Şehit Abdioğlu Salih (Balmahmut köyü)

Şehit Abdioğlu Salih (Balmahmut köyü)
Günümüzde Bulgaristan sınırlarında, geçmiş dönemde ise Osmanlı toprakları içerisinde olan Plevne’de yapılan savaşlarda şehit olanlardan birisi Afyonkarahisar’ın Balmahmut köyünden Abdioğlu Mehmet’in oğlu Salih’tir. Salih’in şehadeti 93 (Rumi 1293/M. 1877) harbi diye anılan Plevne Muharebesi’nde vuku bulmuştur. O da arkasında bakıma muhtaç genç dul bir eşle muhtemel yaşları küçük olan iki kardeş bırakmıştır. Salih’in şehit olmasının arkasından dört yıl sonra eşi Balmahmut köyünden Musa kızı Kezban Hatun şehirdeki Bidayet Mahkemesi’ne başvurarak Tataroğlu Ali’nin oğlu Ömer huzurunda unu dava ederek kadıya şunları söylemiştir:
Eşim olan Abdioğlu Mehmet’in oğlu Salih, 17 Teşrin-i evvel 1293/29 Aralık 1877 tarihinde Plevne Muharebesi’nde binek tabyasında düşman tarafından atılan kurşunun isabet etmesiyle şehit olmuştur. Eşimin yukarıda adı geçen Ömer’den karz-ı şer‘îden seksen kuruş alacağı olup eşimin vefat etmesiyle mirası benimle, erkek kardeşleri Ahmet ve Mehmet’e düşmektedir. Adı geçen paradan hisseme isabet eden yirmi kuruşu Ömer’den talep ederim.
Şehit Salih’e borcu olduğunu kabul eden Ömer, Kezban Hatun’un eşi olduğunu belgelemesi sonucunda hissesine düşen parayı vereceğini söylemiştir.  Bunun üzerine Kezban hatun kadılık makamına Hacı Mahmut Mahallesi’nden orta boylu, ela gözlü Ahmet Tavasoğlu Abdullah’la Çavuşbaşı Mahallesi’nden yine orta boylu, ela gözlü Teşcioğlu Mustafa’yı şahit göstermiştir. Şahitler kadı huzurunda şöyle demişlerdir:
Kezban Hatun’un eşi olan Abdioğlu Mehmet’in oğlu Salih 17 Teşrin-i evvel 1293/29 Aralık 1877 tarihinde Plevne Muharebesi’nde düşman tarafından atılan kurşunun isabet etmesiyle şehit olmuştur. Biz cenazesini gördük ve inceledik. Bu anlattığımız hususa şahidiz, şehadet dahi ederiz diyerek ayrı ayrı şahitlikte bulunmuşlardır.
Kadı şahitlerin anlattığı hususları ve onların doğru söyleyip söylemediklerini gizli olarak Hacı Mahmut Mahallesi’yle Çavuşbaşı Mahallesi imamı ve muhtarına sorarak bilgi almış; sonuç olarak, Kezban hatunun kocasının şehit olduğuna, mirastan hissesine düşen paranın da Tataroğlu Ömer tarafından ödenmesi gerektiğine karar vermiş ve bu husus mahkemece 29 Cumadiye’l-evvel 1297/9 Mayıs 1880 tarihinde kayıt altına alınmıştır. (Kaynak: Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Afyonkarahisar Şer‘iye Sicili (AŞS), defter no: 607, s. 170/439).

Şehit Abdioğlu Salih’in şehadetini belgeleyen
ve hanımının miras hakkını talep ederek hissesine
düşen meblağın alınmasını gösteren mahkeme kaydı.
(AŞS, defter no: 607, s. 170/439).