Afet Bilinci ile “farkında” olacağız

29 Eylül 2014 Pazartesi 03:00:00
  Afyonkarahisar merkezli Afet Bilinci Derneği’nin tanışma toplantısına katıydım. İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’nün yerleşkesinde, iki konteynıra sahip olan Afet bilinci Derneği, tanışma toplantısı için de yine İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’nün konferans salonunu tercih etti. Çoğunluğu üniversiteli genç, 12-13 kişiydik. Toplantıya gelenlerin bir kısmı birbirilerini tanıyordu. Ben de elbette.
Afyon Kocatepe Üniversitesi’nin öğrenci kulüplerinden olan Akademi Arama-Kurtarma Kulubü’nün çalışkan akademik danışmanı Murad Tiryakioğlu ile bundan yaklaşık 4 yıl önce tanışmıştık. Kulübü anlatmıştı, sonra “Karanlıktan Korkmayanlar Kulübü” başlıklı bir yazı kaleme almıştım. Çünkü kulüp, “Karanlıktan korkmayanlar” ve “Gelecek hayalleri, enkaz altında kalmasın” sloganlarını kullanıyordu.
Zaman çabuk geçiyor. Karanlıktan Korkmayanlar Kulübü, akademik yıl başlangıçlarında “tanışma” toplantısı düzenledi, elimden geldiğince haber yapmaya çalıştım.
2011’de, Simav’da deprem oldu. Karanlıktan Korkmayanlar Kulübü üyeleri, soluğu Kütahya’da aldı. “Yapabileceğimiz bir şey var mı” demediler, “Yapacağımız bir şey vardır mutlaka!” dediler. 7
2011’in sonunda yine deprem oldu. Zelzelenin merkezi bu sefer Van’dı. Karanlıktan Korkmayanlar Kulübü, elbirliğiyle Van’a yardım toplayıp gönderdi. Kulüp üyelerinin, akademik danışman Murad Tiryakioğlu’ndan başlayarak en yeni katılımcıya kadar nasıl bir disiplin altında çalıştığına o zaman şahit oldum. Yardım malzemeleri için “elden ele” zincir oluşturulmuştu. Herkes görevinin başındaydı. Bu seferberlik, geceleri de sürüyordu.
Van’da bir örnek öyküleri oldu Karanlıktan Korkmayanlar Kulübü’nün. Kulüpte “hayatta kalmayı” öğrenen bir üye, Van’da öğretmenlik yapıyordu. Deprem olduğunda, kulüpteki eğitimleri hayata geçiren bu genç öğretmen, enkazlar arasında yaşamını yitirmekten kurtulmuştu.
Kulüp bir de ses getiren proje üretti. Anaokullarında deprem ve doğal afet bilincinin aşılanmasını sağlayan “Geleceğimiz Sadece Salıncakta Sallansın” projesi, Atatürk İlkokulu’unn ana sınıfında uygulandı. Çocuklar, hem eğlendi, hem öğrendi. Proje, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın da dikkatini çekti.
Afet Bilinci Derneği, işte bu tecrübelerden yola çıkarak kurulmuştu. Merkezi Afyonkarahisar’dı, ama “Karanlıktan Korkmayanlar” geleneği sürüyordu. Bu da ülkenin dört bir yanında ekilen tohumların Afet Bilinci Derneği’nin doğal gönüllüsü sayısını artırıyordu. Dernek, asıl olarak deprem ve doğal afetler sırasında nasıl davranılması gerektiği üzerine bir farkındalık çalışması yapılması için kuruldu. Bununla birlikte Dernek’e üye olanlar, belirli eğitimlerden geçecek. Bu da afet anında “müdahale” hızını artıracak.
İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’ndeki toplantıdan yaklaşık yarım saat önce oradaydım. Dernek Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Murad Tiryakioğlu, Dernek Yönetim Kurulu Üyeleri’nden Özgür Demir ve Yılmaz Ülkütaş birlikte geldiler toplantıya. Salonun hazırlıklarını da yine bu 3’lü tamamladı. Yani hem yönetici, hem çalışanlardı.
Afet Bilinci Derneği’ne internet üzerinden üye olanlar geldi sonra.
Can Dündar’ın 17 Ağustos 1999’daki büyük Marmara Depremi hakkında hazırladığı belgeselden bir bölüm izletildi önce. Ardından da derneğin gönüllülerinden ve şu anda İzmir’de olan Yiğit Ali Mercan’ın hazırladığı “Geleceğimiz Sadece Salıncakta Sallansın” kısa filmi.
Dr. Murad Tiryakioğlu ve Yılmaz Ülkütaş, Dernek’i, faaliyetlerini tanıttı kısaca. Artık sıra, üyelerin kaynaşmasını sağlayacak oyunlara gelmişti. İlk oyun, “Düğümden Kurtulma” idi. 8 kişi elele tutuşup düğüm oldular; sonra da bu düğümden kurtulmaya çalıştılar. Eğlenceli oyunla aslında “kriz yönetimi”ne dikkat çekiliyor, düşünerek hareket etme ve birlikte çözüm bulma gayesine ulaşılmasındaki başarı oranı ölçülüyordu. Afet anında sakin olunmalıydı çünkü. Sakinliği yitirdiğinizde yaşama ve müdahale etme ihtimaliniz de kayboluyordu.
Afet Bilinci Derneği üyelerinin ikinci oyunu ise, Dernek konteynırlarının önünde, büyük bir halka çizilerek oynandı. 18-19 kişi, hem kendilerine bir lakap buldular, hem de kendilerinden önce konulan lakapları ve söylenen isimleri akılda tutmaya çalıştılar. Böylece hem eğlendiler, hem de dernek içinde kim kimdir öğrenildi.
Afet Bilinci Derneği’nin adını bundan sonra daha çok duyacağız.
Nerede bir doğal afet olsa, Afet Bilinci Derneği o konuyu araştırmış, imkan varsa müdahale etmiş olacak.
Böyle bir Dernek’in üyesi olmak, beni mutlu ediyor.

