Nöbetçi Eczaneler
BJK-Trabzon maçını izleyen futbol severler inanıyorum ki bu çekişmeli ve heyecan fırtınasına dönüşen maçtan çok memnun kaldılar.. Son yılların en güzel maçlarından biriydi bu.. Maçın teknik taktik yönleri ve analizleri bir tarafa, her iki takımın da kalecileri harika kurtarışlar yaptılar… Özellikle Trabzon kalecisi Uğurcan BJK’nın şut bombardımanı karşısında en az beş gol kurtardı; takımını ayakta tuttu, Trabzon’un galibiyetinde baş rolü oynadı, gecenin yıldızı oldu.. Bu maç kendisine Avrupa kapılarını açacak belki de.. (Maçtaki şutların sayısı ve isabeti çok olunca kaleciler kendilerini gösterme fırsatı yakalarlar; Uğurcan da bu süreci iyi değerlendirdi)…
Kırk yılı aşkın süredir futbol antrenörlüğü yapıyorum. U-11 yaş gurubundan tutun da 2. ve 3. Türkiye Lig’lerinde yer alan profesyonel Afyonspor da dâhil yüzlerce maçı sevk ve idare ettim.. Yüzlerce maç izledim, yani yüzlerce futbolcu, yüzlerce kaleci.. Hepsinin ayrı bir hikayesi hepsinin ayrı bir anısı vardır…
İstanbul’da üniversite öğrenciliğim sırasında, 1965’li yıllarda geçen Perşembe günü vefat eden BJK’lı kaleci Varol Ürkmez’i, Turgay Şeren’i, Özcan Arkoç’u, Yasin Özdanak’ı ve o yıllarda “Milli Lig”deki kalecileri izleme fırsatı buldum. İlk okul çağlarında Uçan Kaleci Cihat Arman’ı, İspanyol Zamora, Rus Lev Yaşin’in adlarını duyardık.. 1967’de mor-beyaz Afyonspor 2. Türkiye ligine alındığında da ileri yıllarda benim teknik direktörlük kursunda hocalığımı da yapacak olan merhum Metin Türel de efsâne kalecilerdendir..
Özellikle son yıllarda, amatör olsun profesyonel olsun, U-11 olsun, U 19 olsun hemen her takımdaki kalecilerin eskisine göre daha başarılı olduklarını görüyoruz.. Bu ilerleme ve değişimde “kaleci antrenörlüğü”nün etkisinin önemli bir rol oynadığı açıktır. Futbolda tesisleşmenin, çim sahaların, halı sahaları yaygınlaşması da bu işte yardımcı olduğu da unutulmamalıdır.
2020-2021 futbol sezonu COVİD-19 pandemisi gölgesinde geçiyor.. İzleyici yok türibünlerde. TV’lerden izliyoruz maçları; ama heyecan ve rekabet fırtınası sürüyor.. Futbol “işte öyle bir şey”. Bu hengâmede öne çıkan, parlayan kaleciler var; bunların başında Uğurcan geliyor. FB’li Altay, Gaziantep FK’lı Günay, BJK’lı Ersin, Kayserili Doğan Alemdar, Göztepeli İrfan Can, Bursa, Altınordu ve Eskişehir’in genç kalecileri .. Hemen bütün kaleciler çok iyi..
Bilindiği üzere kaleci ceza alanı içinde elle oynayabilen “ayrıcalıklı” bir oyuncudur.. Kale sahasında dokunulmazlığı vardır; forması yani kazağı farklı renktedir; “kalenin korunmasında en son ve çok özel bir oyuncudur; çünkü yapacağı bir hata gole neden olur. O yüzden de bu büyük sorumluluğun altından kalkabilecek üstün bir donanıma sâhip olması gerekir. Sâliseler içinde en doğru kararı verebilmeli ve yine o kadar süre içinde en etkili aktiviteyi ortaya koyabilmelidir. O bir liderdir. Oyunu en arkadan izlediği için savunmayı yönetir.
Kalecilikte “polonjon” denen estetik görsel ve işlevsel hareket ayağa kaldırır türibünleri; bir futbolcu her zaman “röveşatayla“ gol atmaz ama polonjonlarla kurtarılan gollerin sayısı hayli çoktur.. Bu hareketler kalecileri de takımı da motive eder, taraftarı coşturur; rakip takımı da demoralize edebilir..
On beş yirmi yıl öncesine kadar kaleci bütün ceza sahasından sorumlu tutulur ve bütün yük kalecilere binerdi. Bugün artık kaleci öncelikle “kale sahası”na gelen hava toplarına müdahale ediyor ve bu bölgenin dışındaki hava toplarına müdahale etme görevi savunma oyuncularına veriliyor. Bu durum kalecilerin yükünü biraz olsun hafifletmiş ve savunma oyuncularının sorumluluğunu artırmıştır…
Son yıllarda kaleci antrenmanları, kaleci analizleri bilimsel yöntemlere uygun yapılıyor. Maçlara, zeminlere hatta hava durumuna göre kullanılan kaleci eldivenleri, kazakları, kramponları ve diğer malzeme kalecileri memnun edecek özellikte değişime ve gelişime uğramıştır..
Kaleci hiçbir zaman sırtını arkadaşlarına dönmeyen oyucudur…
