Dinar’a piyango vurdu – Kocatepe Gazetesi

12 Haziran 2013 Çarşamba 03:00:00
  Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın Maden Tetkik ve Arama Kurumu’nun (MTA) Afyonkarahisar’ın Dinar ilçesi çevresinde 5 yıldır devam eden sondaj çalışmalarının tamamlandığını ve Dinar’daki linyit rezervinin 950 milyon ton olduğunun tespit edildiğini belirterek, “Bölgede yaklaşık 5 milyar dolarlık yatırımla 3 bin 500 megavat (MW) gücünde termik santral kurmayı hedefliyoruz. Bu, santral inşası ve maden sahasında 6-7 bin kişilik istihdam demektir” açıklamaları kelimenin tam anlamıyla Afyonkarahisar gündemine “bomba” gibi düştü.
İlk etapta ulusal radyoların haber bültenlerinde ve tv haber bültenlerindeki yer alan haber duyulur duyulmaz hemşehrilerimizin zihninde iki ayrı fikir oluştu.
Kimileri “Afyon’a ve Dinar’a piyango vurdu” derken, başka bir kesim de “Afyon ve Dinar’da çevre katledilecek” endişesine düştü.
Önümüzdeki süreçte Afyonkarahisar ve Dinar kamuoyunun “çevre ve termik santral protestoları”na alışmak zorunda kalacağı görülüyor. İlimiz bu tür protesto çalışmaları ile de gündeme gelecek galiba.
Oysa konunun uzmanları, daha çok, bu yatırımın bir “piyango” niteliğinde olduğu görüşündeler. Bakın, haberi ilk veren Dünya Gazetesi’nin muhabiri Mehmet Kara “Dinar’daki kömür rezervi ne anlama geliyor?” sorusunu nasıl yanıtlıyor:
“Türkiye’de bundan böyle linyit denilince akla önce ve sadece Afşin-Elbistan gelmeyecek, Dinar’ın adı da linyitle birlikte anılacak. Çünkü Dinar’da uluslararası standartlara uygun olarak yapılan çalışmalar sonucunda ortaya çıkarılan ve kesinleştirilen kömür rezervi kalorifik değer açısından şu anda Türkiye’nin işletmedeki en bilindik kömür sahası olan Elbistan’dakinden 1.7 kat daha yüksek.
Bu şu anlama geliyor. Yeni rezerv sahası, önümüzdeki dönemde Türkiye Kömür İşletmeleri Anonim Şirketi’ne devredilecek. TKİ de bu sahayı, kömüre dayalı termik santral kurulması şartıyla özel sektöre açmak üzere ihaleye çıkacak. Isıl değeri yüksek bir kömür sahasına kurulacak termik santrale talip olacak yatırımcı sayısı artacak. Elde edilecek gelir, bugüne kadarki kömür sahası özelleştirmelerinden daha yüksek olacak. Türkiye, buraya yapılacak yatırımlarla, 30 yıl süreyle işletilecek 3500 MW’lik ek bir kurulu gücün de sahibi olacak.”
Yani Dinar ve Afyon, Afşin-Elbistan’dan daha kıymetli bir konuma ulaşacak. Antalya’ya giderken son bir yıldır Dinar tepelerinde görülen “rüzgar gülleri” ülkesini seven herkese gurur veriyordu. Rüzgar enerjisinden elektrik üretiminin yapıldığı bu bölge şimdi yeni bir gurur kaynağı olacak.
***
Bakan Yıldız da yaptığı yazılı açıklamada, yüksek kalorili yerli linyite yapılacak yatırımla hem Afyon’un hem de Türkiye’nin kazanacağını bildiriyor. Yıldız, MTA’nın 5 yıldır yaptığı çalışmalar sonucunda Afyon Dinar’daki linyit rezervlerinin 950 milyon ton olduğunu tespit ettiklerini belirterek, “Bölgede yaklaşık 5 milyar dolarlık yatırımla 3 bin 500 MW gücünde termik santral kurmayı hedefliyoruz. Bu, santral inşası ve maden sahasında 6-7 bin kişilik istihdam demektir” değerlendirmesinde bulunuyor.
Bakan Yıldız çevre ile ilgili endişelere de değinerek, “Biz çevreye rağmen değil, çevre yatırımlarıyla birlikte, temiz kömür teknolojileri kullanarak bu enerji yatırımlarını gerçekleştiriyoruz. Son 10 yılda 1,2 milyar liralık termik santral çevre yatırımı yaptık. Önümüzdeki dönemde 1 milyar liranın üzerinde yatırım daha gerçekleştireceğiz. Bu yatırımlar eski santrallerle alakalı. Yeni yapılan termik santrallerde, kuruluş aşamasında bu yatırımları tamamlama şartını koşuyoruz. Bacagazı kükürt arıtma tesisleri, elektrofiltreler, kül stoklama sahası yatırımları, hava kalitesi ölçüm istasyonları ve atıksu arıtma tesisleri bu aşamada tamamlanıyor.” diyor.
***
Afyonkarahisar ve özellikle de Dinar açısından tarihi bir dönüm noktasındayız. Uluslar arası yatırımcılar tarafından bir termik santral kurulacak ve onlarca yıllık gelecekte ülke ekonomisi açısından hem linyit rezervleri hem de termik santral önemli bir rol üstlenecek. Dinar’daki linyit sahasında ulaşılan kesinleşmiş rezerv, Türkiye’nin kurulu elektrik kapasitesine de ciddi katkı yapacak. Bölgede 3500 MW kurulu güce sahip santral kurulacak. Buradaki rezerv, kurulacak bu santral ya da santrallerin 30 yıllık kömür ihtiyacını karşılayacak. Halen Türkiye’nin işletmedeki en büyük linyit havzası olan, 2700 MW kurulu güçte termik santrallerin bulunduğu Elbistan’da işletilen kömürlerin ortalama ısıl (kalorifik) değeri 1050 k.calori/kg. Dinar’daki linyitin ortalama ısıl değeri ise 1700 k.cal/kg seviyesinde.
Enerji Bakanlığı yetkililerinin Dünya Gazetesi’ne yaptıkları değerlendirmelerden konunun önemini biraz daha anlamaya çalışalım:
Dinar’daki kömür sahasının konum itibariyle İstanbul-Antalya yolu üzerinde, Afyon, Denizli, Burdur, Isparta, Uşak gibi illere yakın bir noktada bulunmasının büyük önem taşıdığı vurgulanıyor. Söz konusu bölgeye en yakın baz yük santral grubu, Muğla Yatağan’daki termik santraller. Dinar’daki yeni linyit sahasında kurulacak güçlü bir santral ya da santraller grubu, Türkiye elektrifikasyon sisteminin ihtiyaç duyduğu bölgesel dengenin sağlanmasına da hizmet edecek. Bu hem sistemin daha kaliteli, kesintisiz ve daha düşük teknik kayıpla elektrik iletebilmesi anlamına gelecek.
Bakanlık yetkilileri, Dinar Linyit Sahası’nın kırsal bir alanda bulunduğuna dikkat çekerek, “Yapılacak yatırımlar için işletme alanının kamulaştırılması açısından sorunsuz bir bölge. Kapalı işletme olma ihtimali yüksek. Bu yüzden de kamulaştırma sorunu yaşanmaz. Üstelik iletim hatları da yakın. Ve bir de Denizli gibi gelişmiş bir bölge ile Isparta ve Afyon’un tam ortasında. Kurulacak santraller bölgede bir baz yük oluşturacak. Bu açıdan da çok önemli. Yani kurulu gücün bölgesel dağılımı açısından” diyor.