RAMAZAN AYI VE ORUÇ YAZILARI-10

Türkçe’de “Fitre“ olarak söylenen Fıtır sadakası : “Ramazan bayramına kavuşan ve temel ihtiyaçları dışında belli bir miktar mala sahip olan Müslümanların kendileri ve velayetleri altındaki kişiler için yerine getirmekle yükümlü oldukları mali bir ibadettir.” Yükümlülük için, akil ve baliğ olmak ta şart değildir. Küçüklerin ve akıl hastalarının mallarından da fitre verilir.
Fıtır sadakası Yüce Allah’ın kişiye ve velayeti altındaki şahıslara canını bağışlamış olmasına karşılık olmak üzere bir şükran borcu olmak üzere konmuş bir farz ibadettir. Bu sebeple fıtır sadakası Türkçe’de “CAN-BAŞ SADAKASI“ diye de adlandırılır.
Fıtır sadakası zekâttan farklı olarak daha geniş bir mükellef kitlesi tarafından yerine getirilir.
Sağ olan ve yine zekâtta olduğu gibi nisab miktarınca mala sahip olan her Müslüman’a farzdır. Yalnız fıtır sadakasında, zekâtta olduğu gibi malın “artıcı“ özellik taşıması ve üzerinden bir yıl geçmesi gerekmez. 80.18 gram altın, 595 gram gümüş veya değerince mala sahip olmak nisap miktarıdır. Yine zekâtta olduğu gibi temel ihtiyaçlar (havaic-i asliye) nisap miktarının dışındadır.
Fıtır sadakası bayramın 1. günü verilebileceği gibi, Ramazan ayı girer girmez de verilebilir, doğrusu bir an önce vermektir.
Zekât kimlere verilirse, fitre de onlara verilir. Varlıklı Müslümanlar fitre vermek suretiyle fakirlere bayram sevincini yaşatmış, hem borcunu ödemiş hem de sevap kazanmış olurlar.
Miktarı: Hurma, arpa, buğday, kuru üzüm gibi dönemin yaygın gıda maddelerinden 1 sa’ (2.75 litrelik) ölçek ve ya bunun para olarak karşılığı verilir. Tesbit edilen bu miktar en alt sınır olup, bu sınırın üstüne çıkmak hem serbest hem de daha çok sevap kazanmaya vesiledir.
Niyet:Fitre bir ibadet olduğundan, bu vecibenin yerine getirilmesi için niyet şarttır. Fitre ayrılırken niyet edilebileceği gibi, onu verirken de niyet edilebilir. Niyet, bu ödemeyi, Allah rızası için fitre olarak verdiğini gönülden geçirmek veya dil ile söylemekten ibarettir.
DERNEK VE VAKIFLARA ZEKAT VE
FİTRE VERMEK CAİZDİR
Dernek ve vakıflara ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması kaydıyla zekât ve fitre vermek caizdir. Dernek ve vakıf yöneticileri “vekil” sıfatıyla teslim aldıkları zekâtı Kur’an’da geçen sekiz sınıftaki yerlere ulaştırabilirler. Toplanan zekâtlarla, demirbaş alınamaz, kira verilemez, zekât fakirin hakkı olduğundan Kur’an’da sayılan sekiz sınıfa ulaştırılır. Bu şartları yerine getiren dernek ve vakıflara zekât ve fitre verilir.