HER ANIMIZI İBADETE ÇEVİREBİLMEK – Kocatepe Gazetesi

13 Aralık 2013 Cuma 02:00:00
  Yapılan bir ibadetin kabul edilip edilmemesi o ibadeti yaparken içimizden geçen niyetle ilgilidir. Niyet kalbe ait bir iştir. Niyet, kalbin bir şey’e karar vermesi, o işin ne için yapıldığını bilmesi demektir.
Başta namaz olmak üzere, zekât, sadaka, hac, umre, oruç vb. ibadetleri yapacak olan kişinin niyeti hâlis olmaz ve bu ibadetini sırf Allah rı¬zâsı için yapmazsa ibadeti gerçekleşmediği, kabul edilmediği gibi şu âyete de ters düşmüş olur:
“Onlara, ancak dini Allah’a has kılarak, hakka yönelen kimseler olarak O’na kulluk etmeleri, namazı kılmaları ve zekâtı vermeleri emredilmişti. İşte bu dosdoğru dindir.” (Beyyine 98/5.)
Niyetle ve sünnete tabi olmakla insanın âdet ve alışkanlıkları birer ibadet hükmüne geçer. Meselâ akşam yatarken gece ibadetine kalkma niyeti olan bir insanın uykudaki solukları dahi zikir yerine geçer. Bir Müslüman günlük yaşantısında Peygamber Efendimizin sünnetine uymakla ve her işte Allah rızasını kazanmayı niyet etmekle bütün bir hayatı ibadet haline dönüştürebilir. Çünkü peygamberimizin ifadesiyle “Müminin niyeti amelinden hayırlıdır; (Beyhakî, Şuabü’l-İman, Beyrut, 1990. V, 343.) Ameller niyetlere göredir.”(Buhârî, Bedü’l-vahyi, 1.)
Bazı âlimler niyet hadisinin İslam’ın üçte birini teşkil ettiğini söylemişlerdir. Zira kulun ameli ya kalbiyledir ya diliyledir veya da organlarıyladır demişlerdir. İşte burada niyet bu üç kısımdan biri ve en üstünüdür. Çünkü niyet bazan tek başına bir ibadet olduğu halde diğerleri ibadet olabilmek için mutlaka niyete ihtiyacı vardır. Böylece niyet amelden hayırlı olduğu anlaşılmış olur. İnsan ne kadar gayret ederse etsin, niyetindeki ameli yakalayamaz. Niyet, âdetleri ibadete çeviren bir şartel ve anahtardır. İslamda bütün ibadetler Allah ve Allah rızasını kazanmak için yapılır. Riya ve gösteriş için yapılan ibadetin sevabı yoktur hatta vebali vardır.
Hadislerde belirtildiği üzere cephede şehitlik veya malı infak etmek de niyete göre değerlendirilir. Birincisinin en çarpıcı örneği “Kuzman” olayıdır. O müslümanlar safında herkesin dikkatini çekerek, takdirini celbedecek kadar kahramanca savaşmış ve pek çok müşriği öldürmesine rağmen aldığı bir yaradan dolayı intihar etmesi üzerine Peygamberimiz: “İnsanlardan bazıları vardır ki, halkın görüşüne göre cennet ehline yaraşan hayırlı işler yaparlar. Hâlbuki onlar o işlerini yaparken taşıdıkları niyetleri sebebiyle cehennemliktir.” (Müslim, İman, 179.) buyurmuşlardır. Bu hadisenin zıttı da mümkündür ve Peygamber Efendimiz zamanında yaşanmıştır. Meselâ Uhud savaşına kadar İslâmiyet’i kabul etmeyen Amr b. Sâbit, Uhud günü iman edip, silahını kuşanarak savaş meydanına gitmiş ve orda şehit olmuştu. Bu defa da Hz. Peygamber onun hakkında “Az amel işledi, fakat çok kazandı.” (Buhârî, Cihad, 13; Ebû Dâvûd, Cihad, 39) .buyurarak, samimi bir iman ve niyet karşılığının Allah katındaki değerini haber vermiştir.