Zafer-zarar – Kocatepe Gazetesi

10 Ekim 2014 Cuma 03:00:00
  Zafer Havaalanının içinde bulunduğu “zarar” Afyonkarahisar’da olduğu gibi Kütahya’da da tartışma konusu.
TBMM KİT Komisyonu Başkanı Hasan Fehmi Kinay, MHP Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, gazeteleri tek tek dolaşarak, ‘Zafer Havalimanı’nın zarar ettiği’ yönünde beyanatlar verdiğini, bu sebeple kendisini esefle kınadığını söylemiş. Kütahya Milletvekili Kınay, Zafar Havaalanıyla ilgili bilgilendirmede bulunurken, son günlerin yaygın klişe laflarından birisi olan “Zarar, bu işin doğasında var” demiş. Hani ölümlerin madenciliğin doğasında olduğu gibi…
Milletvekili Kınay, özetle şunları söylüyor: “Bu havalimanı 29 yıl kullanım sonrası devlete iade edilecek. Yani yapılan yatırım devlet tarafından sahiplenilecek. Yani bu havalimanı devlet tarafından taksit taksit geri alınacak. Bunu kim alacak? Tabi ki Devlet Hava Meydanları İşletmesi. Türkiye’de 8 havaalanı dışında kar eden yok. Zarar bu işin doğasında var. Türkiye’de 40’ın üzerinde havaalanı var. Her havaalanı hemen kar edecek diye bir şey yok. Bu görüşten hareket edecek olursak Türkiye’de 8 havaalanı dışındaki bütün havaalanlarını kapatmamız gerekecek. Melese o değil ki. Devlet Hava Meydanları İşletmesi bir havaalanından kar edecek, bir havaalanında da zarar edecektir. Sonuçta İstanbul’a Kütahya’dan bir uçak gidecekse, Kütahya’daki havaalının kısmı olarak zarar etmesi İstanbul’daki havaalının kar etmesiyle bu zarar kapatılacaktır. Zafer Havalimanı 200 milyon TL’ye mal oldu. Bu 200 milyon TL’nin finansman yıllık ortalama maliyeti nedir?. Devlet bu harayı cebinden harcamış olsaydı, alternatif olarak her 200 milyon TL’ye karşılık yüzde 10. Bugün hazine tarafından borçlanma imkanı yüzde 10 faizle. Demek ki 20 milyon TL yılda faiz ödeyecekti. Buranın yılık işletme gideri de 5 milyon TL. Etti mi 25 milyon?. Bu sonuçta devlete dönecek. 200 milyonluk yapılan harcamanın 7 milyon TL’den 29 yıllık taksit tutarı var. Tamamı 32 milyon TL. Bu 32 milyon TL devletin cebinden çıkması gerekirken, bugün itibariyle bunun yüzde 50’si kadar para harcanıyor. Zafer Bölgesel Havaalanı 29 yıl için yapıldı. Bir kaç yıl içinde taahhüt edilen yolcular karşılanır hale gelirse devlet karlı hale gelecektir”
***
Öte yandan geçtiğimiz günlerde CHP Afyonkarahisar Milletvekili Ahmet Toptaş da Ulaştırma, Habercilik ve Denizcilik Bakanı Lütfi Elvan’a Zafer Havaalanı’ndan dolayı devletin ne kadar zarara uğratıldığını sormuştu.
Toptaş Eskişehir, Uşak, Afyonkarahisar İllerinde havaalanı bulunmakta iken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 15 Kasım 2012 tarihinde düzenlenen büyük bir törenle açılan ve Türkiye’nin ilk bölgesel havalimanı olma özelliğini taşıdığı iddia edilen Zafer Havalimanı’nda devletin milyonlarca Euro’luk zarara uğratıldığını dile getirmişti.
Toptaş, şu soruları yöneltmişti: “Hükümetin, ‘Devletin cebinden tek kuruş çıkmadı’ diyerek övündüğü Zafer Havalimanı’nda devletin bütçesinden sözleşmede yer alan yolcu sayısının gerçekleşmediği için özel firmaya ne kadar fark ücreti ödenmiştir? Özel firmaya rekor sayıda yolcu garantisi verilmesinde ki amaç nedir? Bu firmanın ihaleyi alırken zarar edeceğini düşünüp yolcu garantisi ile yandaş firmanın gözetildiği iddiaları doğru mudur? Sayıştay raporlarına göre Zafer Havaalanından dolayı Devlet ne kadar zarara uğratılmıştır? Açıklar mısınız? Firma ile DHMİ arasında imzalanan sözleşmeye göre sadece ilk yıl yani hizmete girdiği yıl için, 500 bin iç, 350 bin de dış hat yolcu garantisi verildi. Yolcu sayısının her yıl artırıldığı, buna göre, 2’nci yılda 535 bin iç hat, 374 bin dış hat yolcusu, 3’üncü yıl da 569 bin iç hat 398 bin de dış hat yolcusu taahhüt edildiği ve bu artışın 10. yılın sonunda ise taahhüt edilen yolcu sayısı iç hatlarda 775 bin 137’ye, dış hatlarda ise 542 bin 596’ya yükseltildiği iddiaları doğru mudur? Bu rakamlar hangi kriterlere göre belirlenmiştir? Zafer Havalimanı’nda Eylül 2014 tarihine kadar iç hatlardan ve dış hatlardan kaç yolcu uçuş yapmıştır? Zafer Havalimanından dolayı gelecek yıllarda devlet zarar etmeye devam edecek midir? Yüklenici firma ile imzalanan sözleşmeyi tekrar düzenleyecek misiniz? Ya da bu zararı nasıl düşüreceksiniz?”
***
Tartışmalı yapılma hikayesinin ve hizmete açılışının üzerinden yıllar geçmesine rağmen Zafer Havaalanı sadece Afyonkarahisar’ın değil, Kütahya’nın da hala tart��şma konusu.
Bu sorular, açıklamalar elbette tartışılmalı. Ama işin en başına dönecek olursak… “Zarar makinası haline gelen bu havaalanı oraya yapılmalı mıydı, yapılmamalı mıydı?” Tüm soruların temelinde sanki bu soru yatıyor.
Çöz bakalım, çözebilirsen…