100. YIL-2

10 Ocak 2021 1. İnönü Zaferi’nin 100. Yıldönümüdür. Kitap okuma oranı düşük toplumlardan tarih hafızası da zayıf oluyor. Belirli sayılarla 50.yıl. 100. Yıl gibi dönüm noktalarında olayları okumaya ve anlamaya çalışıyoruz. İnönü savaşları büyük zafere giden yolların önemli kilometre taşlarındandır. Bu savaşları küçümseyenler, kişiselleştirenler her zaman olagelmiştir. Bunları engellemenin yolu hurafelerden arındırılmış din bilgisi ve akıl ve bilime dayalı çağdaş bir milli eğitimden geçer. Yunanlılar İngilizlerin desteği ile 15 Mayıs günü İzmir’i işgale başladıktan sonra batı Anadolu’yu ele geçirmek ve Mustafa Kemal’in başlattığı Kurtuluş hareketinin merkezi Ankara’yı devre dışı bırakmak için ilerlemeye hız vermeye başlar. Hedefi önce Eskişehir ve Kütahya’dır. Yunan ordusu 6 Ocak 1921’de ileri harekata başlar. İşin vahim tarafı aynı tarihte Çerkez Ethem Batı cephesine karşı saldırıya geçer. Yani düşman bir değil ikidir. Yunan kuvvetleri İnönü köyü mevzilerinin önüne gelerek 10 Ocak sabaha karşı saldırıya geçer.
9 Ocak gecesi Kütahya’dan İnönü’ye gelen Batı Cephesi Komutanı Albay İsmet Bey, hiç zaman yitirmeden karargâha geçer. Birkaç gündür süren kar yağışı nedeniyle askeri mevziler çamur içinde, askerler yorgundu, bitkin düşmüşlerdi. Askerlerin üstü başı perişan dört gündür yarı aç, yarı tok, canlarını dişlerine takarak savaşıyorlardı. Tüm bu olumsuzluklara karşın Türk askeri Yunan saldırılarını dirençle karşılıyordu. Yunan saldırıları her şeye karşın kırılıyordu. Albay İsmet Bey komutasındaki Türk ordusu cepheyi çok iyi tutuyordu. Yunan işgal güçlerinin 15 Mayıs 1919’da İzmir’e çıktıkları tarihten bugüne kadar ilk kez beklemedikleri bir dirençle karşılaşıyorlardı. Sonuçta 10 Ocak gecesi Yunan güçleri geri çekilmeye başladılar ve Sabaha kadar Bursa yönüne çekilmelerini sürdürdüler.
10 Ocak günü boyunca ve gece boyunca Yunan birliklerinin direnci kırıldı. Aynı zamanda Çerkez Ethem birlikleri de dağıtıldı. İşte 1. İnönü savaşının anlamı ve önemi buradadır.
Birliklerimizin donanımı yeterli olmadığı için Yunan birlikleri Bursa’ya kadar takip edilememiştir.
Savaşı Ankara’da dakikası dakikasına izleyen Mustafa Kemal 11 Ocak 1921 günü cephe komutanı Albay İsmet Bey’e bir kutlama telgrafı gönderdi.
-“Bu başarının kesin Zafere hayırlı bir başlangıç olmasını Allah’tan dilerim” dedi. 1. İnönü ile şu kazanımlar elde edildi.
1- T.B.M.M. Meşruiyet kazandı.
2- Düzenli ordu düşüncesi kabul edildi.
3- Kuvayi Milliye moral kazandı.
4- Ankara dünya ile ilişki kurmaya başladı.
Bu zaferin kesinleşmesinden sonra İngiliz yüksek komiseri Horace Rumbold İngiltere’ye şu telgrafı çekmiştir.
“10 Ocak 1921’de Yunan saldırısının geriye püskürtülerek önlenmesi, Kemalistlerin, yalnız Yunanistan’a karşı değil aynı zamanda İngiltere’ye karşı da kazanılmış bir zafer sayıyorlar.”
İstanbul gazeteleri hatta Mustafa Kemal’e kan kusturan Alemdar, Peyamı Sabah gazeteleri bile bu başarıyı kutlamak zorunda kalıyordu.
İstanbul gazetelerinde Mustafa Kemal Paşa’nın ve Birinci İnönü savaşı sonra General olan İsmet Paşa’nın resimleri yer almaya başlamıştı.
Türk milleti yıllardır hasret kaldığı bu başarının sevincini yaşıyordu.
Kurtuluş Savaşı şartlarını dikkatle okuyarak anlamaya çalışmalı, pandemi şartlarında biraz olsun ibret almalıyız.