İBN-İ SİNA

Filozof, hekim ve çok yönlü Müslüman bilim adamı İbn-i Sina’nın Haziran ayı içerisinde, muhteelen de bugünlerde dünyaya geldiği bilinmektedir.
Türk-İslam bilim adamlarından olan İbn-i Sina 980 yılında Buhara yakınlarındaki Afşara’da doğdu. Tam adı Ebu Ali el-Hüseyin bin Abdullah bin Sina’dır ve Batı’da isminin Latincesi ‘Avicenna’ ile tanınır.
Filozof ve hekim olan Sina’nın çocukluğu parlak bir gelecek için faydalı geçmiştir. Babası Samanoğulları sarayının kâtipliğini yaptığında evine gelenler dönemin ünlü bilginleriydi. Daha çocukluğunda bilginleri tanıma imkânına ulaşmıştır. Güçlü belleğe ve üstün zekâya sahip bu çocuk daha 14 yaşında bilgi yönünden hocalarını geçmişti. 16 yaşına geldiğinde ise yanında hekimler çalışıyordu. Derin bir dini ve tıbbi bilgi donanımına sahip olduktan sonra 18 yaşında Buhara Sultanı Nuh bin Mansur’u tedavi etti. Bunun karşılığında Samani sarayının zengin kütüphanelerinden faydalanma imkânı buldu.
Kütüphanede Farabi’nin günümüze ulaşamayan ‘et-Ta’lim üs-sani’ adlı yapıtı da yer alıyordu. Eserden yararlanarak Aristoteles’in metafiziği ile ilgili bilgiler edindi. Yine 18 yaşında Kur’an, edebiyat, felsefe, matematik, gökbilim, doğa bilimleri, tıp ve benzeri alanlarda döneminin en güvenilir bilginleri arasına girmişti.
21 yaşında ise Medrese dallarının tümünde uzmanlaşmıştı. İbn-i Sina babasının ölümünden sonra ve devletin içindeki huzursuzluklar nedeniyle çalkantılı bir yaşam geçirdi. Devlet hizmetlerine de katkıda bulunarak bir süre saray katipliği yapmıştır. Hanedan’da Şemsüddevle’ye vezirlik yaptığı gibi yine siyasi sorunlar nedeniyle kent kent kaçmak zorunda kalmıştır. Bir yandan da Türkler Orta Asya’da İran hâkimiyetine son veriyordu. Günlük hayatında sıkıntılar olduğundan ancak gece okuyup yazıyordu. Kararlılığı ve azmi ile çalışmalarını başarıyla yürütebildi.
ŞAHESERLERİ
Kitabü’ş-Şifa 11 ciltlik bir eser olup nerdeyse tüm bilim dalları hakkında yazılmıştır.
El Kanun fi’t Tıb Bu kitap İbn-i Sina’nın deneyimlerinin yer aldığı sistematik bir ansiklopedidir. İbn-Sina’nın en ünlü kitaplarındandır. 700 yıl boyunca Batı’da ders kitabı olarak okutulmuş bir eserdir. Günümüzde Paris Üniversitesi’nin tıp fakültesi öğrencileri S.t Germain Bulvarı yakınlarındaki konferans salonunda İbn-i Sina ve er-Razi gibi iki bilginin portreleri ile karşılaşırlar.
Kitabu’n-Necat Kitap savaş alanında ve Kitabü’ş-Şifa’nın yetkin bir özeti şeklindeydi.
Kitabu’l-İşaret ve’t-Tenbihat Bu kitap İbn-i Sina’nın kişisel görüşlerini içeren bir yapıttır.
Lisanü’l-Arab Isfahan Bir Arap bilgini onun Arapça bilgisini yetersiz gördüğünden İbn-i Sina’yı üç yıl çalıştırarak müsvedde biçiminde Lisanü’l Arab’ı yazdı. Diğer eserleri: Aksamu’l-Ulumi’l-Akliyye, Risale fi’l Hudud, İsbatu’n, Nubavve, Risale fi’l-Kader, el-Ahlak, Kitab fi’s-Siyaset, Risale fi’l-Aşk, Hayy İbn Yakzan, Kitabu’l-İnsaf, el-Ahd olarak sıralanmaktadır.