SİT’ler ve Kurullar – Kocatepe Gazetesi

24 Temmuz 2014 Perşembe 03:00:00
  Eskişehir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nün Afyonkarahisar’daki bazı projeleri yavaşlatması, bazı projelerine engel olması zaman zaman gündeme geliyor. En dertlisi de Afyonkarahisar Belediyesi. Belediye’nin önünü açacak yolu ise 2008 yılında Kütahya buldu. Kütahya’da 2008 yılında Eskişehir’den bağımsız bir Bölge Kurulu oluşturuldu. Afyonkarahisar’da Bölge Kurulu oluşturulması hâlinde, işlemler hızlanacak. Afyonkarahisar’da ise iki yeni bölge Eskişehir’deki kurul tarafından SİT ilan edildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bazı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararları Resmi Gazete’de yayımlandı.
Bu kararda İzmir ve Adana’daki kurulların aldığı kararların ardından Eskişehir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü’nün kararları yer aldı.
Buna göre Afyonkarahisar İli, Merkez İlçesi, Olucak Köyü, Taşlıseki Tepe Mevkii’nde tespit edilen Taşlıseki Tepe Mevkii Örenyeri’nin 2863 sayılı Kanun kapsamında I. (Bir) ve III. (Üç) Derece Arkeolojik Sit olarak tesciline; III. (Üç) Derece Arkeolojik Sit sınırlarına ilişkin geçiş dönemi koruma ve kullanma koşullarına ilişkin önerilerin hazırlanarak Kurula iletilmesine; söz konusu alanda Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun 05.11.1999 gün, 658 sayılı İlke Kararı’nın ilgili hükümlerinin geçerli olduğuna ve Kurulumuzdan izinsiz herhangi bir fiziki ve inşai müdahalede bulunulmamasına karar verildi.
Ayrıca Afyonkarahisar İli, İhsaniye İlçesi, Üçler Kayası Köyü’nde tespit edilen Nallıkaya Nekropolü’nün 2863 sayılı Kanun kapsamında I. (Bir) Derece Arkeolojik Sit olarak tesciline; söz konusu alanda Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun Arkeolojik Sitler, Koruma ve Kullanma Koşulları’na ilişkin 05.11.1999 gün, 658 sayılı İlke Kararı’ndaki I. (Bir) Derece Arkeolojik Sitlerle ilgili hükümlerin geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma koşulları olarak belirlenmesine; sit sınırları içerisinde Kuruldan izinsiz herhangi bir fiziki ve inşai müdahalede bulunulmamasına karar verildi.
Afyonkarahisar İli, Bolvadin İlçesi, Nusratlı Köyü, Tilkideliği Mevkii’nde ve tapunun K26A-18D pafta, 127 ada, 37 ve 34 parsellerinde tespit edilen Milli Mücadele Döneminden kalma siperin “Tarihi Sit” olarak tescilinin ve hazırlanan tescil fişinin uygun olduğuna; söz konusu alanda Kuruludan izinsiz herhangi bir fiziki ve inşai müdahalede bulunulmamasına; ayrıca bahsi geçen kalan alanın Çevre ve Orman Bakanlığına tahsis edilmesinde, yukarıda bahsi geçen siper ile 30.01.2013 gün ve 1190 sayılı Karar ile tarihi sit olarak tescilli, 127 ada, 22 ve 37 parsellerde yer alan Milli Mücadele Dönemi siperlerinin en az ellişer metre uzağında ağaçlandırma yapmak şartıyla 2863 sayılı Kanun kapsamında sakınca bulunmadığına karar verildi.
***
Afyonkarahisar’ın hemen hemen her köşesinde bir çalışma yapılacağı zaman insanların karşısına SİT Kurulu engelleri çıkıyor. Yanlış anlaşılmasın tarihi ve kültürel varlıkların korunması elbette doğru. Ama bu koruma kararlarının günlük hayatla uyumlu olması biraz da kararların yerinde alınmasına bağlı. Sürekli gündeme gelen “SİT alanı içinde olup olmama” tartışmasının önüne, Afyonluların girişimiyle geçilebilir. Afyonkarahisar’ın bağlı olduğu Eskişehir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nün kente uzak olması, Belediye yetkililerinin Kurul’un her toplantısına çok sayıda dosyayla gitmesi, Eskişehir’deki Kurul’un gündemini yoğunlaştırıyor. Afyonkarahisar’daki yetkililerin, Eskişehir’deki uzmanların yükünü hafifletecek tek şey ise, merkezi Afyon olan Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nün kurulması. Eskişehir’de kültür varlıkları ile ilgili 5 bini aşkın dosya bulunuyor. Afyonkarahisar’da ise bu sayı 4 bini aşıyor. Eskişehir’deki bir uzman, örneğin Dazkırı’da bir inceleme yapmak için 2 günlük bir mesai harcamak zorunda kalıyor. Bir şehrin Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nden ayrılması ise siyasi erkin talebine bağlı. Afyonkarahisar’ın komşusu Kütahya, siyasi erkin olumlu görüş bildirmesi neticesinde, 2008 yılında Eskişehir’den ayrıldı. Aynı yıl, Kütahya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü kuruldu. Müdürlük, Kütahya’nın yanı sıra Uşak’ı da incelemeye başladı.Afyonkarahisar’da Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü oluşturulması durumunda, Afyon’a bağlanması muhtemel vilayet ise Isparta olarak görülüyor. Antalya Kurulu’na bağlı Isparta’nın coğrafî ve kültürel bakımdan Afyon’a yakın olması, bu ihtimali kuvvetlendiriyor. Bunun için Antalya Kurulu’nun da olumlu görüş bildirmesi gerekiyor. Afyon’da kurul oluşması hâlinde, SİT alanları ile ilgili işlemlerin hızlanması bekleniyor.