Ölülere De Selam Verilir (II)

Yine elimizdeki belgelerin bildirdiğine göre Peygamber Efendimiz (s.) Uhud savaşından sekiz yıl sonra bu savaşta şehit düşenlerin mezarlarını ziyaret ederek tıpkı yeni ölmüşler gibi cenaze namazlarını kılmıştı. (Bu haber Buhari, Müslim ve diğer hadis kaynaklarında kaydedilmiştir. Tahrici daha önceki sayfalarda geçmiştir.)
Ebu Davud’un bildirdiğine göre üçüncü halife Hz. Osman (r.) şöyle demiştir:
“Peygamber imiz bir ölü toprağa verildikten sonra mezarı başında bir süre daha durur ve bize şöyle derdi:
“Kardeşiniz için Allah’tan mağfiret isteyiniz, onun için kararlılık ve tahammül gücü dileyiniz, o şimdi sizden bir şeyler bekler.” (Ebu Davud, H. Cenazeler, bab: Mezar yanında ölü için dua etme, H. No: 3221, c. 3, s. 550; Hakim, El-Müstedrek, Cenazeler kitabı, Ölü defnedilince mezarı yanında durup onun için dua ve bağışlanma dileğinde bulunma, c. 1, s. 370; Hakim: “Bu hadis Müsnedlerin kaydetmemelerine rağmen onların rivayet koşullarına göre sahihtir,” diyor. El-Zehebi de El-Telbis adli eserinde Hakim’in görüşünü paylaşmaktadır. Bkz. Hamiş, c. 1, s. 370, 371.)
Sahabeler den İbn-i Abdülbirr’in doğru olduğunu onayladığı bir hadise göre Peygamberimizin (s.) şöyle buyuruyor:
“Her hangi bir kimse hayattayken tanıdığı bir kardeşinin mezarının yanından geçerken, eğer ona selâm verirse Allah o ölüye ruhunu geri vererek kardeşinin verdiği selâmı almasını sağlar.” (Süyutî, Cami’ül-Sağir, c. 2, s. 518, H. No: 7662; El-Menavi “Feyz El-Kadir’inde İbn El-Cevzi’nin hadisin sahihliğini onaylamadığını söylemektedir. Devamla şöyle diyor: “Hafız El-Irakî bu hadisi İbn Abdulberr’in sahih bir senetle İbn Abbas’tan kaydetmiş. Abdul Hakk da sahihliği onaylamıştır. “Feyz El-Kadir, c. 5, s. 487; İbn Abdulber, El-İstiztar, c. 1, s. 234.)
Bu arada ölüyü toprağa verdikten sonra ona “Telkin” verilmesi ile ilgili olarak güvenirliği tartışmalı bir hadis rivayet edilmiştir. (Ölüye telkin verme: Kişi yeni defnedilen ölünün mezarı başında durup “Ey falanca şunu şunu hatırla!” gibi uyarılarda bulunur. Bkz. Şerh El-Muğnî ve El-Şerh ve El-Kebir, c. 2, s. 387.)
Bununla birlikte eski Şam âlimlerin den bazıları onu hem nakletmişler ve hem de uygulamışlardır. Bundan dolayı gerek bizim arkadaşlarımızın çoğunluğu ve gerekse başka birçokları ölüye telkin vermeyi müstahab saymışlardır. (Daha geniş bilgi için bakınız Müellifin fetvaları, c. 24, s. 296, 299; ayrıca bkz. Şerh El-Muğni, c, 2, s. 385, 386.)
Peygamberimizin ölüyü toprağa verdikten sonra, mezarlığı ziyaret ederken veya yanından geçerken yaptığı ve ümmetine yapmayı emrettiği hareketler, tıpkı yaşayanlara karşı olduğu gibi ölüleri selâmlamadan ve onlar için dua etmekten ibarettir. Ölü için dua eden kimse bu arada hem kendisi ve hem de diğer bütün Müminler için de dua etmektedir. Nitekim cenaze namazında da namazı kılan kimse ölüye öncelik ve özellik tanımakla birlikte bunun yanında hem kendisi ve hem de diğer tüm Müminler için de dua etmektedir.
Bütün bu Peygamber sünnetleri ile ilk önce Müslümanların uygulamaları ölüler ile ilgili olarak Müslümanlar için şeriata uygun (meşru) davranışlardır ve sahabeler in Peygamberimizin mezarı başında da yaptıkları hareketlerdir. Kabir ziyaretine gittiğimiz zaman kısaca “Esselamu aleyküm ya ehlel kubur” Allah’ın selamı üzerinize olsun ey kabir ehli diyerek selam verebiliriz.