine verilen zekâtları ihtiyaç sahiplerine ulaştırmazlarsa veya zekât düşmeyenlere verirlerse vebal altında kalmış olurlar. Zekât verilecek öğrencilerin fakir olması gerekir. Babası zengin olduğu halde babasından yeterli maddi destek alamayan öğrenciye de zekât verilebilir.
Zekât Verilen Kişinin Zengin Olduğu Ortaya Çıkarsa Ne Yapmak Gerekir?
Zekât mükellefi, kime zekât vereceğini araştırmalıdır. Araştırma sonucu zekât verilebilecek kişilerden olduğu kanaatine ulaştığı birisine zekât verir, daha sonra bu kimsenin zekât verilecek kişilerden olmadığı ortaya çıkarsa, zekâtı geçerli olur. Araştırma yapmaksızın zekât verir ve daha sonra bu kimsenin zekât verilebilecek kişilerden olduğu ortaya çıkarsa, zekâtı geçerlidir. Ancak böyle olmadığı anlaşılırsa,(araştırma yapmadan verdiği için) zekatı geçerli olmaz, yeniden vermesi gerekir. (Diyanet 2013 yılı Takvimi)
Kayınvalide ve Kayınpedere zekât verilebilir mi?
Fakir olan kayınpedere ve kayınvalideye zekât verilebilir. Çünkü bunlarla zekâtı veren kişi arasında usul ve füru ilişkisi olmadığı gibi, zekât veren şahıs bunlara bakmakla yükümlü de değildir. (Diyanet 2013 yılı Takvimi)
Zekât Havâle Yoluyla Ödenebilir mi?
Kişi, zekâtını bizzat elden verebileceği gibi, başkasına vekâlet vermek veya havale yoluyla da verebilir. Burada önemli olan, zekâtın, zekat alacak kişiye ulaşmasıdır.
Üvey Anne, Üvey Baba ve Üvey Çocuklara Zekât Ve Fitre Verilebilir mi?
Üvey anne, üvey baba ve üvey çocuklara fakir olmaları halinde zekât verilebilir. Çünkü bunlarla zekâtı veren kişi arasında usul ve füru ilişkisi olmadığı gibi, Zekât veren şahıs normal durumlarda bunlara bakmakla da yükümlü değildir. Ayrıca, bunların aralarında bir menfaat ilişkisi de yoktur. (ibnü’l-Hümâm, Fethu’l Kadir, II, 275, Beyrut, 1424/1003; İbn Âbidin, Reddu’l-Muhtar, Riyad 1423/2003, III,172, 293)
Fakir Kardeşe Zekât Verilebilir mi?
Fakir olan kardeşe zekât verilebilir. Kardeş çocuğu, amca, dayı, hala ve bunların çocukları da böyledir. Hatta zekât ve fitre verirken yoksul akrabalara öncelik vermek daha sevaptır. Çünkü bunda hem zekât borcunu ödemek, hem de sıla-i rahim vardır. Peygamber Efendimiz “Sadakasını hısımına veren için iki ecir vardır: Hısımlık eciri, sadaka eciri vardır.” Buyurarak bunu teşvik etmiştir. (Buharı; “Zekât, 44, İbn Mâce, “Zekât”, 24)
>>Devamı Yarın
