ALLAH’IN ÜÇ BİN İSMİ VARDIR

Seyyid Muhammed Hakkı Hazretleri, Sırlar Hazinesi adlı eserinde şöyle diyor:
“Bil ki Allahü Teâlâ’nın üç bin ismi vardır. Bin ismini sadece meleklere öğretmiştir, başkasına değil. Bin ismini de yalnız peygamberlere öğretmiştir. Üç yüz ismi Tevrat’ta, üç yüz ismi İncil’de, üç yüz ismi Zebur’da, doksan dokuz ismi de Kur’an-ı Kerim’de mevcuttur. Bir ismini de Cenâb-ı Hak kendine seçip ayırmıştır. Bahsedilen üç bin ismin mânası şu üç isimde toplanmıştır: Bismillâhirrahmânirrahîm  (Allah – Rahman – Rahim) kim bunu öğrenir ve söylerse, Allah’ın bütün isimlerini anmış gibi olur.” (Sırlar Hazinesi, s.318, Celal Yıldırım tercümesi, İstanbul 1977)
Gerek özel ismi, gerek şahıs ismi olan “Allah” yüce ismi ile Allah’tan başka hiçbir tanrı anılmamıştır. ”… Hiç sen Allah’ın ismini taşıyan başka birini bilir misin?” (Meryem suresi/65) Ayetinde de görüldüğü gibi, O’nun adaşı yoktur. Bundan dolayı Allah isminin ikili ve çoğulu da yoktur. O halde ancak isimlerinin birden çok olması caizdir. Hatta özel ismi bile birden çok olabilir ve değişik dillerde Yüce Allah’ın ayrı ayrı özel isminin bulunması mümkündür. Ve İslam’a göre caizdir. Büyük âlimlerden İmam Şarani bu konu da “Tabakatü’l Kübra” isimili eserinin 3. cild, 1053’ncü sayfasında şöyle buyurlaktadır: “İsm-i zât birdir, iki olmaz… Ama her dildeki tabiri başkadır”  Elbette “ Esmaül Hüsna “Allah (c.)’ın en güzel isimleridir. Ama Kur’an’da “ Güzel isimlerin hepsi Allah’ındır …” ( A’raf suresi 180 ) diyen ve bütün isim ve dilleri yaratan bizzat Allah değil midir? Rum suresi 22. ayete göre insanların dillerinin ayrı ayrı olması Allah’ın varlığını, gücünü gösteren ayetleridir, delilleridir. Hangi dil ile olursa olsun Allah’ın yaratmış olduğu çeşitli dillere ait değişik sözcüklerle Allah’a hitap etmekte bir sakınca yoktur. Bununla beraber, Allah sözcüğü, yaratıcımızın en güzel ismi ve özel adıdır; en yaygın dillerde bile Allah ismine eşanlamlı bir ad bilmiyoruz.
Allah Adı Özelden De Ötedir
Bu konuda Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, Fatiha suresinin tefsirinde aşağıdaki bilgilere yer verir:
“Gerek özel ismi, gerek şahıs ismi olan “Allah” yüce ismi ile Allah’tan başka hiçbir ilâh anılmamıştır. “Sen O’nun bir adaşı olduğunu biliyor musun?” (Meryem, 19/65) Âyetinde de görüldüğü gibi, O’nun adaşı yoktur. Bundan dolayı Allah isminin ikili ve çoğulu da yoktur. O halde ancak isimlerinin birden çok olması caizdir. Hatta özel ismi bile birden çok olabilir ve değişik dillerde Yüce Allah’ın ayrı ayrı özel isminin bulunması mümkündür. Ve İslam’a göre caizdir. Bununla beraber, meşhur dillerde buna eşanlamlı bir isim bilmiyoruz. Mesela tanrı, hudâ isimleri “Allah” gibi birer özel isim değildir. İlâh, Rab, Mabud gibi genel anlam ifade eden isimlerdir. Hudâ, Rab demek olmayıp da “Hud’ay” kelimesinin kısaltılmışı ve “vâcibu’l-vücûd, mutlak var olan” demek olsa yine özel isim değildir. Arapça’da “ilâh”ın çoğulunda (âlihe); “rabb”in çoğulunda (erbâb) denildiği gibi Farsçada “hudâ”nın çoğulunda “hudâyân” ve dilimizde tanrılar, ma’bûdlar, ilâhlar, rablar denilir. Çünkü bunlar hem gerçek, hem de gerçek olmayan ilâhlar için kullanılır. Hâlbuki “Allahlar” denilmemiştir ve denemez. Böyle bir kelime işitirsek, söyleyenin cahil olduğuna veya gafil olduğuna yorarız.” (Fatiha suresi, E.M.Hamdi Yazır)
Allah,  kendisine ibadet edilen yüce varlığın özel ismidir. Özel isimler diğer dillere tercüme edilemezler. Hatta Arapça olan bir başka kelimenin onun yerini tutması da mümkün değildir. Bu sebeple bilginler ister Arapça olsun, ister diğer herhangi bir dilden olsun, başka bir kelimenin “Allah” isminin yerini tutamayacağı konusunda fikir birliği içindedirler. Ancak Kur’an’da, Allah kelimesinin işaret ettiği zât için ilâh, mevlâ, rab gibi isimler de kullanılmıştır. Bu sebeple Farsçadaki Hüda, Mevla ve Yezdân, Türkçedeki Tanrı ve Çalab, Uluğ Tanrı, Ulu Tanrı, Ogan Tanrı, Gök Tanrı,Yüce Tanrı (Gök eski Türkçede ulu, büyük anlamlarına gelirdi.)   gibi isimler her ne kadar Allah özel isminin yerine geçmezse de ilâh, mevlâ, rab gibi âyet ve hadislerde geçen Allah’ın diğer isimlerinin yerine kullanılabilir.