NELER YAPILACAK?
Afet Bilinci Derneği, hafızasındaki kulüp tecrübeleriyle birlikte yeni projeler üreterek yoluna devam edecek. Bu projelerin ilki, tabii ki “Geleceğimiz Sadece Salıncakta Sallansın” projesinin yaygınlaştırılması ve geliştirilmesi olacak. Bir kulüp bünyesinde başlatılan projeyken bile etkili olan, tişörtler bastırılan, işadamları ve kurum-kuruluşların desteğiyle 50 bin liralık işi “sıfır” bütçeyle yapan Geleceğimiz Sadece Salıncakta Sallansın, önümüzdeki süreçte, pek çok ilkokul öğrencisinin hayatında iz bırakacak.
Afet Bilinci Derneği’nin ikinci projesi ise, başka bir farkındalık: Kan bağışı. Üniversite yerleşkelerinde kan bağışı toplanmasını hedefleyen Dernek Yönetim Kurulu, Türk Kızılayı ile görüşme hâlinde. Afetlerden sonra kan bağışlarına ihtiyaç malum. Kan vermenin vücuda yararı da biliniyor. Bu iki olguyu, Afet Bilinci Derneği birleştiriyor.
Afet Bilinci Derneği’nin uzun vadeli projesi ise Afyonkarahisar’da doğal afetlere ilişkin farkındalık düzeyini araştırmak. Böylece sonuca doğrudan varan projeler üretmek mümkün olacak.

DERNEK’E NASIL ÜYE OLUNUR?

Afet Bilinci Derneği’ne üye olmak çok kolay. İnternet sitesinden ya da sosyal paylaşım ağı Facebook üzerinden talep göndermeniz yeterli. Bunları yapamazsanız, Murad Tiryakioğlu’na Afyon Kocatepe Üniversitesi’nden ulaşmanız mümkün. Ama sadece üye olmak yetmiyor. Üyeliğin bazı sorumlulukları da var. Dernek üyeleri, eğitimden geçiyor. Bu eğitimler şöyle:
4 saat, Temel Afet Bilinci Eğitimi, 8 saat İletişim Becerileri ve Takım Çalışması, 30 saat Temel Arama Kurtarma Eğitimi, 16 saat Temel Yaşam Eğitimi, 4 saat Afet Durumlarında İletişim ve Haberleşme Eğitimi, 8 saat Yangın ve Müdahale eğitimi.
Karanlıktan Korkmayanlar Kulübü’nün tatbikatları da eğlencelidir. Bu eğitimlerin bir de tatbikatının olması muhtemel.

SALINCAK

Murad Tiryakioğlu, “Geleceğimiz Sadece Salıncakta Sallansın” projesinin tanıtımını öğrencilerine yaparken, “Proje kapsamında bir çocuk şarkımız da olacak” demişti. Ben de durumdan vazife çıkardım ve kendi kendime “Madem Hoca’ya destek olmak istiyorsun, al sana fırsat” diye söylendim. Eve gittim, Akademi Arama-Kurtarma Kulübü’nün faaliyetlerini gözden geçirerek bir şiirimsi yazdım. O günlerde değil ama, yaklaşık bir yıl sonra Afyon Kocatepe Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Müdürü Doç. Dr. Uğur Türkmen, bu şiirimsiyi besteledi. “Şiirimsi” yazmaya başlarken hayal ettiğim hedeflerden birisi gerçek olmuştu. İşte o şiirimsi:

Sallanalım salıncakta
Oynayalım parklarda
Gülelim öğrenelim
Biz hep kalalım ayakta
…
Çantamızı hazırlayalım
Ekmek, su, ilk yardım
Hayaller kuralım
Biz hep kalalım ayakta
…
Arkadaş bilelim depremi
Her an yaşarız belki
Sarılıp da sallarsa evi
Biz hep kalalım ayakta
…
Korkmayalım karanlıktan
Evimiz aile ile sağlam
Anlatalım derslerimizi
Biz hep kalalım ayakta
…
Turuncu turuncu amcalar
Abiler ve ablalar
Onları hep dinleyelim
Biz hep kalalım ayakta