Roma İmparatorluğu ikiye ayrıldıktan sonra Batı Roma İmparatorluğunun başkenti Roma, Doğu Roma İmparatorluğunun başkenti Bizans şehri idi.
(Bugünkü İstanbul) Şehir çeşitli uluslar tarafından ele geçirilmek için defalarca kuşatıldı. Bunun nedeni Asya ve Avrupa yollarının kesiştiği, Karadeniz ve Akdeniz deniz yollarının geçişi olan İstanbul ve Çanakkale boğazlarının öneminden ileri geliyordu. Bizans şehrinin tarihte ilk kuşatması Atina üzerine gitmekte olan ünlü Pers Hükümdarı 1. Dara tarafından yapıldı. Tarihçiler bunu pek önemli saymazlar çünkü Pers ordusunun asıl amacı Atina’dır. Bundan dolayı Isparta Kralı Pavsanias’ın yaptığı kuşatma tarihte Bizans şehri kuşatmalarının ilki olarak kabul edilir. Daha sonraları Atina’lı Alkibiades şehri kuşatıp idareyi ele aldı. Bizans şehrinde demokratik bir düzen kurdular.
M.Ö kuşatmalarının en önemlilerinden biri de Makedonya Kralı Filip’in kuşatmasıdır. Ama Yunanlılar Bizans’ın yardımına koşup Filip’i geri püskürttüler. Daha sonra Romalı Generaller şehri kuşatmışlardır.
Romalıların Bizans’a en büyük akını Büyük Konstantin zamanında yapıldı.
Şehri ele geçiren Roma İmparatoru daha sonraki yüzyıllarda “Bizans Uygarlığı” adını alan Grek-Doğu uygarlığının merkezini bu şehre taşıyıp ona adını verdi.
Constantinapolis (Konstantinapolis) şehir bu tarihten sonra bu adla anılmaya başlandı. Doğu Roma İmparatorluğunun merkezi Konstantinapolis, İran hükümdarı Keyhüsrev, Avarlar, Araplar birbiri ardına kuşattılar. Müslüman Araplar Peygamberimiz Hz. Muhammet’in verdiği emre göre kutsal bir görev olduğuna inanıyorlardı. Arap kuşatmasının birisinde surlar önünde şehit olan Peygamberimize ev sahipliği yapan Eyüp Sultan da vardır.
İstanbul için en büyük yıkım 1204 yılındaki Haçlı-Latin istilasıdır. Latinlerin bu istilası 50 yıldan fazla sürmüş, şehir talan edilmiş, tarihi eserler, anıtlar yerinden sökülerek Roma’ya götürülmüştür. Doğu Roma-Batı Roma mezhep çatışması İstanbul’a çok büyük zararlar vermiştir.
Osmanlı Türkleri Anadolu’nun fethini tamamlayıp Rumeli’ye geçtikten sonra İstanbul’u fethetmenin zorunlu olduğu anlaşılmıştır.
Rumeli’nin büyük bölümünün fethi tamamlandıktan sonra tahta geçen genç Fatih Sultan Mehmet İstanbul’u almayı amaç edinmişti. Büyük hazırlıklara başlandı, üç ay gibi kısa bir sürede Karadeniz’den gelecek yardımları önlemek için Rumeli Hisarını yaptırdı.
Macar ustalara büyük toplar döktürdü. Doğu Roma’nın (Bizans) başkenti Konstantinapolis tarihinin 29. kuşatmasından 29 Mayıs 1453 günü Türklerin eline geçti. İstanbul’un fethinin Dünya tarihi için çok büyük etkileri oldu. Ortaçağ kapanıp Yeniçağ açıldı. Deniz ve kara ticaret yolları Türklerin eline geçti. İpek ve baharat yolları Müslümanların denetimine geçince Hindistan ve Çin’e ulaşmak için batılılar başka yollar aramaya başladı. Bu yollar aranırken keşfedilmemiş kıtalar ve topraklar bulundu. Batı dünyası zenginleşti, gemi sanayi ve diğer bilimsel çalışmalar arttı. Her alanda gelişen ve zenginleşen batı dünyası bu gelişmelerin dışında kaldı. Bu durum da bizim şansızlığımız oldu. İstanbul’un fethinin 565. yılı kutlu olsun.